Horasan Evliyaları - Bünyan..kayseri

Kayseri ilçesi Bünyan mezarlığında bulunan Horasan Evliyalarına ait olduğu sanılan mezar taşları ilginç görünümleriyle dikkat çekiyor. Yalnız mezarlar kısmen tahrip olmuş ve üzerlerinde kitabe yok. Bu yüzden kimlere ait olduğu tam bilinmemekle beraber mezarlığın girişine konulan levhada Horasan Evliyaları (Yedi Kardeşler) Hepsinin de hoca olduğu ve 11 asır (1100) yıl önce yaşadıkları bilinmektedir. Ruhları şad olsun yazmaktadır. Evliyalar hakkında bilinen bilgi bu kadar.

ŞEMSİ BABA HAZRETLERİ - İZMİR

Şemsi Baba Dergâhı İzmir’de Yağhaneler semtindedir. Dergâhı, Hacı Bektaş Veli halifelerinden” Eğriboz İstefesi göçmenlerinden Feyzullah oğlu Yusuf Şemseddin Baba yaptırmıştır. Dergâhın ilk postnişinidir. Dergâh, kitabesine göre, 1865- 66 yılında yapılmıştır. Vakfiyesi 1882’de hazırlanmıştır. Bu Bektaşi dergâhı 15 dönümlük arazi içerisinde iki kattan oluşan bir yapıdır. Tekkedeki mezar taşları oniki dilimli(terkli) “Hüseyni taclı” olarak Bektaşiliği yansıtırlar. Dergâhın mezarlığında birçok Bektaşi dervişi yatmaktadır.
Yusuf Şemsettin Baba, 1795’de Mora’da doğmuştur. Müderris Feyzullah Efendi’nin oğludur. Askerde tabur kâtipliğine kadar yükselir. Ayrıldıktan sonra İzmir’e yerleşir. Rüsumat memurluğu yapar. Karadutlu Dergâhı’nın postnişini olur. 1884’de ölmüştür. Dergâhına gömülür. Babalık icazetini ve halifeliği Mehmet Ali Hilmi Dedebaba’dan almıştır. Öldükten sonra posta önerisi üzerine torunu Fuat Bey Baba(öl. 1928) getirilir. Ondan sonrada dergâhın postnişinliğine jandarma subaylarından Kazım Baba atanır.
Baba Haziresi İzmir Eşrefpaşa’dan Bozyaka’ya giden yol üzerinde Yağhaneler bölümünde Sabitbey Camii bahçesindedir. Burası Vakıf kayıtlarında “Karadutlu Dergâhı” adıyla anılan bir tekkenin Haziresidir. Kadın erkek çocuk toplam yirmi dört kabir vardır. Dikkat çeken nokta mezar taşlarının üstünde Hüve l baki (o kalıcıdır, kalıcı olan yalnız Allah cc dir ) ifadesinin yerine Hu Dost ifadesinin( o dosttur, dost olan yalnız Allah cc dir ) yazılı olmasıdır. Sadece Hazirede bulunan Uşşakiye tarikatına mensup Asithaneli Süleyman Efendin oğlu Mir rıza ile Halkalıdan Rıza efendinin çocuğu Haydarın mezar taşlarında “Hüve- l Hayyul Baki “yazılıdır.
Dergâhın kurucusu Şemseddin Babanın Mezar Taşında ise;
“Hüvel Hayyü’llezi la yemut
La ilahe illallah Muhammeden Rasulullah
Ali Veliyullah tarikat alliyye-i Hünkâr
Hacı Bektaş Veli Hazretlerinin 
Hulefasından işbu Kradutlu Dergâhı 
Şerifi banisi Eğriboz istefesi 
Muhacirinden murşidi agâh arif-i billâh
Yusuf Şemseddin baba ruhuna Fatiha
18 Fi Şevval sene 1302 (12 Ağustos 1885)

Şemsi baba dergâhının 1910-1920 lerdeki durumu hakkında A.Şehabbetin Ege Eski İzmir’den Anılar adlı kitabında şöyle anlatıyor “Bozyaka’da yakınımızda bir tekke vardı tekke binaları yüksek duvarlarla çevrilmiş idi tekkenin demir kapısı ve tekkenin pencereleri daima kapalı dururdu… Tekkenin geniş bahçeleri, zeytinlikleri ve bağları vardı. Tekkenin Kara Fatma Dağı (bugünkü Yeşilyurt semtinin kuzey yamaçları) yolu üzerinde ikinci bir kapısı vardı bağ ve bahçelere girişleri bu kapılardan yaparlardı...”
Mir Rızanın Mezar Taşında da Şunlar yazılıdır;
Hüve l Hayyul Baki sene 1300 
Asithaneli Süleyman efendinin 
Mahdumu zişanıydı Mir Rıza 
Tarik-i Uşakkiyeye mensup idi
Hüsameddin Pir de kılmıştı iktida
Aşk ve Şevk ile bu yolda hâsılı
Ömrünü geçirdi etti can feda
Dar-ı Ukbada olan bu şefi
Seyyidül kevneyn-i şah-ı enbiya
Lafz-i tarihini hatif didi
Eyledi üç yüz de fevt Mir Rıza
Ruhuna Fatiha

Hıdır Dede Türbesi - ( Seferihisar )izmir

İzmir ili, Seferihisar ilçesi, Tepecik mahallesi, Hıdırlık cami arkasındadır. Hıdırlık cami banisi olup, Seferihisar ve cevresinin alınması ve müslümanlaşmasında ismi geçen HIDIR BEY olduğu söylenmektedir. Türbe açık türbe olup, etrafı demir perdelikle çevrelenmiştir.

 MELİKGAZİ TÜRBESİ ..tokat ..niksar

Melikgazi Türbesi Tokat ili Niksar ilçesinde bulunmaktadır. Niksar'ın fatihi Danişmendliler'in kurucusu olan Melik Danişmend Gümüştekin Ahmet Gazi olmuştur. Danişmend Gazifetihten sonra Niksar'ı sahil Rumlarına karşı mücadelede kendisine hem bir üs hem de bu devletin başkenti olarak seçmiştir. Melik Gazi Türbesi Kayapaşa mahallesinde ziyaret edilmektedir.

Halk arasında “Melik Gazi Türbesi” adıyla bilinen türbe bir Danişmendli eseridir.

Danişmendli Devleti’nin kurucusu Melik Danişmend Gümüştekin Ahmet Gazi (Ölümü: H.498-M.1105)’ye ait olan türbe 12. yüzyılın ortalarında torunu Nizamettin Yağıbasan (1143–1164) tarafından yaptırılmıştır. Daha sonraki dönemlerde hasar gören türbe, Osmanlı döneminde 15. yüzyıl ortalarında bugünkü haliyle yeniden inşa edilmiştir.

Bir hanedan ve devlet kurucusu olan Melik Danişmend Gazi; gazaları ve İslâmiyet’e hizmetleri dolayısıyla Anadolu Türkleri arasında bir millî kahraman ve velî kimliği kazanmış, türbesi asırlarca ziyaretgâh haline gelmiştir.


Türbenin bulunduğu Melik Gazi Mezarlığı; Danişmendli, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait kümbetler, türbeler ve tarihi mezarların yoğun olduğu, çevreden toplanan mezar taşları ve kitabelerle düzenlenmiş bir açık hava müzesi görünümündedir.

Sultan Sahak ve Yârsânlar (1)

kul seyyid

Giriş

Konuya geçmeden önce Alevilik ve Mürşid ocakları hakkında yanlış bilinen bir genellemeye dikkat çekmek gerekiyor. Büyük çoğunluğumuzda oluşan ” Hacı Bektaş Veli tüm erenlerin başı, Hacı Bektaş Ocağı tüm ocakların mürşidi’dir” gibi çok yanlış ve Alevîlik gerçekliği, Alevî tarihi ile hiç bağdaşmayan bir düşünce hakimdir. Oysaki Avuçan, Sultan Sahak, Baba Mansur, Dede Garkın Ocakları Hacı Bektaş’dan çok önceleri var olan (yada ad alan) ocaklardır.

Bilindiği gibi Alevilik ocak sisteminde Mürşid ve Dede-Pir Ocakları vardır. Pir-Dede ocakları da bir mürşid ocağına bağlıdır. Tek mürşid ocağı Hacı Bektaş Ocağı değildir. Varlığı ondan öncesine giden Avuçan, Dede Garkın, Baba Mansur, Sultan Sahak gibi mürşid ocakları vardır.

Mürşid Ocakları “Amcazâde” olarak değerlendirilir ve birbirine karışamazlar. Anadoluda Serçağlan Avuçan (En çok talibe sahip ocaktır), Baba Mansur, Dede Garkın ve Hacı Bektaş; Aryan – Irak coğrafyasında Sultan Sahak; Suriye – Lübnan – Ürdün coğrafyasında Haydarî ve Klezî mürşid ocaklarımız vardır.

Bu Mürşid Ocaklardan;

Serçağlan Avuçan Ocağı: Anadoludadır. En çok talibe sahiptir. Kürt Taliplerin ocağı olmakla birlikte, az sayıda Türkmen talibleri de vardır. Kürt taliplerinin tamamı Kürtçe’nin Kurmanc lehçesi ile konuşur.
Sinemilli, Üryan Hızır, Hubyar Sultan, Kalender Ocağı, Hüseyin Abdal, Şix Delil Berxîcan, Kara Pir Bad, Koca Leşker… gibi pir-dede ocakları Serçağlan Avuçan ocağına bağlıdır.

