23 Mart 2016 Çarşamba
KIZ DEDESİ..balıkesir
Labels:
KIZ DEDESİ..balıkesir
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
İBRAHİM DEDE..balıkesir
İBRAHİM DEDE..balıkesir
Halk tarafından Allah(CC) kabul edilen İbrahim Dedenin kabri Sındırgı Hisaralan köyünde bulunmaktadır.İbrahim dedeyle ilgili köylüler tarafından anlatılan Menkibesi: Vaktiyle hizmetini yaptığı zengin bir Ağa, hacca gitti ve orada bir gün canı helva istedi Onun bu arzusu İbrahim Dede’ye malum olunca koştu ağanın hanımına.
Halk tarafından Allah(CC) kabul edilen İbrahim Dedenin kabri Sındırgı Hisaralan köyünde bulunmaktadır.İbrahim dedeyle ilgili köylüler tarafından anlatılan Menkibesi: Vaktiyle hizmetini yaptığı zengin bir Ağa, hacca gitti ve orada bir gün canı helva istedi Onun bu arzusu İbrahim Dede’ye malum olunca koştu ağanın hanımına.
- Bir sahan helva yapar mısın?
- Olur, ama ne yapacaksın?
- Birine göndereceğim.
O esnada Ağa, Mekke’de, çadırında namaz kılıyordu. Selam verince, bir sahan helva gördü yanında.Yeni pişmiş, sıcacık.
“Biri bırakmıştır” diye düşündü. Afiyetle yiyip dua etti gönderene.
Ancak sahan yabancı gelmedi ona.“Bu, bizim sahana ne kadar da benziyor” diye geçirdi içinden. Ve hacdan döndü...
Hanımı, eşyaları arasında helva sahanını görünce şaşırdı.
Ve sordu hayretle:
- Bu sahan evdeydi. Sende ne arıyor?
- Evde miydi?
- Evet, ben bununla helva yapıp, İbrahim Dede’ye vermiştim. O günden beri bu sahanı arıyorum.
Ağa da olanları anlatınca bilmece çözüldü.
( İbrahim dedeye hürmeten köyde davul çalınmaz ve köylüleri tarafından yılda iki defa adına hayırlar yapılır)
Labels:
İBRAHİM DEDE..balıkesir
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
KABAKLI BABA TÜRBESİ: balıkesir
KABAKLI BABA TÜRBESİ: balıkesir
Balıkesir merkeze 15 km uzaklıkta kabaklı köyünde bulunmaktadır. Rivayetlere göre hacca giden tarla sahibi hizmetçisine buğday ekmesini söyler ancak bu yerlere kabak eken kişi hac dönüşü buğday ek dediği yerlerde kabak görünce kızar ve kabağa sopayla vurur.kabak kırılır içinden ise buğday çıkar.diğer kabaklardan da çıkınca tarla sahibi bu zatın ermiş olduğunu kabul eder. Bu ermiş zat ölünce mezarıda buraya yapılır.köyün adıda kabaklı köyü olarak kalır.
Bu kişinin 5-6 yüzyıl önce Arabistandan gelme biri olduğuda söylenmektedir.Bundan dolayı Arap dedesi de denmektedir.
Balıkesir merkeze 15 km uzaklıkta kabaklı köyünde bulunmaktadır. Rivayetlere göre hacca giden tarla sahibi hizmetçisine buğday ekmesini söyler ancak bu yerlere kabak eken kişi hac dönüşü buğday ek dediği yerlerde kabak görünce kızar ve kabağa sopayla vurur.kabak kırılır içinden ise buğday çıkar.diğer kabaklardan da çıkınca tarla sahibi bu zatın ermiş olduğunu kabul eder. Bu ermiş zat ölünce mezarıda buraya yapılır.köyün adıda kabaklı köyü olarak kalır.
Bu kişinin 5-6 yüzyıl önce Arabistandan gelme biri olduğuda söylenmektedir.Bundan dolayı Arap dedesi de denmektedir.
Labels:
KABAKLI BABA TÜRBESİ: balıkesir
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
BALLICA SULTAN ..balıkesir
BALLICA SULTAN ..balıkesir
Bu türbeden yatan zat evliyaullahtan Geyikli baba ve hanımı balım sultanır.Bu kişiler Sultan Orhan zamanın da yaşamış Bursa'nın fethinde bulunmuş ve hocasının işaretiyle Balıkesir'e Şimdikiyerine yerleşmiştir.
Labels:
BALLICA SULTAN ..balıkesir
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
PAŞA SULTAN..balıkesir
PAŞA SULTAN..balıkesir
Karesi beyliğinin kuruluş döneminde 1300'lü yıllarda yaşamış Karesi beyinde de hocalığını yaptığı rivayet edilen ilimizin ilk önemli manevi sultanlarındandır. Kabri Aygören Mahallesinde Karaoğlan camisinin yanınındadır
Labels:
PAŞA SULTAN..balıkesir
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
ALEMŞAH KÜMBETİ..sivrihisar
ALEMŞAH KÜMBETİ..sivrihisar
Sivrihisar'da XIV. yüzyıla ait bir türbe.
Kapısı üstündeki Arapça kitabeden analaşıldığına göre, İlhanlı Beyi Sultan Şah için bir mescid ve bir medrese İle birlikate 728 (1327-yılında Melikşah taarafından yaptırılmıştır. Son yıllarda da önemli ölçüde bir tamir görerek harap olmaktan kurtarılmıştır.
Türbenin sekizgen gövdesi muntazam işlenmiş kesme mermer taşlarından yaapılmış, üstü tuğladan yine sekiz dilimli bir piramit külahla örtülmüştür. İki taaraflı merdivenle çıkılan üst mekâna zenagin süslemeli bir niş içine açılmış kapıadan girilir. Bir duvarında mihrap olan bu mekânın altında esas mezar odası bulunmaktadır. Nisbetleri bakımından biraz dar ve geometrik motiflerin hâkim olduğu çerçevelerle sınırlanmıştır. Bu çerçevelerde dal kıvrımları aralarınada hayvan kabartmaları yer almaktadır.
Alemşah Kümbeti Anadolu Selçuklu türbe mimarisinin devamı sayılan bir yapı olmakla beraber, süslemesindeki bazı motifler Orta Asya geleneklerine işaret etmektedir. [394]
Bibliyografya
1) Tahsin Özalp, Sivrihisar Tarihi, Eskişehir 1960, s. 72;
2) Hamza Gündoğdu, “Sivrihisar Alemşah Kümbetinin Mimarisi, Geometrik ve Plastik Süslemeleri Üzerine”, VD, XVI (1982), s. 135, 142. [395]
Sivrihisar'da XIV. yüzyıla ait bir türbe.
Kapısı üstündeki Arapça kitabeden analaşıldığına göre, İlhanlı Beyi Sultan Şah için bir mescid ve bir medrese İle birlikate 728 (1327-yılında Melikşah taarafından yaptırılmıştır. Son yıllarda da önemli ölçüde bir tamir görerek harap olmaktan kurtarılmıştır.
Türbenin sekizgen gövdesi muntazam işlenmiş kesme mermer taşlarından yaapılmış, üstü tuğladan yine sekiz dilimli bir piramit külahla örtülmüştür. İki taaraflı merdivenle çıkılan üst mekâna zenagin süslemeli bir niş içine açılmış kapıadan girilir. Bir duvarında mihrap olan bu mekânın altında esas mezar odası bulunmaktadır. Nisbetleri bakımından biraz dar ve geometrik motiflerin hâkim olduğu çerçevelerle sınırlanmıştır. Bu çerçevelerde dal kıvrımları aralarınada hayvan kabartmaları yer almaktadır.
Alemşah Kümbeti Anadolu Selçuklu türbe mimarisinin devamı sayılan bir yapı olmakla beraber, süslemesindeki bazı motifler Orta Asya geleneklerine işaret etmektedir. [394]
Bibliyografya
1) Tahsin Özalp, Sivrihisar Tarihi, Eskişehir 1960, s. 72;
2) Hamza Gündoğdu, “Sivrihisar Alemşah Kümbetinin Mimarisi, Geometrik ve Plastik Süslemeleri Üzerine”, VD, XVI (1982), s. 135, 142. [395]
Labels:
ALEMŞAH KÜMBETİ..sivrihisar
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
ÖMER HAYYAM.iran
ÖMER HAYYAM.iran
Astronomi ve matematik âlimi, şâir. İsmi, Ömer bin İbrâhim’dir. Künyesi Ebü’l-Feth olup, lakabı Gıyâsüddîn’dir. Şiirlerinde Hayyam (çadırcı) mahlasını kullandığı için, bu mahlas ile meşhûr oldu. 1044-1132 (H. 436-517) seneleri arasında yaşadı. Küçük yaşta ilim tahsiline başladı. Önce Nasîrüddîn Şeyh Muhammed Mansûr’dan, daha sonra meşhûr âlim ve hekim Muvaffaküddîn Abdüllatîf ibni Lubad ile matematikçi Hâce Ali’den ilim öğrendi. Hayyam, Nizâm-ül-mülk ve Hasen Sabbâh’ın aynı hocadan ders aldığı da rivayet edilmektedir (Bkz. Nizâm-ül-mülk, Hasen Sabbâh).
