HZ .ELYESA  TÜRBESİ CAMİİ...DİYARBAKIR

Diyarbakır’ın en önemli manevi mekanlarında biri olan Hz. Süleyman camii, Nisanoğlu Ebul Kasım tarafından 1115-1160 yıllarında yapılmıştır. Nasıriye camii , Hz. Süleyman Camii ve Kale camii olmak üzere üç isimle anılır. Caminin bitişiğinde Diyarbakır’ın fethinde şehit olmuş Süleyman ibni halid dahil , 27 sahabe bu bölgede , 13 sahabe ise surların farklı yerlerinde şehit olmuş burada meşhedleri bulunmaktadır.             Diyarbakır’ın fethi Hz. Ömer zamanında Caminin bulunduğu bölgeden başlamıştır.
Türbeye açılan güneydeki pencerenin üzerinde 1631-1633 yıllarında yazılan kitabede Halid bin Velid’in oğlu ile 24 Sahabe’nin kubbenin altında metfun olduğu belirtilmektedir. 

Kitabenin metni şöyledir;

” Halid oğlu fatih-i Amid Süleyman Hazreti
Kim yiğirmidört sahabeyle olup bunda şehit
Kubbenin altında metfundur sahabe cümlesi
Bu müşerref yerde mesken kıldırlar vekt-i medid
Murtaza Paşa Silahdara Huda ihsan edüp
Bir müzehhep perde astı üstüne anın cedid
Kıldı ihya zib ü ziynette der ü divarını
Kim okursa fatiha ruz-i ceza ola said ”
Kuzey- Güney doğrultusunda dikdörtgen plan şemasında inşa edilen cami oldukça sadedir. Bazalt taş tamamen yapıya hakimdir. Cami, sahabeler türbesi, Namazgah, kare minaresi ve çeşme dizisinden oluşan bir yapı topluludur. Yapının minaresi de kare formlu minare olması bakımından dikkat çekicidir.
Diyarbakır’ın müslümanlar tarafından fethinden günümüze kadar önemini kaybetmeyen ve halkın maneviyat aleminde değerini fazlasıyla koruyan bu sahabe türbeleri, Diyarbakır’ın manevi sembolü olup, yılda 100,000 kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
Kaynak ; Diyarbakır Kutsal Yerler Atlası ; T.C. Diyarbakır Valiliği , editör Doç.Dr. İrfan Yıldız
Kaynak; Nebiler,I. Uluslar arası Sahabiler , Azizler ve Krallar Kenti Diyarbakır Sempozyumu 25-27 mayıs 2009 , diyabakır valiliği ve dicle üniversitesi , Diyarbakır’da Sahabe Nesli , Prof. Dr. Muhammed Çelik

Hz. Süleyman Camii ve 27 Şehit Sahabe Türbesi..diyarbakır

Hz. Süleyman Camiisinin Dünyada Örnegi Yok  Diyarbakır gerçek anlamıyla birpeygamberler ve sahabeler kenti.Şehirde 9 peygamber kabri, 3 peygambermakamı ve 541 sahabe kabri bulunuyor.

Dünyada, Mekke ve Medine'den sonra ençok Peygamber ve Sahabe mezarınınbulunduğu şehir Diyarbakır. Tarihi surlar,adeta abdestsiz gezilmeyecek kadar mukaddes. Rivayetlere göre, İslamiyet'idünyanın her yerine ulaştırmak isteyen Hz. Ömer, Diyarbakır'ın fethi için İyaz binGanem komutasında 8 bin kişilik bir ordu hazırlar.Halid bin Velid'in de yer aldığı İslam ordusu 638 yılında surlara dayanır.Kuşatma beş ay sürer. Şehre bir türlü girilemez. Halid bin Velid, sur dibinde gizlibir su deliğini bulur ve bunu genişleterek içeri girebileceğini keşfeder. Kısa boylu ve zayıf 40 fedaiye ihtiyaç vardır. Nizip-Bağdat arasındaki bölgeyi kapsayan El Cezire'nin valiliğini yapan Hz. Süleymanda fedailerin arasına katılır. Babası Halid Bin Velid'in planını canı pahasına uygular.Takvim yaprakları 27 Mayıs 638'i gösterirken fedailer, sur kapıları açmak üzere atık su giderinden içeri girer. Kilit ve zincirleri kırıp kapıyı açarlar. Bu sıradaHz. Süleyman ile birlikte 27 sahabe şahadet şerbetini içer. Diyarbakır'ınİslam ordularınca fethedildiği müjdeli haberi Hz. Ömer'e ulaştırılır. Başkomutanİyaz Bin Ganem, şehre vali olarak atanan Sultan Sasa'ya 500 kişilik yardımcıbıraktıktan sonra başka yere doğru gazaya devam eder.

Hz. Süleyman Camii olarak bilinen Nasriye Kale Camii, fetihten takriben 500sene sonra Nisanoğlu Ebul Kasım tarafından yaptırılır. Ebul Kasım'ın rüyasına giren Hz. Süleyman, "Üzerimizne zamana kadar açık kalacak?"sorusunu yöneltir. Bunun üzerine bölgeye cami inşa edilir. Ziyaretçilere sahabelerin şehit edilmesi olayını büyük heyecanla anlatıyor. Arından da sitem ediyor:"Şanlıurfa'da bir peygamber makam ıvar. Diyarbakır'da 6 kabir, 3 makam var.Ancak kimse peygamberler şehridemiyor."İnanç turizmi açısından Hz. Süleyman Camii'nin bir hazine olduğunu belirten

Sönmez, tanıtım ve çevre düzenlemesineihtiyaç duyulduğunu kaydetti. DiyarbakırMüftü Ali Melek de camide bulunanmanzun eserde 27 şehit sahabe isminintek tek yazılı olduğuna işaret etti.Diyarbakır'ın peygamberler, sahabelerve nebiler kenti olduğunu ancak buyönüyle gündeme getirilmediğini anlatanMelek, bu konuda herkesin üzerinedüşmesi yapmasını istedi.CAMİDE NAMAZ KILMAYAN VELİ

Rivayetlere göre, Mevlana Halid-iBağdadi bir seferden dönerken namaz kılmak için Hz. Süleyman Camii'negelmiş. İçeriye adımını atar atmaz geriçekilmiş. Dönüp cami avlusunda namazını kılmış. "Namazı neden avluda kıldınız?" diye soranlara, "Orada o kadarçok şehit bir aradaydı ki onları incitmektense dışarıda kılmayı tercih ettim." Cevabını vermiş.Hz. Süleyman Camii'nde medfun bulunan sahabeler:Hz. Süleyman, Hz. Rıdvan, Hz. Mesut, Hz.Beşir, Hz. Hamza, Hz. Amr, Hz.Sabe, Hz.Sabit, Hz. Zeyd (2 ayrı kişi), Hz. Halid (2),Hz. Numan, Hz. Muhammed (2), Hz.Abdullah (3),Hz. Hasan (2), Hz. Ka'b-Zişan, Hz. Fudayl, Hz. Malik, Hz. Fahr, Hz.

Ebul Hamd, Hz. Ebu Nasr ve Hz. Muğire."