Baba Mansûr Ocağı: Anadoludadır. Tamamı Kürt’tür. Kurmanc olanlar Kurmanci lehçesi ile konuşur. Hacı Kurêş ve Derviş Gewr Pir – Dede Ocağı ile bağlı olanlar Kürtçe’nin Kirmanckî (Zazakî – Dimilkî) lehçesi ile konuşur.

Dede Garkın ve Hacı Bektaş Ocağı: Anadoludadır. Türkmen taliplerin iki mürşid ocağıdır. Ali Seydi, Kul Himmet ve Pir Sultan Abdal Ocakları Dede Garkın ocağına bağlıdır.

Sultan Sahak Ocağı: İran-Irak’tadır. Kürt taliplerin ocağı olmakla birlikte Türkmen talipleride vardır. Kürt olanlar Goranî, Lek-Lak, Lor, Kurmanci gibi lehçe ve şivelerle konuşur. Burada Goranî lehçesi ile konuşanların tamamı Alevîdir. İran’dakilere Kürtçe’de Yârsân denmektedir; Farslar Ahl-e Hak demektedir. Iraktakilere ise Kürtçe’de Kakaî-Kakeî denmektedir (Aslında Kakaî Seyit grubunun adı olmakla birlikte zamanla taliplerinde adı haline gelmiştir).

Haydarî ve Kılezî: Suriyededir. Arap Alevîlerinin iki mürşid ocağıdır. Kurucuları Şeyh Ali Haydar ve Şeyh Yunus El Kilazu’dur. Talipleri Türkiye, Suriye, Ürdün, Lübnan’dadır.

Sultan Sahak (San Sahak Berzencî) ve Mürşid Ocağı

Sultan Sahak, İran-Irak sınırı Hewraman yöresindeki Pirdiwer’de (Pird-i Wan) 13.yy’da yaşadı (?). Babası Şêx İsa, Berzinye’den (Süleymaniye’ye 23km) Pirdewer’e göçmüştü. Annesi Xatûna Dayîra (Razbar Hatun). Sultan Sahak’ın Haftan-ı Naciyan denilen Yedi oğlu vardır bunlar: Seyit Mire Sur (Seyit Ahmet), Seyit Mustafa Safidpoş, Seyit Muhammed (Gewre Suwar), Seyit Bave İsa (Alemdar), Seyit Abdül Vefa (Vefaî), Seyit Şehabeddin ve Seyit Habib Şah.

İlk beş oğlundan doğan çocukları dede ocakları kurdular. Bunlar Miresurî, Mustafaî, İbrahimî, Hamuşî ve Bave İseyi adlı beş dede ocağıdır.

Edmonds’un Kakailer adlı araştırmasında aktardığına göre Goranca (Kürtçe’nin bir lehçesi) yazılmış bir deyişte, San Sahak’ın Üç yüz yıl yaşadığı, bir ara Anadolu ve Suriye’ye giderek Alevîliği oralara taşıdığı, yaydığı, tekrar Pirdewer’e dönüp bir Cemhane yaptığı ve bir daha görünmediği belirtilmektedir. Hamza Aksüt ise, Alevîler adlı araştırmasında “Bu bilgilere dayanarak, Sultan Sahak’ın Hacı Bektaş gibi 13.yyda yaşadığı tahmin edilmekteyse de ocağın tarihi daha eskiye dayanmaktadır” demektedir. Genel bilgi ise ocağın asıl kurucusunun Baba Xoşîn’in olduğu yönündedir.

Hamuşi, Mire Sur, Mustafaî, Bave İsevî, İbrahimî ve Ataşbagî Sultan Sahak Mürşid Ocağına bağlı Pir – Dede Ocaklarıdır.

Yârsân Efsanesi: Arslan yürüten Pir Mikail, Duvar Yürüten Sultan Sahak

Sultan Sahak, gizli öğretilerini dünyaya yaymaya hazır olduğunda, ilk dört yoldaşıyla beraber, Şîrvan nehrinin yukarı kesimlerinde, Hawraman’da, Pirdiwar denilen bir yerde yerleşmeye karar verdi. Yoldaşlarından biri olan Davud, usta bir duvarcıydı ve nehre uzak olmayan bir yerde bir ev inşa etmeye başladı. Ancak ev yapımı için seçilen yer, önemli sihirli güçlere sahip olan ve uzun süredir yörede ruhani hakimiyetini sürdüren Pir Mikail’e aitti. Pir Mikail, tahtına göz diken bu adamın ve taliplerinin gelişine çok sinirlendi ve gizli güçlerini kullanarak onları cezalandırmaya karar verdi.

Vahşi bir aslana bindi, zehirli bir yılanı kırbaç gibi kullanarak, vahşi bir savaşçı görünümünde Pirdiwar’a doğru sürdü. Pir’in yaklaştığını gören Sultan Sahak, Davud’a ördüğü duvarı yükseltmesini, duvarın üzerine tünemesini ve Pir Mikail’i karşılayarak ne istediğini sormasını emretti. Sultan’ın emriyle duvar, Davud’u sırtında taşıyacağından mutlu olarak yükseldi. İki binici (biri aslanda, biri duvarda) Şîrvan nehrinin iki yakasında karşı karşıya geldiler. Davud, Pir’i dostça selamladı. Ancak diğeri çok kızgındı ve “Nedir bu?” diye bağırdı. “Ben Şeyh Sahak’ı bulacağımı sanmıştım. Oysa şu anda duvarlarla oynamaya çalışan sıradan bir büyücü çırağıyla karşı karşıyayım.” dedi.

Davud, sakince cevap verdi: “Ben Sultan’ın sadece talibiyim; Sultan’ın dışında, hiç bir şeyin varlığı yoktur!”. Pir Mikail; Davud’a, Pirini çağırmasını emretti; fakat daha arkasını dönmeden, Sultan Sahak aniden ortaya çıktı. Sultan’ı görünce Şirvan nehri coşkuyla kükredi; Bu ses öylesine güçlüydü ki, nehrin kenarındakiler birbirlerinin konuştuklarını duyamadılar. Sultan Sahak, Pir Mikail’e “O kadar güçlüysen, şu nehri yatıştır da görelim” dedi. Tabi ki Pir bunu beceremedi. Bunun üzerine, Sular Tanrısı olan Sultan Sahak, nehre sakinleşmesini emretti ve nehir hemen itaat etti.

Sonra Sultan, Davud’a, sihirli halısını nehrin üzerine serip, halının üzerine oturmasını emretti. Ayrıca, Pir’in aç olduğunu da fark etti ve elini nehrin suyuna vurur vurmaz, tamamen pişmiş, yenmeye hazır bir balık ortaya çıktı. Balığı Pir’e vererek, tek bir kılçığını kırmadan balığı yemesini söyledi. Pir, balığı yiyip bitirdiğinde nehirden canlı bir balık başını çıkardı ve Sultan’a; “Arkadaşıma ne yaptın? Onu geri istiyorum! Lütfen arkadaşımı geri ver ey Sular Tanrısı!” dedi, Sultan, kırılmamış balık kılçıklarını Pir’den geri aldı ve onları tekrar canlı bir balığa dönüştürdü. Sonra onu nehre bıraktı. Bütün bu olup biteni gören Pir Mikail, Sultan Sahak’ın ruhani üstünlüğünü kabul etti ve onun sadık taliplerinden biri oldu.

COĞRAFYA

Sultan Sahak’ın türbesi“Pirdewer” diye adlandırılır (yani Şirvan Nehri üzerindeki eski köprünün öte yanı). Doğudaki tüm Yarsanlar Sultan Sahak Berzenci’nin (San Sahak) türbesini, özellikle Newroz’da ziyaret ederler. Çünkü O’nun Newroz’un ilk günü yani 21 Mart’ta dünyaya geldiğine inanırlar. Newroz’da on binlerce Kürt, Türk, Azeri ve Fars Kakaî Pirdewer’i ziyaret ederler. Ayrıca Kakayiler yılın dört mevsiminde hac yeri olarak gördükleri Pirdewer’e giderler. Pirdewer’den başka şu türbe ve ziyaretler de vardır:

Baba Yadigâr: Kırmaşan-Dalaho dağlarındaki Baba Yadigâr, birçok kişi Pirdewer’den sonra Baba Yadigâr’ı ziyaret eder.
Gümbet ve Alevîyan, Hemedan’da.
Hatun Rezbar’ın Kirmanşah-Pave Pirdewer’deki türbesi ve ziyareti.
Pir Bünyamin, Kirmanşah-Kerend’de.
Seyid Mehemed Gewre Sûwar, kirmanşan’da.
Bave Tahirî Hemedanî (Üryan), Hemedan’da.
Dede Bekter ve Hudawende, Sehene-Kirmanşan’da.
Bave Haydar, Batı Gilan’ın Kıfrawır köyünde.
Bave Şahsuwar, Kifri’de.
Pir Mansur, Süleymaniye’de.

Ve Hawar, Halepçe, Şarezur ve öteki yerlerde bulunan onlarca ziyaret ve türbeler.Kakayilere ait türbe, ziyaret ve mabetlerin bulunduğu yerler göz önüne tutulduğunda, kakayilerin Loristan, Kirmanşah ve Hewreman’dan Azerbaycan, Bağdat, Kerkük, Xanekîn ve Musul’a kadar olan coğrafyada var oldukları ve olmaya devam ettikleri görülür. Kakayiler buralarda çoğunlukla vardılar, az ya da çok, şu anda da etkinler.