Ömer Hayyam, Selçuklu sultânı Melikşâh’ın ve Karahanlı sultânı Şemsül-Mülûk’un iltifatına kavuştu. Çalışmalarında Nihavendi, Mahanî, Mervezî, Sabit bin Kurra, Ebü’l-Kâmil Suca’, Bettânî, Neyrîzî, Ebü’l-Vefâ, İbn-i Yûnus, İbn-i Heysem, Bîrûnî ve İbn-i Sînâ gibi İslâm âleminde yetişmiş fen âlimlerinin eserlerinden faydalandı. Uzun bir ömür süren Ömer Hayyam, 1132 senesinde Nişâbûr’da öldü. Kabri bu şehrin Hira mezarlığındadır.
Ömer Hayyam, matematik alanında yaptığı çalışmalar ile meşhûr oldu. Cebirde ikinci dereceden denklemlerin geometrik ve cebirsel çözümleriyle, üçüncü dereceden denklemlerin geniş bir tasnifini yapmıştır. Bu tasnif, o zamana kadar yapılmamıştı. Üç kökü pozitif olan bir üçüncü derece denkleminin üç kökünü tâyin etmiştir. Bugünkü cebir ile matematik analizde seri ve dizi konusunda yeni bir uygulama alanı olan; formülünü ortaya koymuştur. Bu formül, zamanımız cebir kitaplarında Binom formülü veya Nevvton formülü otarak bildirilmektedir. Bu formülün terimlerin açılımlarının katsayılarını pratik olarak veren;
(a + b)° 1
(a + b)1 1 1
(a + b)2 1 2 1
(a + b)3 1331
(a + b)4 14641
(a + b)5 15101051
(a + b)6 16 15 20 15 61
(a + b)7 1 7 21 35 35 21 7 1
bu tablo bugün aritmetik üçgen veya Paskal Üçgeni adını almaktadır. Bu tablo da Hayyam’a ait bir keşiftir. Binom formülü ve aritmetik üçgeni, matematik târihinde ilk defa Ömer Hayyam tarafından ortaya konduysa da, ondan asırlar sonra yaşamış batılı ilim adamları bunlara sâhib çıkarak kendi buluşlarıymış gibi ilim dünyâsına açıklamışlardır.
Ömer Hayyam, denklemler üzerinde çok önemli çalışmalar yapmıştır. Birçok cebir denklemlerinin çözümünü, geometrik olarak açıklamıştır. Kübik denklemlerin kısmî çözüm şekillerini sistematik bir şekilde tarif ve tasnif etmiştir. Hayyam, Fransız Matematikçi Descardes’dan ortalama altı asır önce, analitik geometrinin Harezmî’den sonra ikinci önderidir. Bu denklemleri; x3 + b2x = b2c denklemini, x = by ve y2 = x(c-x) koniklerinin kesiştirilmesiyle;
x3 + ax2 + bx2 = b2c denklemini de, x2 = (x + a). (c-x) ve x (b+x) = bc eğrilerinin kestirilmesiyle çözmüştür.
Bugün matematikte önemli bir yer tutan, on yedinci asır Fransız matematikçisi Pierre Fermat’ın adına atfen, Fermat Teoremi’nin özel bir durumu olan x3+y3 = 23 denkleminin tam sayılarla çözülemiyeceğini, büyük bir ustalıkla Fermat’tan beş buçuk asır önce göstermiştir. Bu konudaki çalışmaları kendinden sonra gelen matematikçiler tarafından temel kural olarak kabul edilmiştir.
Ömer Hayyam’ın geometrideki çalışması, Oklid elemanları üzerine yaptığı araştırmayı ihtiva etmektedir. Oklid’in yaptığı çalışmaları geliştirmiş, genişletmiş ve mükemmel bir hâle getirmiştir. Bugünkü cebirsel geometriye ilk adımı atanlardan birisidir. Ömer Hayyam’ın matematikdeki şöhreti, özellikle üçüncü dereceden denklemleri mükemmel bir surette tasnif etmesinden ve bunları sistematik olarak çözmüş olmasından ileri gelmektedir. Her ne kadar onun çözüm metodları Harezmî’ninki gibi geometrik görüşlere dayanıyorsa da, Hayyam’ın cebirinde her şeyden önce, şu yön kayda şayandır. Hayyam kullandığı denklemlerin hepsinde, nümerik veya cebirsel çözümleri geometrik metodlara bağlamakla bu işi kânunlaştırdı. Üçüncü dereceden denklem tipleriyle dördüncü dereceden bâzı denklemlerin özellikle Ebü’l-Vefâ tarafından çözümüne başlanılmış olan x4 + ax3 = b tipindeki denklemi çözmeye muvaffak oldu.
Ömer Hayyam, matematiğin yanında astronomi ilmi ile de meşgul olmuştur. Nizâm-ül-mülk’ün yardımı ile Nişâbûr” da eski bir astrolojik rasad kulesinde rasadlar yapmıştır. Daha sonra 1074 senesinde Bağdâd Dâr-ür-Rasad’ına müdür tâyin edilerek Zîc-i Melikşâh’ı hazırlamakla görevlendirildi. Bir süre sonra tekrar Nişâbûr’a dönen Hayyam, Sultan Melikşâh tarafından Fars takviminin ıslâhına me’mûr edildi. Hayyam, bunun üzerine Melikşâhî veya Celâlî takvimi adı ile anılan güneş takvimini hazırladı. Bu takvimde hatâ, 5000 senede takriben bir gündür. Zîyc-i Melikşâh’ı Batlemyüs’ün astronomik tablolarını esas alarak hazırlamıştır. Bu cetveller adlarıyla birlikte yüz yıldızın enlem ve boylamını ihtiva eder.
Doğu dünyâsında Ömer Hayyam, ilmî cephesinden daha çok rubâîleri ile meşhûr olmuştur. Kolay anlaşılır, akıcı ve açık bir üslûbla bu türün en güzel örneklerini vermiştir. Rubâîlerindeki bütün mısra’lar, kelimeler ve kâfiyeler ölçülü, çok kuvvetlidir. Dünyâ ve insan hayâtını konu alan yaklaşık iki yüze yakın rubaisinde; geçici ve fâni olan (ölüm bulunan) dünyâdan azamî seviyede zevk almak gerekir görüşünü ileri sürmektedir. Ahıret hayâtından habersizmiş gibi görünerek eğlence, aşk ve şarap konularına ağırlık vermekte, kendisini bunlarla teselli etmeğe çalışmaktadır. Ömer Hayyam için gerçek olan, yaşanan ve ele geçendir. Alamut kalesini işgal ederek bir eşkıya devleti kurmuş olan Hasan Sabbah’ın etkisinde kalmış ve onun yoluna girmiştir. Bu dünyânın ötesinde ikinci bir dünyâ olduğuna ve öldükten sonra dirilmeye inanmaz. En mühim ölçünün bütün felsefeciler gibi akıl olduğuna inanır. Gerçeğe ancak akıl yoluyla varılabileceğini zanneder. Bu yüzden şuarâ tezkirelerinde rubailerinin değeri takdir edilmekle beraber, insanların îmânî esaslarını bozan düşünceleri sebebiyle makbul olmadığından bahsedilmektedir.
Ömer Hayyam, astronomi, cebir ve geometri ile ilgili bir çok eser yazmıştır. Bunlardan en önemlisi Fil-berâhin âlâ mesâil-il-Cebr vel-Mukâbele’dir. Aslı elli iki sahîfeden ibaret olan eser muhtevası bakımından beş ana bölüme ayrılmıştır. Birinci bölüm; önsöz, cebirin esas rasyonlarının tarifleri ve denklemlerinden ibarettir. İkinci bölüm; birinci ve ikinci dereceden denklemlerin çözümünü ihtiva eder. Üçüncü bölüm, kübik denklemlerin teşkilinden bahseder. Dördüncü bölüm, paydalarında bilinmiyenin kuvvetleri bulunan kesirli terimli denklemlerin münâkaşasını ihtiva eder. Beşinci bölüm ise, Cebire dâir bâzı ek ilâveler hakkındadır. Eser, 1851 senesinde F.Woepcke tarafından Fransızcaya tercüme edilmiştir. Eserin Leiden, Paris ve india Office kütüphanelerinde yazma nüshaları mevcuttur.
Yazmış olduğu diğer eserlerden bâzıları şunlardır: 1-Risale fi şerhi mâ-eşkele min müsâdereti Kitabı Oklides, 2-Muhtasar fit-tab’iyyat, 3-Risale fî Külliyât-il-vücûd, 4-Risâlet-ül-kevn vet-teklîf, 5-Müşkilât-ül-hisâb, 6-Mîzân-ül-hikme, 7-Levâzım-ül-emkine, 8-Kitâb-üş-şifâ, 9-Risale fi ha el-ihtiyâl li-mârifeti mikdâr-iz-zeheb vel-fîddati fî cismin mürekkebin, 10-Nevruznâme 11-Ravdat-ül-kulûb, 12-Risâle-i vücûdiyye.
Eserlerinin ve rubailerinin hepsi bütün dünyâ dillerine tercüme edilmiştir. Yahya Kemâl de dâhil olmak üzere bir çok şâir ve yazar tarafından rubâîleri nesir ve nazım şeklinde Türkçe’ye tercüme edilmiştir.
Ömer Hayyam’ın geometrideki mantıkî ve derin araştırmaları, cebirdeki kendisinden önce bu ilimlerde büyük gayret gösterenlerin çalışmaları üzerine kaydettiği ilerleme, asırlarca bu ilimlerdeki değişmeyen program olarak kalmıştır.
Labels:
ÖMER HAYYAM.iran
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
Alamadan dede türbesi..izmir.
Alamadan dede türbesi
Alamadan dede türbesi ; İzmir – Tire ilçesi, 4 Eylül Mahallesi Alamadan Sokakta küçük bir bahçe içerisindedir
Halveti Melâmi Şeyhi, ünlü Seyyid Sultan Alaeddin’in, mermer antik malzemelerden yapılmış olan türbesi, Tire’de, daha çok Alamadan Dede Türbesi olarak bilinir. Mısır Memlûkları tarafından, önce Mısır’dan, daha sonra da Fatih Sultan Mehmet Han tarafından İstanbul’dan Tire’ye sürgün edilmiş olduğu anlatılan Şeyh Seyyid Alaeddin Sultan’ın, halk indinde ünlü “Önce düşünce temizliği” sözü, hakkında anlatılan menkıbesine konu olur. Ölümünden sonra defin hazırlıkları yapılırken, kendisini yıkayan hocanın, ‘Dede’nin gerekli temizliği sağlığında göstermediğini düşünürken, Alaeddin Sultan’ın teneşirden doğrularak “Hoca Efendi, biz içimizi temizlemekten dışımızı temizlemeye zaman bulamadık“, dediği nakledilir.
Tire yakınında Güzelhisar köylerinden Rûşen köyünde doğmuş olup Ömer Rûşenî hazretlerinin büyük kardeşidir. Anlatıldığına göre, Şeyh Alaeddin, doğduğu köyde büyür. Karamanoğlu karışıklığında Şirvan’a gidip, orada Seyyid Yahyâ hazretlerine talebe olur. Daha sonra hocasının emriyle Anadolu’ya döner. Oradan Rumeli’ye geçer. Edirne’de Sultan Fatih Mehmed Han ile görüşür. Sultan Fâtih ve vezirleri ona talebe olurlar. Daha sonra Sultan Edirne’de Tunca kenarında Şeyh Alaeddin Hazretleri için bir dergâh yaptırır. Rumeli halkını irşâd edip hak yolun bilgilerini öğretmesini ister. Şeyh Alaeddin Hazretleri bir süre burada kaldıktan sonra memleketi olan Tire’ye gelir ve daha sonra Karaman vilâyetine gider. Larende’de irşâd ile meşgûl olur. Dergâh ve mescidler bina ettirir. Şeyh Alaeddin Hazretleri bir ara Bursa’ya gelir. O sırada Kaplıca Medresesi Müderrisi Molla Arap, Şeyh Alaeddin Hazretlerinin büyüklüğünü anlayamamış, üstelik sû-i zanda bulunmuştur. Bir gün bir mecliste Şeyh Alaeddin Hazretleri ile bir araya gelir. Aynı sû-i zan hâli içindedir. Şeyh Alaeddin Hazretleri bir ara Molla Arab’ın yanına yaklaşıp kulağına, “Yâ Allah!” diye seslenir. Alaeddin Hazretleri kimin yüzüne baksa veya kulağına bir şey fısıldasa, o kişi Allah aşkıyla kendinden geçerdi. Molla Arab’ın da hâli öyle olur ve yere düşer. Daha sonra kendine geldiğinde hatâsını anlayıp, Şeyh Alaeddin Hazretlerinden özür diler. Sonra da ona talebe olur. Pek çok kimse Molla Arab’ın bu hâlini görüp tövbe eder ve hak yola girerler.
Alamadan Dede’nin öğrencileri olan Molla Çelebi, Molla Arap, Abdülkerim Efendi, Abdülvehhab Efendi, Karaçelebizade, Derviş Bayezit ve Şeyh İbrahim, Halvetilerin Tire’deki etkisini uzun yıllar sürdüren isimlerdir. Alaeddin Sultan, ünlü Osmanlı Şeyhülislamı Molla Arap takma adlı Şeyhülislam Alaeddin Ali Arabi ile yine, II.Bayezit döneminin ünlü ismi Abdülkerim Efendi’nin hocalarıdır. Yine, Tire’nin Yeniceköy semtindeki Abdülvehhap Mahallesinin, camisinin ve medresesinin banisi Şeyh Abdülkerim’in kardeşi Abdülvehhap Efendi’nin de hocasıdır. Fatih Döneminde Tire’ye sürülmüş ve burada ölmüştür.
Türbe’de 15.yüzyılın ünlü adlarından Alaeddin Sultan (Alaeddin Halveti) yatmaktadır. Kitabesi yoktur. Türbe’de iki mezar vardır. Alaeddin Sultan’ın Tire’de zaviyesi ve vakıfları da bulunmaktadır. Sicil defterlerinde, türbenin 1832 yılında onarıldığı bilgileri yer alır. Türbe, 2005 yılında Tire Belediyesi tarafından yeniden düzenlenmiştir.
Alamadan Dede’nin öğrencileri olan Molla Çelebi, Molla Arap, Abdülkerim Efendi, Abdülvehhab Efendi, Karaçelebizade, Derviş Bayezit ve Şeyh İbrahim, Halvetilerin Tire’deki etkisini uzun yıllar sürdüren isimlerdir. Alaeddin Sultan, ünlü Osmanlı Şeyhülislamı Molla Arap takma adlı Şeyhülislam Alaeddin Ali Arabi ile yine, II.Bayezit döneminin ünlü ismi Abdülkerim Efendi’nin hocalarıdır. Yine, Tire’nin Yeniceköy semtindeki Abdülvehhap Mahallesinin, camisinin ve medresesinin banisi Şeyh Abdülkerim’in kardeşi Abdülvehhap Efendi’nin de hocasıdır. Fatih Döneminde Tire’ye sürülmüş ve burada ölmüştür.
Türbe’de 15.yüzyılın ünlü adlarından Alaeddin Sultan (Alaeddin Halveti) yatmaktadır. Kitabesi yoktur. Türbe’de iki mezar vardır. Alaeddin Sultan’ın Tire’de zaviyesi ve vakıfları da bulunmaktadır. Sicil defterlerinde, türbenin 1832 yılında onarıldığı bilgileri yer alır. Türbe, 2005 yılında Tire Belediyesi tarafından yeniden düzenlenmiştir.
Labels:
Alamadan dede türbesi
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
ŞEMSİ BABA..izmir
ŞEMSİ BABA..izmir
Şemsi Baba Haziresi İzmir Eşrefpaşa’dan Bozyaka’ya giden yol üzerinde Yağhaneler bölümünde Sabit bey Camii bahçesindedir.
Yusuf Şemsettin Baba, 1795’de Mora’da doğmuştur. Müderris Feyzullah Efendi’nin oğludur. Askerde tabur kâtipliğine kadar yükselir. Ayrıldıktan sonra İzmir’e yerleşir. Rüsumat memurluğu yapar. Karadutlu Dergâhı’nın postnişini olur. 1884’de ölmüştür. Dergâhına gömülür. Babalık icazetini ve halifeliği Mehmet Ali Hilmi Dedebaba’dan almıştır. Öldükten sonra posta önerisi üzerine torunu Fuat Bey Baba(öl. 1928) getirilir. Ondan sonrada dergâhın postnişinliğine jandarma subaylarından Kazım Baba atanır.
Yusuf Şemsettin Baba, 1795’de Mora’da doğmuştur. Müderris Feyzullah Efendi’nin oğludur. Askerde tabur kâtipliğine kadar yükselir. Ayrıldıktan sonra İzmir’e yerleşir. Rüsumat memurluğu yapar. Karadutlu Dergâhı’nın postnişini olur. 1884’de ölmüştür. Dergâhına gömülür. Babalık icazetini ve halifeliği Mehmet Ali Hilmi Dedebaba’dan almıştır. Öldükten sonra posta önerisi üzerine torunu Fuat Bey Baba(öl. 1928) getirilir. Ondan sonrada dergâhın postnişinliğine jandarma subaylarından Kazım Baba atanır.