HAFTAN-I NACİYAN (Haft Wana – 7 Kuvvet)

1- Seyit Mire Sur (Kızıl Mir – Seyit Ahmet)
2- Seyit Mustafa Safidpoş
3- Seyit Muhammed (Gewre Sawar – Boz Süvari)
4- Seyit Bave İsa (Alemdar)
5- Seyit Abdül Vefa (Bal, Balu Vefa – Vefaî)
6- Seyit Şehabeddin (Anadoluya gittiği söylenir)
7- Seyit Habib Şah

Bu Pirler ve kurdukları ocakları ilk kurulan yedi ocaktır (İlk beşinin dede-pir ocağı kurucusu olduğuda söylenir). Daha sonra yine ardılları olan ocaklar vardır.

Yârsân – Kakeî Topluluklar

Aşiret olarak tek tek Yârsânî toplulukları yazmanın zorluğunu ve yükününü düşünürsek bunun burada belirtmenin mümkün olmadığını hesaba katarak sadece bilinen ana kolları aktarmaya çalışacağım. Bu yazının iki veya üçüncü serilerinde elimden geldiğince ayrıntılı biçimde aktarmaya çalışacağım.

— Lor Kürtleri: Lorların çoğunluğu Şii’dir. Lorlara bağlı Xelîlan ve Zerdelan aşiretleri Alevîdir. Daha önceleri Lorların çoğunluğu Alevî idi. 19.yy İranında Şii din adamları Lorları Şiiliğe kazandırmak için çok çabalar harcadı ve görünen o ki başardı da. Lorların Mîr denen sınıfı Seyit’tir.

— Lak – Lek Kürtleri: Lekler; İran, Irak ve Türkiye’de yaşamaktadır. Lekçe Yârsânların kutsal dilidir. Hemedan bölgesindeki Lek-Lak Kürtleri Safevî devleti tarafından Nihavend, Melayer ve Tuviserkana sürülmüşlerdir.

Osmanlı kayıtlarında Kürt olarak nitelenen Leklerin yurtları özellikle Kayseri, Çorum, Çankırı’dır; ama Adanada da Lek Kürtleri vardır.

— Goran Kürtleri: Bilindiği gibi Goranîce; Kürtçenin Kurmancî, Kirmanckî (Zazakî), Sorani, Loranî gibi bir Lehçesidir ve Goranî lehçesi konuşan Kürtlerin tamamı Alevîdir. 500 bin ile 1 milyon arasında bir nüfusları olduğu tahmin edilmektedir. 800lü yıllardan başlayarak 1100lü yıllara (9. ve 11. yy) kadar yazılan Alevî metinler Goranî lehçesi ile yazılmıştır.

— Kelhor – Kalhor Kürtleri: Bir bölümü Şii, bir bölümü Alevîdir. 16. yyda yazılmış Şerefhan’ın Şerefnâme (Kürt Tarihi) adlı eseri sayfa 20de yazdığına göre Kelhorlar Kürtlerin dört ana kolundan biridir. Kelhor aşiretinin bir kolu Sivas’ın Divriği ilçesi Bizevi (Aşağı Karakuzu) ve Avşarcık (Yukarı Karakuzu) köylerindedir. Kerkük ve Dakuk yöresinde yaşayan Davudî aşireti Kelhor’un koludur.

Son Söz:

Lehçe bazlı Kürt ve Alevi Topluluklarından;

Kurmanc Alevîleri: Başta Avuçan, Baba Mansur Mürşid Ocaklarına
Goran – Lek – Lor Alevîleri: Sultan Sahak Mürşid Ocağına
Zaza Alevîleri: Baba Mansur ve Şix Ahmed (Tavîl) Ocağına bağlıdırlar.

Yazının devam edecek serilerinde Yârsânî Aşiretleri ve Ocakları ayrıntıları ile yazmaya çalışacağım. Bu seride temel bilgileri vermeye çalıştım. Aşk ile.

-Kul Seyyid-

Özellikle Hamza Aksüt’e, Mehmet Bayrak ve Felekeddin Kakayî’ye şükranlarımla…

Kaynak:
1) M. Von. Bruinessen, Kürtlük Türklük Alevîlik
2) Felekeddin Kakayî- Kakaî Dini (Yârsân)
3) İ. Cem Erseven, Yabancı Araştırmacılar Gözüyle Alevilik
4) Hamza Aksüt, Alevîler
5) Mehmet Bayrak, Alevîlik ve Kürtler
6) Edmonds, Kakaîler
7) Rafael Blaga, İran Halkları El Kitabı
8) Nur Ali İlahî, Burhan-ül Hak

Aşk ile…

alıntıdır...https://kulseyyid.wordpress.com

MISIR KAYGUSUZ ABDAL DERGÂHI’NA BAĞLANANLAR

HAKKINDA BİR BELGE

H. Dursun GÜMÜŞOĞLU^*

Öz

Bektaşî tekkelerinin 1826 yılında kapatılması sırasında sayısız belge tahrip edilmiş, bu sebeple sosyal yaşam ve kültürel ilişkiler hakkındaki bilgilere ulaşmak oldukça zorlaşmıştır. Alevî ve Bektaşîler açısından son derece önemli bir kişi olup, bu inanca yüzyıllarca damgasını vuran Kaygusuz Abdal tarafından kurulan Kaygusuz Abdal Tekkesi, Mısır’da Enver Sedat’ın da aralarında bulunduğu ekibin askerî darbeyle Kral Faruk’u tahtından indirmesinden sonra, 1957 yılında tamamen kapatılmıştır. 1970’li yıllarda Mısır’da araştırma amacıyla bulunan Frederick de Jong tarafından tekkeye ait belgelerden bazıları Hollanda’daki Leiden Üniversitesi Kütüphanesi’ne bağışlanmıştır. Makaleye konu olan el yazması belge, adı geçen kütüphaneye bağışlananlardan bir tanesidir. İlgili belge, dünyanın önde gelen Bektaşî tekkelerinden birisi olan ve Kahire’de bulunan Kaygusuz Abdal Tekkesi’nde, dergâhın son post-nişînleri, intisap edenlerin isimleri, memleketleri, kadın ve erkek sayısı, dinî törenlerin yapıldığı yerler ve kişilerin meslekleri hakkında bilgiler içermektedir. Bu çalışmanın, Hicrî 1304 (miladî 1886) tarihinden -tekkenin kapanmasına yakın- 1950 yıllarına kadar, tekke yaşamı ile ilgili karanlıkta kalmış bazı noktaların aydınlatılmasına katkı sağlayacağı düşüncesindeyiz.

1. Giriş

Osmanlı Devleti topraklarındaki insanların inanç yaşamında Bektaşî tekkelerinin oldukça önemli bir yeri vardır. Fütuhat ricalinden olan Bektaşî dervişlerinin gönülleri fethetmek üzere yola çıkışlarının, imparatorluğa yeni toprakların katılmasında ve yerli halkla uyum sağlanmasındaki olumlu katkısı göz ardı edilemez. Bu gönül erleri insanların yaralarına merhem oluyor, gittikleri coğrafyada hem dünyevî hem de uhrevî sorunlarını çözmeğe katkı sağlıyorlardı. Bu bağlamda, siyasi fetihler gerçekleşmeden önce gönül fetihleri yapılmakta, Ehl-i Beyt ve Peygamber sevgisi buralara gidenlerin örnek yaşamlarıyla insanlara benimsetilmekteydi. Bektaşî tekkeleri zaman içerisinde üç kıtada yayılmıştı. Bu tekkelerin en önemlilerinden birisi de şüphesiz ki Kahire’de bulunan Kaygusuz Abdal’ın kurduğu tekkedir. Onun bu tekkeyi kurmasından yaklaşık yüz yıl sonra Mısır’ın Osmanlı topraklarına dâhil olduğu bilinmektedir.

Osmanlı İmparatorluğu’nun gerileme döneminde, Yeniçeri Ocağı’nın ortadan kaldırılmasına paralel olarak devletin büyümesinde olumlu katkısı olan Bektaşî tekkeleri de II. Mahmut tarafından çevresindekilerin de etkisi ile kapatılmıştır. Tekkelerin kapatılıp Yeniçerilere ve tekkelere ait belgelerin tahrip edilmesi, eserlerinin yakılması, eşyalarının satılması ve eskiye ait izlerin silinme çabalarıyla birlikte tekkelerdeki kültürel yaşamla ilgili bilgilere ulaşmak bugün oldukça zorlaşmıştır ve hala “Bir Bektaşî tekkesinde günün yirmi dört saati nasıl geçerdi?” sorusuna yeterli cevap bulunamamaktadır. Bunun sebebi şüphesiz ki önyargılı şekilde ortadan kaldırılmış olan belgeler ve silinmeye çalışılmış olan izlerdir. Devletin arşivlerinde bulunan resmi yazışmalar ise elbette önemlidir ancak bununla birlikte, Bektaşîlerin kültürel yaşamları ile ilgili sorulara ve diğer insanlarla olan ilişkilerine dair yeterli cevabı vermekten uzaktır.