Hacı Bektaş-ı Veli’nin müridlerinden olan Şemsi Baba rumi 1270 miladi 1855 ‘li yıllarda, bağlık ve zeytin bahçeliği olan bu yerde, önceden var olup sonra yıkılan KARADUTLU TEKKESİni yeniden yapmak suretiyle insanlara irşad hizmetlerini anlatmaya ve davet etmeye burada devam etmişlerdir.
Yıllarca sürüp giden bu zikir ve hizmet kervanına katılanların sayısı çoğaldı. Hepsi de tekke müfredatına kayıtsız şartsız teslim olmuşlardır. Ömrü vefa edemeyip dar-ı bakaya irtihal edenler (ölenler) derviş ve ermiş tabir edilenler, yine bu tekkenin etrafında defn edilmişlerdir.
Tekke sorumlusu ve pir-i olan ALAADDİN ŞEMSİ ( Şemsi Baba) rumi 1301 miladi 1885 tarihinde vefat edince buraya gömülmüştür. (baştaki yüksek kabir) Bundan sonra burası ŞEMSİ BABA TEKKESİ adını almış ve bir süre ( yaklaşık 25 yıl) rumi 1322 miladi 1906 yılına kadar Şemsi baba Tekkesi olarak devam etmiştir. Bütün hanedanı (hanımı, çocukları, yakınları) buraya defn edilmiştir.
Karadutlu Dergâhı ya da halk arasında bilinen adıyla Şemsi (Şemseddin) Baba Dergâhı Haziresi içinde tespit edilen yirmi dört mezar bulunmaktadır. Bu mezarlardan bazıları kadın ve çocuklara ait olmakla birlikte birçoğu da bu dergâhta yetişen Bektaşi dervişlerine aittir
Yıllarca sürüp giden bu zikir ve hizmet kervanına katılanların sayısı çoğaldı. Hepsi de tekke müfredatına kayıtsız şartsız teslim olmuşlardır. Ömrü vefa edemeyip dar-ı bakaya irtihal edenler (ölenler) derviş ve ermiş tabir edilenler, yine bu tekkenin etrafında defn edilmişlerdir.
Tekke sorumlusu ve pir-i olan ALAADDİN ŞEMSİ ( Şemsi Baba) rumi 1301 miladi 1885 tarihinde vefat edince buraya gömülmüştür. (baştaki yüksek kabir) Bundan sonra burası ŞEMSİ BABA TEKKESİ adını almış ve bir süre ( yaklaşık 25 yıl) rumi 1322 miladi 1906 yılına kadar Şemsi baba Tekkesi olarak devam etmiştir. Bütün hanedanı (hanımı, çocukları, yakınları) buraya defn edilmiştir.
Karadutlu Dergâhı ya da halk arasında bilinen adıyla Şemsi (Şemseddin) Baba Dergâhı Haziresi içinde tespit edilen yirmi dört mezar bulunmaktadır. Bu mezarlardan bazıları kadın ve çocuklara ait olmakla birlikte birçoğu da bu dergâhta yetişen Bektaşi dervişlerine aittir
Sayın Prof. Dr. Necmi Ülker’in Karadutlu Dergâhı hakkında yapmış olduğu çalışmadan dergâhın kitabesinin tercümesi :
Yetişti Hacı Bektaş Veli Abdal Musa Sultan,
Seza gördü bu mevkide esasıyle hankabı,
Müridan Sıdk ile gelsün erenlere olsun teslim,
Kul olsun Al-evlada idüb ikar şahan şahı,
Müdavim ola hizmetle bu meydan-ı muhabbedde,
İrişup pir ü irşada tuta erkaniyle rahı,
Zuhüratla gelüp bir er didı şevkiyle tarihin,
Yeniden kıldı bünyad Şemsi Baba iş bu dergâh sene 1281
Yetişti Hacı Bektaş Veli Abdal Musa Sultan,
Seza gördü bu mevkide esasıyle hankabı,
Müridan Sıdk ile gelsün erenlere olsun teslim,
Kul olsun Al-evlada idüb ikar şahan şahı,
Müdavim ola hizmetle bu meydan-ı muhabbedde,
İrişup pir ü irşada tuta erkaniyle rahı,
Zuhüratla gelüp bir er didı şevkiyle tarihin,
Yeniden kıldı bünyad Şemsi Baba iş bu dergâh sene 1281
Dergâhın kurucusu Şemseddin Babanın Mezar Taşında ise;
“Hüvel Hayyü’llezi la yemut
La ilahe illallah Muhammeden Rasulullah
Ali Veliyullah tarikat alliyye-i Hünkâr
Hacı Bektaş Veli Hazretlerinin
Hulefasından işbu Kradutlu Dergâhı
Şerifi banisi Eğriboz istefesi
Muhacirinden murşidi agâh arif-i billâh
Yusuf Şemseddin baba ruhuna Fatiha
18 Fi Şevval sene 1302 (12 Ağustos 1885)
La ilahe illallah Muhammeden Rasulullah
Ali Veliyullah tarikat alliyye-i Hünkâr
Hacı Bektaş Veli Hazretlerinin
Hulefasından işbu Kradutlu Dergâhı
Şerifi banisi Eğriboz istefesi
Muhacirinden murşidi agâh arif-i billâh
Yusuf Şemseddin baba ruhuna Fatiha
18 Fi Şevval sene 1302 (12 Ağustos 1885)
Labels:
ŞEMSİ BABA..izmir..türbe
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
İsmail Samani Türbesi
İsmail Samani Türbesi
Halk İsmail mezarı olarak bilinen, bu erken Türbe bazen 943 AD önce Samani hükümdarı tarafından dikilmiştir. Varolan bir vakıf belgesi muhtemelen babası için inşa edildiğini göstermektedir. Üç ceset içinde yalan olsa da, bir ahşap plaket sadece İsmail torunu, Nasr ibn Ahmed ibn İsmail ya da-Said'in Nasr II (ö. 943) tanımlar. Görünüşte ilk yerel Müslüman hanedanı aile mezarlığına, bu popüler isimlendirme ile tutarlı, yapısı gerçekten İsmail kendisini mezar içeriyor olması mümkündür. Küpün dış yüzünden içerlek bir yarım küre kubbe ile örtülüdür hafif konik
küp: pişmiş tuğla yapısı basit bir form açıklanır. Derece belden tuğla dış yüzey dekorasyonu görsel
ilgi sağlar. Geleneksel alçı dekorasyon hareketle, allover dekoratif tuğla kullanımı önemli bir yeniliği temsil eder. Her cephenin yarı ekli dairesel sütunlar sonraki katılmadan, aynıdır. Her cephe içinde Merkezli sepet örgü, çaprazdan set sonunda tuğla oluşan köşelerine koydu tuğla çerçeveli kemerli bir açıklıktır. Sütunlar üzerinde küçük kemerli bir friz minyatür bir çarşı oluşturan kübün üst çevreleyen, köşe küp Yukarıdaki oturup küçük kubbe gibi formlar ile sıçramalı edilir. Bir iç galeri olarak iç üzerinde dış çarşı friz tekrarlar. Kare planlı gelen kubbe iç geçişi kolaylaştırmak için köşe kemerler kullanan bir başka önemli yeniliktir.
Labels:
İsmail Samani Türbesi
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
19 Mart 2016 Cumartesi
Şeyh Cüneyd piri ..azerbeycan
Şeyh Cüneyd piri ..azerbeycan
Bağımsız Safevi devletini kurmak isteyen Şeyh Cüneyd Şirvanşah I. Halilullahʼa yenilerek, 1460 yılında vefat etmiştir. Onun mezarı Kusar ilçesinin Hezre köyünde bulunan pirdedir. Köyün adı muhtemelen Şeyh Cüneyd’in “Hazret” lakabı ile ilgili olarak ortaya çıkmıştır. Erdebil valisi Sultan Şeyh Cüneyd Sefevinin türbesini (h. 951 / m. 1544-1545 yılında) I. Şah Tehmasbʼın emriyle onun veziri Hace Fahreddin Ahmed Ferehani oğlu Hace Ziyaeddin Nizamül-Mülkʼün oğlu Ağa Muhammed yaptırmıştır. Dikdörtgen plana sahip türbe pişmiş tuğladan inşa edilmiştir. Şeyh Cüneyd’in mezarı üstünde çerçeve içerisine alınan sert ağaçtan yapılmış olan sanduka bulunmaktadır. Türbenin üzeri büyük günbezle kaplanmıştır. Türbenin batı kapısında Arapça yedi satırlık nesh hattı ile yazılmış kitabe mevcuttur.