Bu bakış açısı altında merhum Şevki Koca’nın hayatta iken tarafımıza verdiği ve aslı Hollanda, Leiden Üniversitesi arşivinde Ms. Or. 14385 numarada kayıtlı bulunan ve makalemize konu olan belgeyi, karanlığa ufak bir ışık tutması ümidiyle yayınlamanın uygun olduğunu ve bizden sonraki araştırmacılara da katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Bu belge, 1970’li yıllarda Mısır’da bulunan Frederick de Jong tarafından alınıp üniversite arşivine verilmiştir (Çift, 2001: 127-152).

Osmanlı coğrafyasında yüzlerce Bektaşî tekkesi olmasına rağmen halifebabaların tüm dünyada sınırlı sayıda olması mecburiyetinden dolayı, âsitâne denilen büyük dergâhlar az sayıdaydı. Bektaşî halifebabalarının bulunduğu tekkeler şu şekilde sıralanabilir:

1. Hacıbektaş’taki merkez, Pîrevi

2. Yunanistan Dimetoka’da Seyyid Ali Sultân (Kızıldeli) Dergâhı

3. Anadolu’da, Elmalı’da Abdâl Mûsâ Sultân

4. İstanbul da Karaağaç Dergâhı

5. Kerbelâ’da Abdülmü’min Dede Dergâhı

6. Irak’ta Necef Dergâhı

Bu altı âsitâne halife makamı sayılan dergâhlardandı. Sonradan Mısır-Kahire’deki Kaygusuz Dergâhı da bunlar arasında sayılmıştır. İstanbul Merdivenköy’de Şahkulu Sultân Dergâhı post-nişîni Mehmet Ali Hilmi Dedebaba, kendisine halîfelik pâyesi verilince bu dergâh da ötekiler arasına girmiştir (Noyan, 2002: 22).

2. Kaygusuz Abdal Tekkesi Hakkında Bazı Notlar

Kaygusuz Abdal, Alevîlik ve Bektaşîlik açısından son derece önemli bir kişi olup bu inanca yüzyıllarca damgasını vurmuştur. Kendisinin 1350 yıllarında doğduğu, 1444 yılında Hakk’a yürüdüğü tahmin edilmektedir. Mezarı onun isteği üzerine Kahire’de Mukattam dağındaki bir mağarada yer almaktadır (Çift, 2013: 73). Alâiyye Beyi’nin oğlu olan Kaygusuz Abdal’ın asıl adı Gaybî’dir. Menâkıbnâme’ye göre genç Gaybî avlanmak üzere dağa çıkar. Bir geyiği yaralar, geyik can havliyle kaçar ve Abdal Musa Sultan’ın tekkesinden içeri girer. Yaralı geyiği yakalamak için tekkeden içeri girince dervişler kendisini karşılarlar. Geleni fark eden Abdal Musa Sultan, Gaybî’yi yanına çağırır, kendisine ne aradığını sorar. O günkü adı ile Gaybî yani Kaygusuz Abdal, yaralı olan geyiğin kapıdan içeri girdiğini onu almak istediğini söyler. Abdal Musa nasıl bir okla vurduğunu sorduğunda, attığı oku görürse tanıyacağını söyler. Bunun üzerine Abdal Musa koltuğunun altından bir ok çıkartıp kendisine uzatır. “Aradığın bu mudur?” diye sorunca bundan çok etkilenen Kaygusuz Abdal, tacı, tahtı bırakıp dergâhta kalmaya karar verir. Burada uzun yıllar irşad olduktan sonra Mısır’da dergâh açmak, insanları eğitmek üzere mürşidi tarafından görevlendirilir (Güzel, 1983: 10). Son postnişîni Ahmed Sırrı Baba olan Kaygusuz Abdal Dergâhı 1957 yılına kadar açık kalır.

Bu dergâhta hizmet eden Recep Ferdi Baba ise Ahmet Sırrı Baba’dan babalık icazeti aldıktan sonra 1952 yılında New York’ta oturan kız kardeşinin yanına giderek tekke kurmak için uygun bir mekân arayışına girer. Araştırmaları neticesinde Detroit şehri yakınlarında Taylor denilen Arnavutların yoğunlukta olduğu bir yerleşim bölgesinde, gerekli girişimlerden sonra bir çiftlik ve büyük bir arazi satın alınıp ihtiyaç olan düzenlemeler yapıldıktan sonra bu tekke yasal olarak 15 Mayıs 1954 yılında hizmete açılmıştır (Turan-Altun,2008:103-112).

Bedri Noyan Dedebaba konuyla ilgili şu bilgileri vermektedir: “İlk günlerde dergâhta, Recep Baba ile Ergirili Dervîş Lutfî, Avlonyalı Dervîş Arşî vardı. Bunlar buraya Kahire Kaygusuz Sultan Dergâhı’ndan gelmişlerdir. Sonradan Yakovalı Dervîş Bayram da Amerika’ya gelerek onlara katılmıştır. Başka dervîşler de vardır ki bunlar dergâhın iç işlerine bakarlar. Zeynel Tâhirî, Hüseyin Kusî, Fazıl Duro gibi.. Bu sonuncusu çiftlik işlerine bakar. Baba dahil, dergâh mensuplarının tamamı çalışırlar.” (Noyan, 2002: 38).

1990’lı yıllarda Recep Ferdi babayı ziyarete giden Mustafa Şeref Koca, kendisine Turgut Koca halife baba erenlerin nutuklarının bulunduğu Pir Nefes Üstad adlı kitabını hediye etmiştir. Kitabı okuduktan sonra düşüncelerini “devirdaim makinası gibi bir eser dönüp dönüp okunması gerek” sözleriyle ifade etmiştir. Recep Ferdi Baba, 24 Haziran 1990 yılında Amerika’ya davet ettiği Bedri Noyan Dedebaba’dan halifelik icazeti almıştır. Recep Ferdi Baba, bütün gayretleri ile Anadolu’daki Bektaşîliğin sesi olarak Amerika’da Bektaşîliğin devamını sağlamış, 14 Eylül 1995 tarihinde Hakk’a yürümüştür ve Detroit’teki dergâhın bahçesine defnedilmiştir. Şimdi ise yaklaşık 110 yaşında olan Arşi Baba ve Derviş Eliton Pashaj hizmete devam etmektedir.

3. Kaygusuz Abdal Dergâhı’nda Hizmet Eden Babalar

Bu tekkenin son post-nişînlerden biri olan Mehmet Lütfî Baba, Arnavutluk’un Ergiri kasabasının Donavat köyünde 1265 H. (1849 M.)’de doğmuş olup asıl adı İslâm’dır. İskeçe Dergâhı’nda Hasib Baba’ya bağlanarak nasîb almış, kendisine Mehmet Lutfî adı verilmiştir. Sonradan İstanbul Şahkulu Sultân Dergâhı’na giderek Mehmet Alî Hilmî Dedebaba’ya intisâb etmiş, kutsal yerleri ziyaret etmek için Irak’a gitmek amacıyla önce Hacıbektaş kasabasında Pîrevi’ne gitmiştir. 1319 H. (1902 M.)’de icâzetnâme alarak Meğaravî Tekkesi’ne post-nişîn olmuştur. Mehmed Lütfî Baba’nın 26 Recep 1354 H.’de (1936 M.) kendi istediği ile Aşçı Ahmet Sırrı Baba’ya yerini bıraktığını Sırrı Baba kendisi yazmaktadır. Mehmed Lutfî Baba 10 Zilhicce 1360 H. (1941 M.)’de kurban bayramı gecesi Hakk’a yürümüştür (Noyan, 2002: 230).

En son post-nişîn olan Ahmed Sırrı Baba, 1895 yılında Leskovik’e bağlı Glina adındaki köyde dünyaya gelmiştir. Babasının izniyle 17 yaşında Süleyman Baba’nın olduğu dergâhta bir yıl kalmıştır. Leskovik’in işgal edilmesiyle, Yanya’ya göç etmek zorunda kalmış, kısa bir süre burada kaldıktan sonra Priştine’deki Bektaşî tekkesinin post-nişîni Şaban Baba’ya hitaben yazılan mektup üzerine ondan nasip almıştır. Oradan Mısır Kahire’ye geçip Mehmet Lütfî Baba’nın hizmetinde bulunmuştur.

Mürşidinin izniyle Hacı Bektaş Veli’nin makamını ziyaret için Anadolu’ya gelmiştir. Bir süre 1922-1923 senelerinde Tarsus’taki tekkenin mürşidi Hakk’a yürüdüğü için burada irşad hizmetinde bulunmuş, Mehmed Lütfî Baba’nın çağırması üzerine Kahire’ye geri gelmiş, rahatsızlanınca doktorların tavsiyesi üzerine hava değişikliği için Arnavutluğa gitmiş ve altı ay sonra tekrar geri dönmüştür. Daha sonra Kerbela ve Necef-i Eşref’i ziyaret maksadıyla yeniden yola koyulmuş, Selanik’e oradan da Katerin’e geçmiştir. Katerin Dergâhı’nın post-nişîni Cafer Baba’nın Hakk’a yürümesi üzerine orada bulunan dervişler kendisine bağlanmış, yaklaşık iki yıl burada kaldıktan sonra tekrar Mısır’a dönmüştür. Ahmed Sırrı Baba, Salih Niyazi Baba’dan 1935 yılında halifelik almış, 30 Ocak 1949 yılında ise dedebaba olarak seçilmiştir (Çift, 2013: 97).