Labels:
Şeyh Cüneyd piri ..azerbeycan
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
Mirmövsüm ağa ziyaretgahı ..AZERBEYCAN
Mirmövsüm ağa ziyaretgahı ..AZERBEYCAN
Mirmövsüm ağa ziyaretgahı Baküʼnün Şüvalan kasabasında bulunmaktadır. Bu kişinin asıl adı ve soyadı Mirbüyük Ağa Mirabutalıb oğlu Mirmövsümzadeʼdir. Babası Mirabutalıbʼın soykökü VII. imam Museyi Kazıma (as) dayandırılmaktadır. Ulu dedeleri Kerbela’da doğmuştur. XIX. yüzyılın sonlarında Mirabutalıb ağa Azerbaycan’a yerleşmiştir. Ağanın 3 oğlu ve 3 kızı olmuş, oğullarından Mirmövsüm ağa 1883 yılında İçerişehirʼde doğmuştur. Ağa hasta olduğu için kardeşi Gonca Sekine hanım aile hayatı kurmamış, ömrü boyunca kardeşine hizmet etmiştir. İşte kardeşinin vefatına dayanamayan Mirmövsüm ağa da kısa sure sonra, 1950 yılında hak dünyasına kavuşmuştur. Şimdi muhteşem ziyaretgahlardan olan Mirmövsüm ağa ziyaretgahı ziyaretçilerin sığındığı en kutsal yerlerden birisidir.
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
BUHARİ TÜRBESİ....muğla.. milas
ŞEYH BUHARİ TÜRBESİ....muğla.. milas
Türbe bölgesi diye anılan mevkiisinde yer alan tarihi türbenin geçmişi Kanuni Dönemine tarihlenmektedir. Türbenin giriş kapısın üzerindeki kitabedeki bilgilere göre, türbe miladi 1549 yılında yapılmıştır.
Türbenin etrafında çok eski tarihli mezarlar da olduğuna göre, köyün kuruluş tarihinin 700 yıldan fazla olduğunu tahmin etmek hiçte zor değildir. Türbe Es Seyyid Muhamed el Buhari’nin Halifelerinden Buhari’nin türbesidir.
Daha önceki tarihlerde köyün adı belki de bu türbe nedeniyle Şeyhler Köyü'yken, Cumhuriyet Döneminde Şenköy olarak değiştirilmiştir.
Labels:
BUHARİ TÜRBESİ....mugla.. milas
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
18 Mart 2016 Cuma
Alevi piri Ap Ezîz ..adıyaman
Pir Ap Ezîz ..adıyaman
ADIYAMAN - Adıyaman'da Kürt Alevileri için kutsal bir şahsiyet olarak kabul edilen Ap Ezîz'in (Aziz Dede) Şexmîr Köyü yakınlarında bulunan türbesinde bir araya gelen binlerce yurttaş 50. ölüm yıldönümünde Ap Ezîz'i anarken hep birlikte dualarla Semah'a durdu.
Ap Ezîz'in Yedikoluk (Şexmîr) köyü yakınlarında bulunan türbesinin başında yapılan anıldı..
Lokmalar dağıtıldı Kürtçe deyişler okundu
Kendisinin de Hoca Seyit Ocağı'ndan bir dede kızı olduğunu belirten Kışanak, "Amed halkı beni böyle kabul etti. Belediye Başkanı seçti. İnşallah sizlerin de desteğiyle aday arkadaşlarımızı Ankara'ya göndereceğiz. Onlar da bize demokratik, eşit ve özgürlükçü bir anayasa yapacak. Alevilik inancını da diğer tüm inançlar gibi teminat altına alacak. Hızır hepimizin yoldaşı olsun. Ali yar ve yardımcınız olsun" şeklinde konuştu.
Yapılan konuşmaların ardından lokma dağıtıldı. Daha sonra Kürtçe okunan deyişlerle birlikte binlerce kişi Cem'e katıldı. Cem'in ardından yurttaşlar hep birlikte Semah'a durdu.
Ap Ezîz Kimdir ?
Adıyaman'da Alevi inancın önderlerinden biri olan, mütevaziliği ve bilgeliği ile tanınmış Ap Ezîz, Axuçan (Zehir içen) Ocağı'ndan bir Alevi piridir. 50 yıl önce yaşamını yitiren Ap Ezîz, vasiyeti üzerine Yedikoluk (Şexmîr) köyü yakınlarındaki bir tepeye defnedildi. Her yıl binlerce yurttaş türbeye dönüştürülen Ap Ezîz'in mezarını ziyaret ederek burada ibadet ediyor.
Labels:
Alevi piri Ap Ezîz ..adıyaman
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
pir Gaib Baba Türbesi..adilcevaz
Pir Gaib Baba Türbesi:adilcevaz
Çayır Mahallesi’nde, Paşa Cami yanındadır. İnsanlar, uzun ve sağlıklı bir ömür için, yeni gelinlerin ayaklarını açmak ve kayıp eşyalarını bulmak için buraya gelirler. Türbeye para, yüzük gibi cisimler bırakılır.(Para bırakılarak zenginlik, yüzük bırakılarak iyi bir kısmet dilenir.)
Bu zat’a Pir Gaib isminin verilmesiyle ilgili olarak şöyle bir kıssa anlatılır: Bir savaş sırasında Müslüman askerler kafir askerler tarafından kuşatılır. Bunun üzerine gölden yeşil sarıklı zatlar çıkar ve kafir ordusunu püskürttükten sonra tekrar göle dönerler. Fakat içlerinden biri burada kalıp göle geri dönmemiş. Bu kişide gaip’ten gelen Pir Gaib Baba imiş. Bu mezarın üzerinde halkın “Kara Ağaç” dediği ağacın, Pir Gaib’in asası olduğu ve bu ağacın tek bir dalının bile koparıldığında, koparan kişinin başına birçok musibet geleceğine inanılır.
|
Labels:
pir Gaib Baba Türbesi..adilcevaz
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
17 Mart 2016 Perşembe
Haci Tapdig ve Şeyh Yunus İmre magberesi
Haci Tapdig ve Şeyh Yunus İmre magberesi
azerbaycan..gah şehri
Bu abideler Gah ilinin Oncallı köyünde, ormanın içerisinde bulunan kabiristan, ünlü şahsiyetlerin mezarları üstünde inşası yapılmıştır. Kabiristan yerli lhalkı arasında Oğuz adı ile tanınıyor. Mezarların ikisi de yerden bir metre yükseklikte çay taşından yapılmış örgü ile çevrelenmiştir. Şeyh Yunisin mezarının üstü yaklaşık 1400 yılında Mirza Çelebi Sultan bin Muhammed bin Muhammed Zaman bin İmam Ali adlı şahıs tarafından, Hacı Tapdığın mezarının üstü ise 1786 yılında Şeyh Mirza Çelebi ve Şeyh Salman bin Salih adlı kişi tarafından yapılmıştır. Taptık Baba ve Şeyh Yunus xanegahı bir zamanlar uluslararası kervan-ticaret yolu üzerinde büyük faaliyet göstermiş siyasi ideolojik merkezlerden biri olmuştur.
azerbaycan..gah şehri
Bu abideler Gah ilinin Oncallı köyünde, ormanın içerisinde bulunan kabiristan, ünlü şahsiyetlerin mezarları üstünde inşası yapılmıştır. Kabiristan yerli lhalkı arasında Oğuz adı ile tanınıyor. Mezarların ikisi de yerden bir metre yükseklikte çay taşından yapılmış örgü ile çevrelenmiştir. Şeyh Yunisin mezarının üstü yaklaşık 1400 yılında Mirza Çelebi Sultan bin Muhammed bin Muhammed Zaman bin İmam Ali adlı şahıs tarafından, Hacı Tapdığın mezarının üstü ise 1786 yılında Şeyh Mirza Çelebi ve Şeyh Salman bin Salih adlı kişi tarafından yapılmıştır. Taptık Baba ve Şeyh Yunus xanegahı bir zamanlar uluslararası kervan-ticaret yolu üzerinde büyük faaliyet göstermiş siyasi ideolojik merkezlerden biri olmuştur.
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
İmamzade türbesi.azerbaycan
İmamzade türbesi.azerbaycan
Gence şehrinin en değişik mimari yapılarından biri halk arasında Gök kubbe ve Gök mescid (Gök İmam) olarak bilinen İmamzade mimarisidir. Anıtın halk arasında bu tür adlandırılması oraya dahil olan binalar içerisinde önemli yer tutan türbe binasının üst kısmının gök yüzüne karşı bir nevi örtü işlevi görmesiyle alakadardır. Türbenin kitabesinde şöyle yazıyor: "O'dur sonsuzluk. Bu onurlu cennet bahçesi 120 yıl babasının - ona selam olsun - hicretinden sonra vefat etmiş imam Muhammed Bağırın - ona selam olsun - oğlu Mevlana İbrahim'in türbesidir"
Gence şehrinin en değişik mimari yapılarından biri halk arasında Gök kubbe ve Gök mescid (Gök İmam) olarak bilinen İmamzade mimarisidir. Anıtın halk arasında bu tür adlandırılması oraya dahil olan binalar içerisinde önemli yer tutan türbe binasının üst kısmının gök yüzüne karşı bir nevi örtü işlevi görmesiyle alakadardır. Türbenin kitabesinde şöyle yazıyor: "O'dur sonsuzluk. Bu onurlu cennet bahçesi 120 yıl babasının - ona selam olsun - hicretinden sonra vefat etmiş imam Muhammed Bağırın - ona selam olsun - oğlu Mevlana İbrahim'in türbesidir"
Labels:
İmamzade türbesi.azerbaycan
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
PİR SULTAN ABDAL..YILDIZELİ
PİR SULTAN ABDAL..YILDIZELİ
PİR SULTAN Sivas’ın Yıldızeli İlçesinin Çırçır bucağına bağlı Banaz köyünde yaşamıştır. Köy Yıldız Dağı eteklerinde, Çırçır’ 48km, uzakta olup denizden yüksekliği 1700 metredir. Evleri kerpiç, damları toprak, içi dışı ak toprakla sıvanmış, çoklukla tek katlı, soğuğa karşı birkaç metre yere gömülüdür.