Çizelge 1’de görüleceği üzere, bu tekkede görev yapan kişilerin neredeyse tamamı Anadolu kökenlidir (Noyan, 2002: 231-232). Son üç post-nişîn Arnavut babalar olarak hizmet etmiştir.

Çizelge 1. Mısır Kaygusuz Abdal Dergâhı’nda hizmet eden Babalar ve kökenleri

Baba adı	Kökeni
Nakıyb Hüseyin Baba	Aksaray
Meydancı Kasım Baba (Alâiyye) Yusuf Baba  (Alâiyye)	Alanya
Hudâdâd Baba	Ankara
Halil Koç Baba	Antakya
Alî Baba	Birecik
Aşçı Mustafa Kemâl Baba Hasan Hüsnî Baba Yörük Mustafa Baba	Burdur
İsmail Baba	Bursa
Zeynelabidin Baba	Elbasan
Mest Ali Baba	Karaman
Nakıyb İbrahim Ethem Baba	Koçhisar
Aşçı Recep Baba	Konya
Sancaktar Ali Baba Nakıyb Süleyman Baba Meydancı Murat Baba	Teke
Ekrem Mustafa Baba (Kasaba)	Turgutlu
Mehmet Selîm Baba	Üsküdar
Ramazan Baba Süleyman Baba	Seydişehir
Nakıyb Hasan Baba Hacı	Sofulu
Ca’fer Baba	Bağdat
Mahmut Baba	Mayadağ
Pehlivan Baba	Manastır
Salih Baba Sâdık Baba Kasım Baba	Bilinmiyor
Abbâs Baba	Mendil
Şehabeddin Baba	İstanbul
Abdullâh Baba	Kırım
Aşçı Melek Baba	Halep
Mehmet Baba Kurbancı İsmail Baba	Bosna
Haydâr Baba (Leskovik) Mehmet Lutfî Baba (Ergiri) Sırrı Baba (Glina)	Arnavutluk

Bu dergâhta hizmet eden post-nişînlerin isimleri ve hizmet ettikleri yıllar Çizelge 2’de sunulmuştur (Noyan, 2002: 228-229).

Çizelge 2. Mısır Kaygusuz Abdal Dergahı’nda hizmet eden postnişînlerin isimleri ve hizmet ettikleri yıllar.

Adı ya da Unvanı	Atanma Tarihi	Hakk’a Yürüme Tarihi	Post-nişînlik Tarihi
Kasabalı Kerem Mustafa Baba	848 H. (1444 M.)	855 H. (1451 M.)	7 Yıl
Meydancı Kâsım Baba	855 H. (1451 M.)	896 H. (1464 M.)	14 Yıl
Koç Halil Baba	869 H. (1464 M.)	887 H. (1482 M.)	18 Yıl
Sancaktar Ali Baba	887 H. (1482 M.)	896 H. (1490 M.)	9 Yıl
Nakiyb Hacı Süleyman Baba	896 H. (1490 M.)	909 H. (1503 M.)	13 Yıl
Mest Ali Baba	909 H. (1503 M.)	936 H. (1529 M.)	27 Yıl
Aşçı Mustafa Kemâl Baba	936 H. (1529 M.)	952 H. (1545 M.)	16 Yıl
Nakiby Hüseyin Baba	952 H. (1545 M.)	961 H. (1553 M.)	9 Yıl
Kazancı Hasan Hüsnî Baba	961 H. (1553 M.)	980 H. (1572 M.)	19 Yıl
Meydancı Hacı Yusuf Baba	980 H. (1572 M.)	1007 H. (1598 M.)	27 Yıl
Hudâdad Baba	1007 H. (1598 M.)	1016 H. (1607 M.)	9 Yıl
Meydancı Hacı Murad Baba	1016 H. (1607 M.)	1032 H. (1622 M.)	16 Yıl
Aşçı Recep Baba	1032 H. (1622 M.)	1042 H. (1632 M.)	11 Yıl
Yörük Mustafa Baba	1042 H. (1632 M.)	1064 H. (1653 M.)	22 Yıl
Es-Seyyid Câ’fer Baba	1064 H. (1653 M.)	1071 H. (1660 M.)	7 Yıl
Nakiyb İbrahim Edhem Baba	1071 H. (1660 M.)	1080 H. (1669 M.)	9 Yıl
Aşçı Ramazan Baba	1080 H. (1669 M.)	1095 H. (1683 M.)	15 Yıl
Aşçı Hacı Süleyman Baba	1095 H. (1638 M.)	1123 H. (1711 M.)	28 Yıl
Es-Seyyid Mehmet Selim Baba	1123 H. (1711 M.)	1129 H. (1716 M.)	6 Yıl
Nakiyb Hasan Baba	1129 H. (1716 M.)	1146 H. (1722 M.)	17 Yıl
Hacı Mahmud Baba	1146 H. (1733 M.)	1162 H. (1748 M.)	16 Yıl
Seyyid İsmail Baba	1162 H. (1748 M.)	1168 H. (1754 M.)	5 Yıl
Aşçı Melek Baba	1168 H. (1754 M.)	1180 H. (1766 M.)	5 Yıl
Hacı Es-Seyid Mehmet Baba	1180 H. (1766 M.)	1201 H. (1809 M.)	21 Yıl
Aşçı Kasım Baba	1201 H. (1786 M.)	1213 H. (1798 M.)	12 Yıl
Hacı Zeyne’l-Âbidîn Baba	1213 H. (1798 M.)	1224 H. (1809 M.)	11 Yıl
Pehlivan Baba	1224 H. (1809 M.)	1228 H. (1813 M.)	4 Yıl
Hacı Sâlih Baba	1228 H. (1813 M.)	1234 H. (1818 M.)	6 Yıl
Hacı Abdullâh Baba	1234 H. (1818 M.)	1239 H. (1823 M.)	5 Yıl
Kurbancı İsmail Baba	1239 H. (1823 M.)	1268 H. (1851 M.)	29 Yıl
Sâdık Baba	1268 H. (1851 M.)	1282 H. (1865 M.)	14 Yıl
Ali Baba	1282 H. (1865 M.)	1282 H. (1868 M.)	3 Yıl
Abbas Baba	1285 H. (1868 M.)	1300 H. (1881 M.)	15 Yıl
Şehâbeddîn Baba	1300 H. (1882 M.)	1303 H. (1885 M.)	4 Yıl
Haydâr Baba	1303 H. (1885 M.)	1319 H. (1901 M.)	16 Yıl
El Hac Mustafa Lütfî Baba	1319 H. (1901 M.)	1941	-
Ahmet Sırrı Baba	1332 H.(1913M.)	1963	-

4. Belge içinde göze çarpan bazı ayrıntılar

Belgedeki bilgilerden yola çıkarak dergâhta Mehmet Lütfi Baba’dan ve Ahmet Sırrı Baba’dan nasip alanların 44’ü kadındır. Ayrıca nasip ve dervişlik verilen er sayısı toplam 112’dir. İçlerinden 12’si dervişlik mertebesine yükselmiş geri kalan 100 erkek ise sadece nasip alarak yola intisap etmiştir. Bektaşîlikte nasip almak, ikinci doğum, yani manevi âleme doğuş olarak kabul edildiğinden genellikle yola girenlere ikinci bir isim verilir. Eserde asıl isimlerinin dışında yol ismi verilenler Şah İsmail, Derviş Kalender, Derviş Hızır, Derviş Şakir, Derviş Gaybi ve Derviş Melik olup diğer nasip alanların yol isimleriyle ilgili başka bir kayda rastlanmamaktadır.

İkrar verenlerden 18 kişinin muharrem ayında, 34 kişinin Nevruz, 8 kişinin Kurban Bayramı gecesi ve kalan diğerlerinin ise farklı aylarda nasip aldığı veya dervişlik törenlerinin yapıldığı görülmektedir. İlgili belgeden anlaşıldığına göre toplam olarak Mehmed Lütfi Baba’nın 64 kişiye, Ahmed Sırrı Baba’nın ise 86 kişiye mürşidlik yaptığı anlaşılmaktadır. Bazı kişilerin ise mürşid ve rehberleri belirtilmemiştir.

Ahmet Sırrı Baba Mısır’ın dışında Tarsus’ta 1 kişiye dervişlik, Arnavutluk Kolonya kasabası Aşağı Tac Köyü’nde 15 kişiye nasip vermiştir. Arnavutluk Vlora bölgesi Verpika köyünde 4 kişiye, Tac Köyü’nde ise ayrıca 2 hanıma, Katerin Dergâhı’nda 1 hanıma nasip vermiştir. Listede isimleri yazılı olan kişilerden 2’si kaptan, 1 kişi mühendis ve 1 kişi paşa olup diğerlerinin meslekleri hakkında bilgi bulunmamaktadır. Toplam 7 kişinin de Mevlevilikten Bektaşîliğe intisap ettikleri anlaşılmaktadır. 8 kişinin Türk olduğu diğerlerinin ise bir kısmının memleketleri Arnavutluk, Makedonya, Girit, Edirne, Erzurum ve Yanya olduğu kayıtlıdır. İçlerinden bazılarının Ahmed Sırrı Baba’nın akrabalarından olduğu belirtilmiştir. Belgelerdeki sıra numaralarında 29 numaradan 35 atlamasından bir sayfanın eksik olduğunu ve yazının büyük ölçüde kronolojik olmaması da sonradan hatırlanan kişilerin ilave edildiğini düşündürmektedir.

Belge içerisinde belirtilen tarihler, kısmen hicri kısmen miladi olarak yazılmıştır. Dergâhlar kapandıktan sonra ise Türkiye’den nasip alanların adı kaydedilmemiştir. Ahmed Sırrı Baba’nın Mısır, Tarsus, Yunanistan, Makedonya, İstanbul ve Tire’de de meydan açarak hizmette bulunduğu tespit edilmiştir. Dahası, Mahmut Fahri Paşa’ya kendi sarayında nasip verilmesi, dervişlik ve mürşidlik hizmetini Ahmed Sırrı Baba’nın kendisinin yapmış olması ilginçtir ve genel uygulamaya uygun değildir. Nedeni ise tespit edilememiştir.

Ayrıca yaptığımız araştırmalarda, o dönemi yaşayan kişilerden aldığımız bilgilerden şu sonuca varmaktayız: Ahmed Sırrı Baba, 1950 yılında Türkiye’ye gelip iki yıl kalmıştır. Bektaşî babası kıyafetiyle dolaşması yasa gereği yasak olduğundan sokakta dolaşmaması için İstanbul Kadıköy’de şimdi itfaiyenin olduğu yerde bir çiftlik evinde kaldıktan sonra rahatsızlığı nedeniyle, Çamlıca’da bir köşkte bir süre misafir edilmiştir. Daha sonra bir süre de İzmir Tire’deki dergâhta yaşadıktan sonra, 05.10.1952 tarihinde Göztepe Şair Arşi caddesi Üç Köşkler adıyla bilinen yerde, muhabbet için kurulan bir sofrada, Bektaşî âyini açıldığı suçlamasıyla 18 gün tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılıp yurtdışına gönderilmiştir (Milliyet Gazetesi, 05.10.1952).

Türkiye’de kaldığı zaman içinde pek çok kişiye nasip, bazı kişilere de babalık vermiştir. Babalık verdiği kişilerin isimleri şöyledir: Tireli Hasan Balım Baba, Mustafa Pektaş Baba, Mehmet Turabi Sani Ercan Baba, Salih Akdemir Baba, İstanbul Hasanpaşa’dan Hüsamettin Baba. Nasip verdiklerinden isimlerini tespit edebildiklerimiz kişiler ise şunlardır: Halim Beyko, Eşref Atar, İkbal Atar, İsmail Söyleyen, Cemal Konur, Tosun Yeşileker, Zahide Yeşileker, Tahire Şenkal, Rakip Önkök, Hasan Zihidro, Muzaffer Zihidro, Fatma Demirkır. Ayrıca Türkiye’den Mısır’a 1962 yılında giden Kazım Varuş orada nasip almıştır.

Türkiye’de yaşayan Arnavutların sayısal olarak azınlıkta olmaları, Ahmed Sırrı Baba’nın hem Arnavut hem de mücerred olması nasip almalarını kolaylaştırmış hatta bu camiada nasip alma yönünden canlılık sağlamıştır.

5. Sonuç

Bilindiği üzere kayda geçmeyen şeyler unutulmaya mahkûmdur. Geçmişini bilmeyenlerin ise kimlik sorunları yaşamakla karşı karşıya kalmaları kaçınılmazdır. Tarihte sayısız savaşlar, yangınlar, kasıtlı olarak belgelerin ortadan kaldırılması, depremler gibi pek çok neden geçmişle olan bağlarımızı koparmaktadır. Bazen bir mektup, bir dörtlük veya bir resim dahi karanlıkta kalmış bir döneme ışık tutması açısından oldukça önemlidir ve kopuk haldeki bağları sağlamlaştırmaya vesile olmaktadır. İnancın insan yaşamının çok önemli bir parçası olduğu bilinen bir gerçektir. Kaygusuz Abdal tekkesinin son post-nişîni olan Mehmed Lütfî Baba ve Ahmed Sırrı Baba’ya intisap edenlerin isim listeleri ile ilgili bu belgenin de Bektaşîlik hakkında araştırma yapanlara katkı sağlayacağını ümit ederiz.

Sonnotlar

¹ Yanya Eyaleti, Berat Sancağı ² Yanya Eyaleti, Berat Sancağı

³    Borca; Bosna

⁴    İzvor, Selanik

⁵    Delvine, Yanya Ergiri

⁶    Arnavutluk, Mat bölgesinde bir köy.

⁷    Görice, Manastır.

⁸    Görice, Manastır

⁹    Arnavutluk’ta Bjesket, Dağlı bölgesinde

¹⁰  Makedonya Manastır

¹¹  Aşağı Tac Köyü

¹²  Makedonya Manastıra bağlı Tac köyü

¹³  Barmas, Arnavutluk Kolonya bölgesinde bir köy.

¹⁴  Yukarı Tac köyünden

¹⁵  Vlora bölgesinde bir köy

Kaynakça

ÇİFT, S. (2011).  Çağdaş Mısır’da Bektâşîlik İzleri: Mısırlı Bir Ressam’ın Bu Topraklardaki

Son Bektâşî Şeyhi Ahmed Sırrı Baba ile İlgili Hatıraları. T.C. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 20/2

ÇİFT, S. (2013). Ahmed Sırrı Dedebaba Ahmediyye Risalesi ve Nefesleri. Revak Yayınları, İstanbul.

GÜZEL, A. (1983). Kaygusuz Abdal’ın Mensur Eserleri. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara. Hollanda’daki Leiden Üniversitesi Kütüphanesi Arşivi Ms. Or. 14385 numarada kayıtlı el yazması belge. Milliyet Gazetesi, 05.10.1952 NOYAN, B. (2002). Bütün Yönleriyle Bektaşîlik ve Alevilik. Ardıç Yayınları, Ankara Cilt: 5. TURAN, F.A. ve ALTUN, İ. (2008). Hacı Bektaş Veli Geleneğinin Bir Uzantısı Olan Detroit’teki Arnavut Bektaşî Tekkesi. Sayı 2008/45.

EK 1: El Yazma Belgenin Günümüz Harflerine Çevrilmiş Hali Aşağıdadır:

“Ene Medinetü’l-ilm ve Aliyyun Bâbuha”

Mahrûse-yi Mısır’da El Mukattam Dağı eteğinde defîn-i hâk-ı ıtırnâk Kaygusuz Sultân kuddise sırrehu’l-menân Efendimiz Hazretlerinin dergâh-ı feyz-i iktinâhı postnişîn-i irşâdı reşâdetlü, faziletlü, eş - Şeyh Ahmed Sırı Baba el Glinavî hazretlerinin zamân-ı meşihatlerinde Tarîkat-ı Aliyye-i Bektaşîyeden kesb-i füyûzât-i ma’nevî iden ihvân-ı tarîkin esâmisidir.

S.1

1-                      İkbâl Hanım: 15 Sefer 1320,  mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Şerîf.

2-                      İsmâil Kapudan Demir: Giridli, 15 Oktober 1904 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Süleyman.

3-                      İbrahim: Giridli Ali Efendi mahdûmu, 4 Şevval 1327 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Ali.

4-                      Âdem bin Emin Tomariçeli¹: 10 Mars 1322 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed ile Sırrı Baba.

5-                      Âdem Emin: Premedli², mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

6-                      İbrahim Ferhat: Gulmeli,  2 Şaban sene 37 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

7-                      İkbâl Hanım: Giridli Hasan Bayrakî’nin haremi, 18 Muharrem 37; mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîşi Mehmed.

8-                      Ülfet Fâtıma Hanım; İbrahim Nâcî Bey haremi, Giridli 30 Januar[y] 1927 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Edhem.

9-                      İbrahim Halîl: Bursalı 1345 de ikrâr aldı. Mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Edhem ve1346’da Dervîş ikrârı aldı. Rehberi Sırrı Baba.

10-                  İkbâl Hanım: Kandiyeli. Merhûm Saffet Baba’nın kerimesi 20 Muharrem 1337 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed Ergirili ( Doktor Ali Râsih’in hemşiresi).

11-                  Ahmed Efendi: Halîl Bektaş, 1 Ağustos 1920 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

12-                  Üsküplü Ahmed Dede: Mevlevî dervîşânından, 1 Ağustos 1930 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

13-                  Ahmed Rüşti Efendi, başmühendis, 28 December 1941 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram, Yakovalı

14-                  Ahmed Rıfat Hayrullah Efendi:  23 Mars 1946 nevrûzun üçüncü gicesi mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

15-                  İlirya Delvine: Delvineli Hikmet Delvine Bey’in kerimesi. 20 Mars 1949 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî, Ergirili.

16-                  İbrahim Naci Efendi: Giridli 21 Mars nevrûz gicesi 1949 dervîş ikrârı virmişdir. Rehberi Dervîş Lütfî, mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, kendilerinin lakabı Nusret-zâdedir ve ma’nevî lakabı Şâh İsmâil olmuşdur.

17-                  İbrahim Abdülhalîm Efendi: Girildi, İskenderiye’de muhib olmuşdur. 7 April 1949 cuma gicesi, mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Mahmûd Gaybî’dir.

S.2

18-  Penbe Hanım: Giridli Osman Efendi’nin haremi. 28 Muharrem 1304 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

S.3

19-                  Cevad: Borcalı³, 4 Rebiü’l-sânî 1338 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

20-                  Celil bin Yakub: İzvorlu⁴  9 Mars 1342 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl.