İlk olarak köye araştırma yapmak üzere 1939 yılında Pertev Naili Boratav gitmiş, ondan yirmi yıl sonra öğretmen İbrahim Aslanoğlu, daha yakın yıllarda da Hüseyin buluz birer ziyaret yapmışlardır.
Bu kişilerin anlatıklarına göre; Pir Sultan’ın oturduğu ev şimdi de durmaktadır. Evin önünde, Pir Sultan’ın asasının ucuna takarak Horasan’dan getirdiği bir değirmen taşı, bir söğüt ağacı (Buluzun söylediğine göre çem ağacı)vardır. Bu ev, ağaç kutsal sayılır, ziyaret edilir. Pir Sultan yaz aylarında, havaların iyi olduğu günlerde , ağacın altındaki Horasan’dan getirdiği taşın üstüne oturup karısı ile sohbet etmeyi pek severmiş. Evinin yanında (bu günbakımsız bırakılmış) birde bahçesi varmış.
Buluz’un 1969’da yaptığı ziyaretten önce1966’da Akşam Gazetesi muhabiri Cengiz Tuncer de Banaz’a gitmiş, bilinen halk rivayetlerine dayanarak özellikle Hızır Paşa ile ilişkilerini hikaye etmiştir. B u dizi yazıların arasında ilk olarak köyle ilgili resimler çıkmıştır.
MEZARI
SİVAS’TA eskiden adı Keçibulan iken sonradan Pir SULTAN’IN ASILMASIYLA Darağacı denilen yerdir. Şimdi buraya Kepçeli denilmektedir. Bugün Sanayi Çarşısının tam karşısındadır. Şimdi Mal Pazarı olarak kullanılan bu alanın Gazhane bitişiğinde, sıra söğütlerin bitiminde hafif tümsek toprak yığını onun mezarıdır. Üstü moloz taşlarla örtülüdür. Mankıbeye göre taşlar asılma sırasında Hızır Paşa’nın emriyle Pir Sultan’ın taşlanmasında kullanılan taşlardır.
Gerçek mezarırnın burası olaması gerekir. Halk da burasını göstermektedir.. Her halde asaılmadan sonra ailesi ve müritleri hükümet korkusundan alıp köylerine götürmemiş olmalıdır. Eğer götürselerdi, bakımlı bir ziyaret yeri olurdu. Oysa, köyde böyle bir şey yokyur.
Yıllar sonra hakkında söylenenler geliştikçe efsanelere bürünmüş, bunun sonucunda bir söylentiye göre; Pir Sultan, Sivas’ta asılmış fakat darağacından inmiş, Erbil’e gitmiş orada gömülmüştür. Bir de S. Nüzhet’in Bektaşi geleneğine göre, Merzifon’da yattığını vardır ki, her iki rivayetin doğruluğu kabul edilemez.
Ayrıca Kemaliye (Eğin) ve Divriği ilçelerinin ortak yaylası olan Sarı Çiçek yaylasının bir bölgesinin adı <<Koca Haydar>>dır. Burada bir tepenin doruğunda bir kümbet vardır ki burada Koca Haydar adında bir veli yatmaktadır. Koca Haydar’ın sürüp gelen soyu ve oturdukları köy Kemaliye sınırları içindedir. Koca Haydar, Sivas ve Divriği bölgelerinde ünlü bir ocaktır.
Koca Haydar’ın türbesini çevreleyen dağın doğu yönünde bulunan Bizmişen, Ağıl, Dilli köyleri aynı yamaç üzerinde olup halkın hepsi Alevi’dir. Ağıl köyü bu bölgede ocak tanınır. Kemaliye ve çevresinde Alevi bulunmadığına göre, adı geçen köyler halkının XVI. Yüzyılda hükümetin Alevi’leri sıkıştırması üzerine Sivas yöresinden buraya geldikleri düşünüle bilir. Burada yatan Koca Haydar’ın Pir Sultan olduğu söylenmektedir. Bilndiği gibi Pir Sultan’ın adı Koca Haydar’dır. Sarı Çiçek yaylasının, Banaz köyünün bağlı olduğu Yıldızeli ile sınır sınır ortaklığı da vardır. Adı geçen köylerin 918/1512 tarihli Diyarbekir defterinde adları geçmektedir. Bu Koca Haydar mezarı Pir Sultan için yapılmış makam olmalıdır. (Bk. : Mehmet Hilmi Gür, Pir Sultan Abdal’ın Mezarı; Türk Folklor Araştırmaları, sayı 255)
PİR SULTAN’IN SÖYLEDİĞİ
ŞAH İSMAİL, Akkoyunlu Devletini yıkıp Şah olduktan sonra Bağdat şehri de kendisine geçmişti. Ölümünde yerine oğlu Şah Tahmasb geçmiş, Kanuni Sultan Sülayman 1534 yılında doğuya yaptığı seferde Bağdat’ı almıştı. Tahmasb’ın saltanatı sırasına rastlayan bu olay Anadolu Alevilerini çok üzmüş, Pir Sultan bunun üzüerine yanık şiir söylemiştir. Bu şiir aşağıya alınmıştır:
9
Güzel Şah’ım çok yerlerden görünür
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Akıl edemedim senin sırrına
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Güzel Şah’ım çok yerlerden görünür
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Akıl edemedim senin sırrına
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Yazık değil mi müminle müslüme
Ne getirdin Yezid’i Bağdad üstüne
………………………………………..
Aslın nedir, meyve verdin Bağdad’
Ne getirdin Yezid’i Bağdad üstüne
………………………………………..