21-Cemile Tahir: Tatzanlı  Kanber’in haremi. 6 November 1928 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Edhem

22- Yüzbaşı Cemâl İzzet Bey: Mısır Türklerinden, 10 Zilhicce 1367, 12 Oktober 1948 cehârşenbe gicesi nasîb almışdır. 10 Muharrem 1368’de dervîş ikrârı almışdır.

S.4

23-                  Haydar Fâzıl bin Rüşdü: Mısır Prenslerinden,16 Recep 1319 mürşidi merhûm Lütfî Baba, rehberi Dervîş Ahmed.

24-                  Hacı Hâfız Mustafa: Gelibolulu,  23 Muharrem 1322 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Selim.

25-                  Hasan bin Beyko Delvineli⁵, 10 Mars 1322 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş  Mehmed ile Sırrı Baba.

26-                  Hasan bin Bekir:  Burcalı,  mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

27-Hikmet Mahmud: lakabı Hâtim. 9 Zilhicce kurban bayramı gicesi 28 December 1941 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram.

28-                  Hasan Efendi Ali: Ergirili, nevrûz sultan gicesi. 22 Mars 1944 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

29-                  Hikmet Delvin Bey: Delvinalı. 20 Mars 1949 pazarirtesi gicesi dervîş ikrârı virmişdir. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

S.5

35-                  Rüstem bin Hasan: Gelibolu Mevlevî dervîşlerinden 25 Rebiü’l-evvel 1330 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Ali Ergirili.

36-                  Rüstem: Tepedelenli. Mürşidi Lütfî  Baba, rehberi Dervîş  Kâmil.

37-                  Ragıbe Hanım: Kahraman Efendi’nin haremi. 11 November 1923 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl.

S.6

38-                  Zeynep Hanım: Kandiyeli Ali Ârif Efendi’nin haremi. 28 Muharrem 1326 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Hasan.

39-                  Zeki bin Zifir: Curcalı⁶. 29 April 1931 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

40-                  Zeynel Abidin:  Premedli. 22 Mars 1946 nevrûz gicesi, mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî.

41-                  Zeynep Rana Hanım: Mükerrem Efendi haremi. 22 Mars 1947 Nevruz gicesi, mürşidi Ahmed  Sırrı Baba, rehberi Ergirili, Dervîş Lütfî.

S.7

42-                  Sâmi bin Rıf’at: Edirneli. 16 Muharrem 1320 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Şerîf.

43-                  Süleyman Sabri: Öğünlü. 16 Muharrem 1320 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Şerîf.

44-                  Şuayib bin Mehmed: Delvinalı 4 Sefer 1331 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

45-Sırrı Dede: Manastırlı. Mevlevî dervîşânından. 28 April 1931 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

46- Saâdet Hanım bint-i Sa’id: 28 December 1941 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram.

47-Sipiryan Ömer: Ergirili, kurban bayramı gicesi 7.12.1943,  mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

48- Semiha Hanım: Mısırlı. Cemâl İzzet Bey’in haremi. 21 Mars nevrûz gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Lütfî.

S. 8

49-Şahin bin Mehmed: Ergirili, 16 Muharrem 1320 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Şerîf.

50-Şuayb bin Hüseyin: Permedli. 15 Muharrem 1323 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Muharrem.

51- Şerafeddin Mustafa Efendi: Mevlevi Şeyh-zâde, 4 November 1946 kurban bayramının birinci günü mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî.

52-Şahin Mükkerrem Efendi: Sırrı Baba’nın yeğeni, 4 November 1946 kurban bayramı birinci günü mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî.

S.9

53-                  Sâliha Hanım: Şâkir Ağa’nın haremi. 18 Muharrem1328 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

54-                  Saffet: Ergirili. Ammi-zâde Emin Hacı 1 Şubat 1322,  mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Muharrem.

55-                  Dervîş Safvet Hayreddin, 15 Kanûn-ı evvel 1936 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

S.10

56- Tâhir Kemâleddin Şâkir: Dervîş Şâkir’in oğlu. 21 Mars 1949 nevrûz gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Lütfî.

S.11

57- Zarife Hanım: Giridli, bint-i Ali. 22 Mars 1944 nevrûz gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram, Yakovalı. Müsahibi oğlu Hasan ve kerimesi Fâtıma.

S.12

58-                  Ali Fu’âd bin  Mehmed Emin Bey: İstanbullu. 28 Sefer 1325 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Muharrem.

59-                  Ali Ârif:  Kandiyeli, 28 Muharrem 1326 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Hasan.

60-Ali bin Sâlih: Ergirili. 25 Rebiü’l-evvel 1330 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Ergirili Dervîş Ali.

61- Gaybî bin Şahin: Glinalı. Sırrı Baba’nın biraderi. 13 Zilhicce 1333 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

62-Ali bin Halîm: Göriceli⁷, mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

63-Ömer bin Rızâ: Mevlevî dervîşânından, 9 Mars 1338 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl

64-                  Ömer Hâfız: Mevlevî dervîşânından. 9 Mars 1339 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl.

65-                  Abdurrahman Dede: Yenipazarlı. Mevlevî dervîşânından, 28 Abril 1931 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

66-                  Abdülvâhid bin Süleyman: Erzurumlu. 12 Mars 1927 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

67-                  Ali Âbidîn Efendi: Fellüklü, 13 Zilhicce 1359 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram.

68-Hacı Osman: Tatzanlı. 13 Zilhicce 1359 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram.

69-                  Abdullah Bâzara Efendi: Mısırlı. 22 Mars 1946, nevrûz gicesi mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

70-                  Abdülhamîd İbrahim Efendi: 22 Mars 1946 nevrûz gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

71-                  Abdülazîz Emin Elhâncı Efendi: 3 November 1946, kurban bayramı gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergili Dervîş Lütfî. Musâhibi Nilüfer Nef’î, 9 Receb 1366 ve 9 May 1947 de dervîş ikrârı almışdır. İsmi, Dervîş Vîrânî’dir. Mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütf Ergirili ve tafaddal hazret fadîleten îcâben bi-tevcîhi lakabi müşarün ila hadretihi zâdallahu feydan ve keremen.

72-                  Abdülkâdir Ca’fer Abdülkâdir: Yanya.  21 Mars 1948 nevrûz gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Dede, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili. Musâhibi Abdülhalîm İbrâhim ve Kâzım Efendi.

S.13

73-                  Abdülhalîm İbrahim Abdülhalîm Efendi: Girildi. 21 Mars 1948 nevrûz gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Dede, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

74-                  Abdullah Bâzara: 10 Zilhicce 1367 ve 13 Oktober 1948 cehârşenbe gicesi dervîş ikrârı vermişdir. İsmi, Dervîş Kalender.

75-                  Abdülkâdir Ca’fer Abdülkâdir, 20 Mars 1949 pazarirtesi gicesi dervîş ikrârı virmişdir. İsmi, Dervîş Hızır, mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

76-                  Ali Hasan: Girildi. İskenderiye’den 21 Mars 1949 nevrûz gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Lütfî.

77-                  Abdülhalîm İbrahim Abdülhalîm: Giridli. 22 Mars 1949 nevrûz akşamı dervîş ikrârı virmişdir. Rehberi Dervîş Lütfî, mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba.

78-Azize İbrahim Abdülhalîm: Girildi. Nevrûz 21 Mars 950 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

S.14

79-                  Feride Bacı: Gulemli. İbrahim Ferhad’ın haremi. 2 Şa’bân 1337 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

80-                  Fâtıma Hanım: Musa Şahin Efendi’nin haremi. 1 May 1940 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

81-                  Fikret Hanım bint-i Mahmud Efendi: Nefî (Gaybî) bayram gicesi. 7.12.1943 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

82-                  Fâtıma Hanım bint-i Ali: Giridli. 22 Mars 1944, nevrûz gicesi mürşidi Baba Sırrı, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı, Zarife binti Baka.

83-                  Fazilet Hanım: Abdullah Bazara Efendinin haremi. 22 Mars 1946, nevrûz gicesi mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

84-                  Fu’âd Abdülhamîd İbrahim: Mısır Türklerinden. Nevrûz gicesi, 22 Mars 1947 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî.

85-                  Fâtıma Şâkir: Kemâl Bey kızı. Nevrûz gicesi, 22 Mars 1947 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

86-                  Firdevs Hanım bint-i Hacı Mehmed Hemedânî: 10 Zilhicce 1367 ve 12 November 1948 cehârşenbe gicesi nasîb almışdır. Binbaşı Mahfûz Bey’in haremidir. Mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

87-                  Fikri Emin: Mısırlı. 21 Mars 1949, nevrûz gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba Dede, rehberi Dervîş Lütfî.

88-                  Fâtıma Leyla Başpehlivân: Tahsin Baba’nın kerimesi ve Yılmaz Efendi’nin haremi, 21 Mars 1950 nevrûz. Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba ve rehberi Dervîş Lütfî.

89-                  Fahri konşisi: Kosovalı. Bayram gicesi 21 September 1950 mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehber Dervîş Lütfî.

90-                  Fâtıma Hüseyin: Fahri Efendi’nin haremi. Bayram gicesi 21 September 1950 mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Lütfî.

S.15

91-                  Kanber: Tanzanlı. 11 November 1923 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl.