Aslın nedir, meyve verdin Bağdad’
Yok mu bunda erenlerin yardımı
Ne çekersin cevrin derdini
Yiğide ar değil mi vermek yurdunu
Ah Hünkar’ım neye verdin Bağdad’
Ne çekersin cevrin derdini
Yiğide ar değil mi vermek yurdunu
Ah Hünkar’ım neye verdin Bağdad’
Çeksen de askerini gelsen idi
Hacı Bektaş Hanı’na konsan idi
Kırsan ol yezid’i olmaz mı idi
Ah Hünkar’ım neye verdin Bağdad’ı
Hacı Bektaş Hanı’na konsan idi
Kırsan ol yezid’i olmaz mı idi
Ah Hünkar’ım neye verdin Bağdad’ı
Ah gidi yezit hendekler doldurdu
Kırdı Hurmail’i aldı Bağdad’ı
Çağrışıp geliyor yeşil ördeği
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Kırdı Hurmail’i aldı Bağdad’ı
Çağrışıp geliyor yeşil ördeği
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
PİR SULTAN’ım der ki, üçler yediler
Kırklar da hazır idiler
Bağdad’ı Basra’yı verdi dediler
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Kırklar da hazır idiler
Bağdad’ı Basra’yı verdi dediler
Aslı nedir, neye verdin Bağdad’ı
Şiiri S. Nüzhet biraz değişik olarak Hatayi adına yayınlamıştı (Bektaşi şairleri, 1930). Sonradan çıkardığı Hatayi Divanı’nda yanlışlığı kabul etmiştir. (s. 231). Boratav da yanlışlığa tokunmuş, şiirde geçen Şah’ın Tahmasb olacağını bildirmişti (s. 71, not: 2). İlk olarak gerçek sahibini ortaya koyduğumuz bu şiir iki bakımdan önemlidir. Birisi Pir Sultan’ın yaşadığı zamanı bildirmesi, öteki de Şah Tahmasb’la, daha doğrusu İran’la yakın ilgidir. Bu ilgi ve sevgi, yeniçeriler arasında da sürmüştür. Ama, onlar doğrudan eyleme geçmişlerdir. Ancak uzaktan bir sevgi göstermişlerdir. Nitekim doksan yıl sonra, 1623’de Şah Abbas, Bağdat’ı geri aldıktan sonra yeniçeri şairi Kul Mustafa şu şiiri söylemiştir:
10
Pirliğinde düşman sözüne uydun
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Malum oldu kendi kendine kıydın
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Pirliğinde düşman sözüne uydun
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Malum oldu kendi kendine kıydın
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Tuğlar çıkıp sancağımız çekilir
Bir od düştü cihan yanar yıkılır
Yine ilin vilayetin yıkılır
Şah ne akıl ettin aldın Bağda’ı
Bir od düştü cihan yanar yıkılır
Yine ilin vilayetin yıkılır
Şah ne akıl ettin aldın Bağda’ı
Gaziler şemşirin alıp destine
Dökerler kanını Irak çölüne
Ser veririz İmamlar yoluna
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Dökerler kanını Irak çölüne
Ser veririz İmamlar yoluna
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Askerle doludur dağ ile taşlar
Akar gözlerimden kan ile yaşlar
Al-i Osman serdarı Tebriz’de kışlar
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Akar gözlerimden kan ile yaşlar
Al-i Osman serdarı Tebriz’de kışlar
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Mustafa eydür, gel etme inadın
Nice kere kendi kendin sınadın
Sultan Murat kırar kolun kanadın
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
Nice kere kendi kendin sınadın
Sultan Murat kırar kolun kanadın
Şah ne akıl ettin aldın Bağdad’ı
PİR SULTAN ABDAL’ım destim damanda
İsmim Koca Haydar neslim Yemen’de
Garip başa bir hal gelse zamanda
Orda her kişinin dostu bulunmaz
İsmim Koca Haydar neslim Yemen’de
Garip başa bir hal gelse zamanda
Orda her kişinin dostu bulunmaz
Diyor. Pir Sultan’ın soyunun Yemen’den olması uzak bir ihtimal olarak da kabul edilemez. Bir çok Türk tarikat ulularının Arabistan’a, Halifelere yakınlığı, onların soyuna bağlanması vardır ki, bu halk üzerindeki nüfuzlarının artması için uydurulmuş olmaktan ileri gidemez. Bu şiirin kendisi tarafından söylendiği de şüphelidir. Çünkü, tamamında ve şu mısralarda
Biz de gel oldu kanlı Sivas’ta
Hızır Paşa bizi astı bulunmaz
Hızır Paşa bizi astı bulunmaz
Gibi sözler söylediğine göre, ölümünden sonra müritleri tarafından söylendiği düşünülebilir
Bunun yanında. İlk olarak yayınlanan bir nefesinde (Türk Dili, sayı 34—1954):
Bunun yanında. İlk olarak yayınlanan bir nefesinde (Türk Dili, sayı 34—1954):
Benim aslım Horasan’dan Hoy’dandır
Kırklar olduğun Kanber de yandadır
Tanrının aslanı Ali nurdandır
Kırklar olduğun Kanber de yandadır
Tanrının aslanı Ali nurdandır
Kırklara serçeşmesin pirim Ali
Cümlemizden ulusun Kızıl Deli (1)
______________
(1) Tamamı bu bölümün sonunda, 28’dedir
Cümlemizden ulusun Kızıl Deli (1)
______________
(1) Tamamı bu bölümün sonunda, 28’dedir
Hoy kasabası orta çağda önemli bir kültür merkezi olduğu gibi askeri seferler için de değerli bir üstür. Bu gün İran Azerbaycanı’nda Türklerin çoğunlukla bulunduğu şirin bir ticaret şehridir. Horasan, bilindiği gibi İran’ın doğusundadaki Türk yurdudur. Belki, ilk soyu Horasan’dan Hoy’a göçmüş, oradan da daha sonraları Anadolu’ya gelerek Sıvas’a yerleşmiştir (Horasan ve Hoy için İslam Ansiklopedisi’ne bakınız)
Nefeslerinde arasıra Horasan’dan söz etmesi ve halk söylentileri Pir Sultan’ın buralarla yakın ilgisi olduğunu göstermektedir.
Köyü Banaz yakınında bu gün de mezarı bulunan Pir Sultan evladından Seyit Ali Sultan’ın Horasanlı oluşu, soyunun Horasan-Hoy’lu oluşuna bir delil sayılabilir (Bk. P.N. Boratav, s.34).
Pir Sultan mahlasının yanında bir çok şiirlerinde <<Haydar>>, <<Koca Haydar>> diye kendi adını söyler. Halk söylentileri de bunu doğrular.
AİLESİ, ÇOCUKLARI
Köyü Banaz yakınında bu gün de mezarı bulunan Pir Sultan evladından Seyit Ali Sultan’ın Horasanlı oluşu, soyunun Horasan-Hoy’lu oluşuna bir delil sayılabilir (Bk. P.N. Boratav, s.34).
Pir Sultan mahlasının yanında bir çok şiirlerinde <<Haydar>>, <<Koca Haydar>> diye kendi adını söyler. Halk söylentileri de bunu doğrular.
AİLESİ, ÇOCUKLARI
HALK söylentileride Pir Sultan’ın üç oğlu ve bir kızı vardır. Oğulları Seyit Ali, kendi köyü Banaz’ın üst yanındaki çam korusunda; Pir Mehmet, Tokat’ın Daduk köyünde, er Gaip de Dersim’de yatmaktadır. Tunceli bölgesindeki aşiretler arasında <<Pir Sultan zadeler>> soyu vardır.
Kızının adı Sanem’dir. Elif adında birde kız kardeşi vardır. Pir Sultan’ın oğlu Pir Mehmed de şairdir. Bir nefesinin son dörtlüğünde şöyle diyor:
Kızının adı Sanem’dir. Elif adında birde kız kardeşi vardır. Pir Sultan’ın oğlu Pir Mehmed de şairdir. Bir nefesinin son dörtlüğünde şöyle diyor:
Aşık oduyla ciğerciyi dağlıyım
Boş değilim, bir ikrara bağlıyım
Abdal Pir Sultan’ın abdal oğluyum
Adım PİR MEHMET, pirim Ali’dir
Boş değilim, bir ikrara bağlıyım
Abdal Pir Sultan’ın abdal oğluyum
Adım PİR MEHMET, pirim Ali’dir
Aslanoğlu’nun gönderdiği şiirler arasında Pir Sultan’ın, oğlu Mehmet için söylediği çok duygulu birde ağıt vardır. Bu ağıtta Mehmet2in ölümü ile ilgili kimi olaylara da dokunulmaktadır. Bunlar, atının bağdan boşanması, ak gövdesinin yerlere döşenmesi, kılıcının, kalkanının başkaları tarafından kuşanılması, bey içinde bey olması, divanda bulunması olup, Mehmet’in yetişkin çağda bir delikanlı iken kaza ile öldüğünü düşündürüyor.
Yukarıda şair olduğunu söylediğimiz ve bir dörtlüğünü verdiğimiz şiirin sahibi Mehmet ağıtta adı geçen Mehmet olmalıdır.
13
Sabahın kalktım ezan okunur
Ezan sesi kulağıma dokunur
Duyar düşmanlarım kına yakar
Uyan Mehmmed’im, sinem bülbülü
Sabahın kalktım ezan okunur
Ezan sesi kulağıma dokunur
Duyar düşmanlarım kına yakar
Uyan Mehmmed’im, sinem bülbülü
Mehmmed’in atı tavlada bağlı
Ananın babanın ciğeri dağlı
Mehemmed gideli boynuymuz eğri
Uyan Mehemmed’im, sinem bülbülü
Ananın babanın ciğeri dağlı
Mehemmed gideli boynuymuz eğri
Uyan Mehemmed’im, sinem bülbülü
Mehmed’in atı bağdan boşandı
İndi ak göğdeler yer döşendi
Kılıcın kalkanın eller kuşandı
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
İndi ak göğdeler yer döşendi
Kılıcın kalkanın eller kuşandı
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Mehmed’in atın saza koydular
Sine taşlarını düze koydular
Yaza ahd ettiler güze koydular
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Sine taşlarını düze koydular
Yaza ahd ettiler güze koydular
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Babası der, bey içinde bey idi
Başı karamanlı kühi dağ idi
Mehmed’im ol divanda sağ idi
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Başı karamanlı kühi dağ idi
Mehmed’im ol divanda sağ idi
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Anası der, ben bu cevre dayanamam
Uyumuştur, uyarmağa kıyamam
Ölüm hakk’ın emri, ölmüş diyemem
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Uyumuştur, uyarmağa kıyamam
Ölüm hakk’ın emri, ölmüş diyemem
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
PİR SULTAN ABDAL’ım inip gitmeli
Atlar eğerlenmiş, binip gitmeli
Garip bülbül şu cihanda ötmeli
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Atlar eğerlenmiş, binip gitmeli
Garip bülbül şu cihanda ötmeli
Uyan Mehmed’im, sinem bülbülü
Vahit Dede defterinden alınan başka bir ağıt, belki aynı oğlu için söylenmiştir. Yalnız, bu ikinci ağıtta ad söylenmemiş, <<körpe kuzu>> deyimi kullanılmıştır. Belki de bu başka oğlu için söylenmiştir. Öyle olunca da Pir Sultan’ın iki evlet acısı çektiğini söyleye biliriz. Bu ağıt türkü biçimindedir.
14
Dinleyin aşıklar benim sözümü
Felek yaktı kül eyledi özümü
Elimden aldırdım körpekuzumu
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
Dinleyin aşıklar benim sözümü
Felek yaktı kül eyledi özümü
Elimden aldırdım körpekuzumu
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
Felek bana şöyle bir oyun saldı
Dudu dilli kuzucağımı aldı
Neyleyim kardaşlar elim boş kaldı
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
Dudu dilli kuzucağımı aldı
Neyleyim kardaşlar elim boş kaldı
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
Yakarım yakarım ateşim tütmez
Seslerim seslerim bülbülüm ötmez
Oğlumun hayali karşımdan gitmez
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
Seslerim seslerim bülbülüm ötmez
Oğlumun hayali karşımdan gitmez
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
PİR SULTAN’ım dünya fanidir fani
İnsana verdiler emenet canı
Dünyadan ahrete uludur yolu
Bundan gayrı yol yoktur dönesin geri
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
İnsana verdiler emenet canı
Dünyadan ahrete uludur yolu
Bundan gayrı yol yoktur dönesin geri
Her gün kıyamet oğlum diye diye
Bir gün kıyamet oğlum diye diye
Aynı ölüm üzerine söylenmiş aşağıdaki ağıtta ozanın acıları belli oluyor.
15
Bana gül diyorlar neme güleyim
Ağlamak şanıma düştü neyleyim
Elin gülü açmış al ile yeşil
Şu benim güllerim soldu neyleyim
Bana gül diyorlar neme güleyim
Ağlamak şanıma düştü neyleyim
Elin gülü açmış al ile yeşil
Şu benim güllerim soldu neyleyim
Kolumdan aldırdım nere bazım
Arşa çıkardılar ah-u süzumu
Elimden aldırdım yavru kuzumu
Firkatı bağrımı deldi neyleyim
Arşa çıkardılar ah-u süzumu
Elimden aldırdım yavru kuzumu
Firkatı bağrımı deldi neyleyim
Haberin alayım seher yelinden
Ördek kalkar mola kendi gölünde
Korkum ayrılıktan, fikrim ölümden
Geldi çattı beni buldu neyleyim
Ördek kalkar mola kendi gölünde
Korkum ayrılıktan, fikrim ölümden
Geldi çattı beni buldu neyleyim
Ulu sular gibi çeşmin çağlayan
Mahrum olmaz özün Hakk’a bağlayan
Yar yitirmiş yana yana ağlayan
Akibet başıma geldi neyleyim
Mahrum olmaz özün Hakk’a bağlayan
Yar yitirmiş yana yana ağlayan
Akibet başıma geldi neyleyim
PİR SULTAN ABDAL’IM Kırklar, yediler
Bu yolu erkanı anlar kodular
Allah verdiğini almaz dediler
Bana verdiğini aldı neyleyim
Bu yolu erkanı anlar kodular
Allah verdiğini almaz dediler
Bana verdiğini aldı neyleyim
Pir Sultan’ın Mehmed adındaki oğlunun bir nefesi var. Bu Mehmet’in, daha önce ağıtlarını verdiğimiz Mehmed olması düşünüle bilir. Ölen Mehmed’in yetişkin çağında bir kaza ile öldüğü anlaşıldığı da belirtilmiştir. Mehmed’in şiiri deaşağıdadır
16
Pir elinden elifi tac üründüm
Kubbesi duvazde, İmam Ali’dir
Nasibim ol verir, andan iterim
İki cihanda da varım Ali’dir
Pir elinden elifi tac üründüm
Kubbesi duvazde, İmam Ali’dir
Nasibim ol verir, andan iterim
İki cihanda da varım Ali’dir
La deyemez buna her alim hoca
Gözüyle bir olup dip kapı baca
Aleme şavk veren dün, erte, gece
Gören gözlrimde nurum Ali’dir
Gözüyle bir olup dip kapı baca
Aleme şavk veren dün, erte, gece
Gören gözlrimde nurum Ali’dir
Tarikat dediler bir yol sürdüler
Getirdiler elimize verdiler
Mervan’ları Zülfikar’la kırdılar
Yezid’i katl eden yarim Ali’dir
Getirdiler elimize verdiler
Mervan’ları Zülfikar’la kırdılar
Yezid’i katl eden yarim Ali’dir
Sürdüm ötesin evlada yetirdim
Sohpetimde can terceman getirdim
Anın emri ile oturdum durdum
Gönlümde gayrı yok, varım Ali’dir
Sohpetimde can terceman getirdim
Anın emri ile oturdum durdum
Gönlümde gayrı yok, varım Ali’dir
Aşk oduna cığerciği dağlıyım
Boş değilim, bir ikrara bağlıyım
Abdal PİR SULTAN’ın abdal oğluyum
Adım PİR MEHEMMED pirim Ali’dir
Boş değilim, bir ikrara bağlıyım
Abdal PİR SULTAN’ın abdal oğluyum
Adım PİR MEHEMMED pirim Ali’dir
Bu gün de Banaz köyünde on dördüncü göbekten bir erkek torunu vardır.1939 yılında köye giden Bortay söyle diyor:
<<Banaz köyü Pir Sultan’ın hatıraları ile doludur. Köyda onun neslinden geldiği söylenen bir aile de mevcuttur. Orada geçirdiğimiz günlerde bize melümat verenler arasında bulunanlardan Haydar Efendi adında bir genç adam onun sülalesinden diye kabul olunmakta ve ihtiyarlar tarafından dahi hürmet görmektedir(s. 34)
Aslanoğlu, Sıvas Müzesinde bulunan Şer’iye Sicillerinde h.1266/ m. 1849-50 tarihli defterde <<Divriği’nin Murmana köyünden Hamza bin Pir Sultan>> kaydını bulmuştur. Bu Pir Sultan oğlu Hamza’nın şairimize yakınlığı üzerine şimdilik bir şey söylenemezse de Pir Sultan’ın mezarı bölümnde görülen Eğin ve Divriği arasındaki Çiçek Yaylası’nın Koca Haydar bölgesinde yatan Koca Haydar (Pir Sultan) soyundan olması da düşünülebilir.
Elimizde Pir Gaip Abdal adında bir Bektaşi şairinin bir nefesi var. Bu nefeste Kanuni Sultan Sülayman ile Budin savaşında bulunmuş ve şehit olmuş Bektaşi azizlerinden Gül Baba’nın maneviyatından <<istimdat>> ediliyor. Her bakımdan Pir Sultan’ın feryatlarını andıran bu nefesten bir dötlüğü örnek olarak veriyoruz.
<<Banaz köyü Pir Sultan’ın hatıraları ile doludur. Köyda onun neslinden geldiği söylenen bir aile de mevcuttur. Orada geçirdiğimiz günlerde bize melümat verenler arasında bulunanlardan Haydar Efendi adında bir genç adam onun sülalesinden diye kabul olunmakta ve ihtiyarlar tarafından dahi hürmet görmektedir(s. 34)
Aslanoğlu, Sıvas Müzesinde bulunan Şer’iye Sicillerinde h.1266/ m. 1849-50 tarihli defterde <<Divriği’nin Murmana köyünden Hamza bin Pir Sultan>> kaydını bulmuştur. Bu Pir Sultan oğlu Hamza’nın şairimize yakınlığı üzerine şimdilik bir şey söylenemezse de Pir Sultan’ın mezarı bölümnde görülen Eğin ve Divriği arasındaki Çiçek Yaylası’nın Koca Haydar bölgesinde yatan Koca Haydar (Pir Sultan) soyundan olması da düşünülebilir.
Elimizde Pir Gaip Abdal adında bir Bektaşi şairinin bir nefesi var. Bu nefeste Kanuni Sultan Sülayman ile Budin savaşında bulunmuş ve şehit olmuş Bektaşi azizlerinden Gül Baba’nın maneviyatından <<istimdat>> ediliyor. Her bakımdan Pir Sultan’ın feryatlarını andıran bu nefesten bir dötlüğü örnek olarak veriyoruz.
Kan revandır gözümüzde yaşımız
Bir araya gelmez oldu beşimiz
Şimden gerü Hü demektir işimiz
Gel dinim, imanın, nurum Gül Baba
Bir araya gelmez oldu beşimiz
Şimden gerü Hü demektir işimiz
Gel dinim, imanın, nurum Gül Baba
Bu ozanın Pir Sultan’ın yukarıda adı geçen oğlu Er Galip olması düşünülebilir. Zaman şiirin konusunu ve edası da uygunluk göstermektedir. O da Pir Sultan gibi bunalım içindedir. (Bk.: <<Türk Folklor Araştırmaları>>, 1, s. 3. M. Halit Bayrı; Pir Gaip Abdal yazısı.)
Labels:
PİR SULTAN ABDAL..YILDIZELİ
hoş geldiniz .sefalar getirdiniz..
dost ol dost bil. dost kal
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)