92-                  Korkmaz Hâmid Bey, Azarbeycanlı. Nevrûz gicesi 21 Mars 1950 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

S.16

93-                  Kerem Hanım: Sa’id Paşa’nın çıraklarından. 15 Sefer 1320 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Şerîf.

94-                  Kâmil bin Tahir: Delvineli. 5 Mars 1915 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

95-                  Kâmil: Delvineli. Mürşidi Lütfi Baba, rehberi Ergirili Dervîş Mehmed.

96-                  Gülizâr Hanım: Arnavud Sagiri’nin kayınvalidesi. 13 Zilhicce 1359 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

97-                  Kemâl Şâkir Efendi: 21 Mars 1943 Mısır Türklerinden. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı. Nevrûz gicesi dervîş ikrârı aldığı tarih nevrûz gicesi 22 Mars 1947. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî (İsmi Dervîş Şâkir’dir).

98-                  Kemâl İbrahim Efendi: Giridli min el İskenderiye. Nevrûz gicesi 21 Mars 1947 mürşidi Ahmed Sırrı Baba rehberi Ergiril Dervîş Lütfî.

99-                  Kübra Hanım bint-i Abdullah: İskenderiye’den Giridli, nevrûz gicesi 22 Mars 1947 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî.

100-              Gülnâz Hanım: İbrahim Nâcî Bey’in hemşiresi, Nevrûz gicesi. 22 Mars 1926 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Ahmed Sırrı Baba.

101-              Kazım Abdülkâdir: 21 mars 1948, nevrûz gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Dede, rehberi Dervîş Lütfî.

S.17

102-              Uzun Mustafa: 13 Muharrem 1326 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

103-              Muharrem Eşref: Avlonyalı. 4 Şevvâl 1327 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Ali.

104-              Mürüvvet Hanım: Mısırlı Ârif Hilmi Efendi’nin haremi. 18 Muharrem 1328 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

105-              Mehmed bin Hasan: Goskovalı. 3 Şevval 1329 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Göriceli⁸ Dervîş Kâmil.

106-Muzafer bin İzzet Ergirili Toşa-zâde, 4 Sefer 1331 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

107-              Mûsâ bin Şahin: Glinalı. 16 Teşrin-i evvel 1330 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

108-              Midhat bin Şaban: Delvineli. Mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

109-              Mustafa bin Hüseyin: Hanyalı. 16 Muharrem 1341 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl.

110-Mehmed bin Kabu: Avlonyalı. 9 Mars 1342 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Bilâl.

111-              Mükerrem bin Şahin: Sırrı Baba’nın biraderi. 29 April 1931 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Sırrı Baba.

112-              Mahmûd Nef’î:  Mısır Türklerinden., 22 Mars 1941 nevrûz gicesi mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram (Tarîkatce nâmı Dervîş Gaybî).

113-              Mahmûd Efendi Ale’s-Serbeynî:  Mısırlı.  22 mars 1946 nevrûz gicesi mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

114-              Mustafa el Ferrâ: min Dımışk, el ehâd 26 January 1947 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

115-              Münir Ecemen: Kaptan, Türk. El cum’a nevrûz sultan gicesi 22 Mars 1947 mürşidi Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili ve en’amı aleyh bi lakab-ı ser teşrifâtı.

116-              Mahmûd Naf’î (Dervîş Gaybî) dervîş ikrârı almışdır. Nevrûz gicesi 22

Mars 1947 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili

117-              Mes’ud Ahmed Efendi Türk 9 Receb 1366 ve 29 May1947 de nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

118-              Mehmed Ali Efendi: Türk 9 Receb 1366 May 1947 de nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

119-Şeyh Mustafa Fahreddin Efendi: Receb 1366 da ve May 1947 de taç ilbâs idilmişdir.

120-Mahmûd Naf’î (Dervîş Gaybî) 9 Receb 1366 de ve 29 Mayıs 1947 de nasîb almışdır.

S.18

121-              Bektaş Mehmed Mahfûz Bey: 10 Zilhicce 1347 -12 Oktober 1947 çehârşenbe gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Dede, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

122-              Anisa Menar bint-i Mahfûz Bey: 10 Zilhicce 1347 ve 12 Oktober 1947 çehârşenbe gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba ve rehberi Dervîş Lütfî.

123-              Mehmed Mahfûz Bey: 10 Muharrem 1367  -  11.11.1948 de dervîş ikrârı almışdır.

124-              Mehmed Tebrizî Efendi: 10 Muharrem 1367 de nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Lütfî Ergirili.

125-              Mahmûd Ahmed Mehmed: Mısırlı, 21 Mars nevrûz gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Dede Baba, rehberi Dervîş Lütfî.

126-Mehmed Şâkir: Kemâleddin Şâkir Efendi’nin oğlu, 21 Mars nevrûz gicesi nasîb almışdır. Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Lütfî.

127- Maâli Mahmud Fahri Paşa,  25 Mars 1949, kendi saraylarında husûsi bir âyin-i cemde fahri dervîş ikrârı virmişdir.  Rehberi ve mürşidi Ahmed Sırrı Dede Baba.

S.19

128- Nesibe Hanım: Biyeşkalı⁹  Besim Ağa’nın haremi.  3 Şevvâl 1329 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

129-Nusret bin Ali: Ergirili. 16 Teşrin-i evvel 1330 mürşidi Lütfî Baba, reh-

beri Dervîş Mehmed.                                                      

130-              Nesimî bin İlyâs: 5 Mars 1915 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

131-              Nesim: Delvinalı. Mürşidi Lütfî Baba, rehberi Ergirili Dervîş Mehmed.

132-              Na’im bin Kalu: Ergirili.  13 Muharrem 1326 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Kâmil.

133-              Nusret Ferhad Bayrakdâr: Kosovalı, kurban bayramı gicesi 7.12.1943 Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

134-              Nilüfer Servet Hanım: Mahmud Naf’î Efendinin kerimesi.  3 November 1946 kurban bayramı gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Ergirili Dervîş Lütfî musâhibi Abdülaziz Elhancı.

135-              Ni’met Hanım: harem-i Abdülhalîm Efendi, Ergirili. Bâlâ-i Skenderiye, İskenderiye’de nasîb almışdır. 18 April 1949 cum’a gicesi. Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Mahmûd Gaybî.

S.20

136- Harun bin Tahir: Koniceli. 4 Rebiü’l-sânî 1338 mürşidi Lütfî Baba, rehberi Dervîş Mehmed.

S.21

137-                   Yılmaz Naf’î ( Dervîş Melik): kurbân gicesi (Bayram) 7.12.1943 mürşidi Ahmed Sırrı Baba, rehberi Dervîş Bayram Yakovalı.

138-                   Yusuf Bekir Bimâri: Elbasan’dan. 21 Mars nevrûz gicesi nasîb almışdır.

Mürşidi Ahmed Sırrı Dedebaba, rehberi Dervîş Lütfî.

S.22

1923 senesinde reşadetlü Ahmed Sırrı Baba hazretleri Tarsus’da ikamet-nişîn-i irşâd olduğu zaman Dervîş Muharrem taç ve hırka iktisâ itmiştir.

18 Zilkade 1342 ve 19 Haziran 1924 tarihine reşadetlü Ahmed Sırrı Baba Hazretleri Kolonya kazâsında¹⁰ Tâc-ı zîr karyesinde¹¹ erkân-ı aliye-i Hazret Hünkâr üzere dest-i inâbet alan canların isimleri,  ber-vech-i âtî beyân olunur. Rehberleri Kolonya müftüsü yârân-ı tarîkatden Ahmed Zihnî Efendidir.

1- Bektaş Hasan bin Ya’kûb	Tâclı12
2- Banuş bin Abdül	Tâclı
3- Mehmed bin Ganbi	“
4- Bülbül bin Rüstem Kodraslı	Tâclı
5- Dilber bin Kâmil	Tâclı
6- Âbidin bin Melek	Tâclı
7- Ya’kûb bin Celâleddin Barmaşlı13	Tâclı
8- Kâzime Hanım	Tâclı
9- Mazriye bint-i Hüseyin	Tâclı
10- Zeynep bint-i Halîm	“
11- Hüsniye bint-i Abdül	“
12- Koşa bint-i Kâmil	“
13- Şâniku bint-i Hüseyin	“
14- Ali bin Orhan	Koniceli
15- Feride bin Kâzım	Tâc-ı Bâlâlı14

15 Zilhicce 1342; 1924 tarihinde Verpika¹⁵ karyesinde küşâd olunan meydan-ı Hazreti Pir’de reşadetlü Ahmed Sırrı Baba Hazretlerinden etek tutan canların isimleri beyân olunur. Rehberleri Tâlib Efendidir

1- Baka Şemo

2- Mehdi bin Selâm

3- Aliye Rûşen

4- Nazîme bint-i Ali Berât

29 Muharrem 1343 tarihinde Taç karyesinde reşadetlü Ahmed Sırrı Baba’dan dest-i inâbet alanların isimleri, rehberleri müftü Ahmed Zihnî Efendidir.

1- Tûtî Hanım

2- Nevrûz Hanım

15 Muharrem 1345 tarihinde Katerine Dergahı’nda reşadetlü Ahmed Sırrı Babadan dest-i inâbet alan Keysarakalı Rakibe Hanım bint-i Hüseyin, rehberi Dervîş Velî’dir.