ŞEYH BAHRİ TÜRBESİ..konya

ŞEYH BAHRİ TÜRBESİ..konya

Hüyük 1210 yıllarında Horasan’dan Konya’ya göç eden Şeyh İdris ve kardeşi Şeyh Bahri tarafından kurulmuştur. Söz konusu şahıslara ait türbeler halen İlçe merkezinde mevcuttur.

ŞEYH BAHRİ TÜRBESİ: Şeyh Yahşi isminde bir mutasarrıf tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Yapım tarihi tam olarak tespit edilememekle birlikte;  Fatih’in 1946 yılında yaptırdığı Karaman eyaleti vakıflarının tahririnde bu zaviyenin adı da geçmektedir. Uzluk zaviyenin adını “Bahşayiş” şeklinde okumuştur. Zaviyenin tasarrufu Abdül Ali adında bir kişinin üzerindedir. Bu zaviyenin tasarrufu, Sultan Mehmet’in hükmü ile Bahşayiş bin Ali üzerindedir. Zaviyenin gelirleri arasında bağ, bahçe, kovan yani arı ve koyun vergisi bulunmaktadır. Günümüzde zaviye tamamen ortadan kalkmış durumdadır. Ancak eski cami yanında Şeyh Bahşi’ye ait olduğu söylenen bir mezar bulunmaktadır. Mezar üzerine birkaç yıl önce mermerden sanat değeri olmayan küçük bir türbe yaptırılmıştır.

       Zaviyenin mutasarrıfı Şeyh Sadık’ın beratı yenilenmiştir. Şeyh sadık görevinden feragat edince yerine Şeyh İsmail atanmıştır. Şeyh İsmail’in feragati üzerine 1769 tarihinde oğlu Şeyh İbrahim ve emmisinin oğlu Şeyh Bahşi bin İsa zaviyedarlık görevine atanmıştır.

 

ŞEYH İDRİS TÜRBESİ: şeyh idris tarafından yaptırılan tekkenin vakıflarının tasarrufu, fatih dönemine ait vakıf tahrir defterine göre, Şeyh İdris’in evlatları elindedir. II: Beyazıt dönemine ait defterde ise zaviyenin gelirleri arasında üç çiftlik yaklaşık 200 dönüm tarlası, bağ, bahçesi, kovan yani arıları, değirmen ve koyun vergisi sayılmaktadır. Tasarrufu ise Şeyh İdris’in evladına aittir. Günümüzde zaviye tamamen ortadan kalkmış durumdadır. Ancak eski caminin elli metre kadar uzağında şeyh İdrise ait olduğu söylenen bir mezar bulunmaktadır. Mezar üzerine birkaç yıl önce mermerden bir türbe yaptırılmıştır.

Şeyh Seyyid Omuzu Güçlü Türbesi

Şeyh Seyyid Omuzu Güçlü Türbesi

Büyük veli Şeyh Seyyid Omuzu Güçlü Hazretleri M.1310-1390 (H.700-800) yılları arasında bugünkü Sürtme Köyü sınırları içerisinde kendinden sonra Omuzu Güçlü mezrası olarak adlandırılan yerde yaşamıştır. M.1230’lu yıllarda Sincar bölgesinden gelen, bugünkü Sürtme, Kızılören ve etraf oba arazilerini de içine alacak şekilde kendilerine vakfedilerek bu yöreye yerleştirilen Seyyid Muhammed Kadiri Hazretlerinin neslindendir ve Seyyiddir.[1]     Seyyid hazretleri uzun yıllar yöre halkını irşat etmiş, vefatını müteakip zaviyesi yakınlarına defnedilmiştir. Yüz yıllar boyunca irşat vazifesi nesli tarafından devam ettirilmiş, çevre araziler de türbenin ve zaviyenin giderleri için vakfedilmiştir. Yoksul kimselerin de bu vakfiyelerden hisse aldığını arşiv kaynaklarından öğrenmekteyiz [2]     Bu büyük velinin türbesinde daima meskun kimseler bulunmakta idi.[3] Zaviye şeyhi ve seyyidler avarız vergisinden şehzade beratıyla muaf tutulmuşlardı.[4] Yine Bu dönemde Ali fakih oğlu Seyyid Hasan’ın zaviyenin şeyhi olduğunu ve bu zaviyeye hizmet edenlerden seyyid Omuzu Güçlü hazretlerinin neslinden gelen bir kimsenin Bağdat’ta bulunduğunu öğrenmekteyiz. [5]     Yüzyıllar boyunca mevcudiyetini muhafaza eden Şeyh Seyyid Omuzu Güçlü Zaviyesi ve bunun meşrutalarından bugün sadece şeyh hazretlerine ait türbe ayakta kalabilmiştir. Nitekim 700 yılı aşkın bir zamandır yöre halkı tarafından ziyaret edilen bu ehl-i beyt mürşidin türbesi 12 metre uzunluğunda, 3 metre yüksekliğinde, 7 metre enindedir. Sarı kesme kefek taştan iki kemer ile 40 m_’lik bir alan üzerine bina edilmiştir. Önü bahçelidir. Bunun yanında türbenin Kuzey ve Batı yönünde yüzü geçkin fakat yerleri belirsiz hale gelmiş derviş kabirleri vardır.     Hastalıkta, sıkıntılı hallerde, kuraklığın ve darlığın baş gösterdiği dönemlerde yöre halkı bu büyük velinin kabrini ziyaret edip dua ederler. Birçok kimsenin bu türbeden şifa bulduğunu yöre halkı ve bu türbeyi ziyaret edenler rivayet etmektedir. [1] VGA VD:599 sr:146; VD:734 sr:165,167; VD:730 sr:52 [2] VGA ŞD:226 sr:610 [3] BOA TD:33 s:168 [4] BOA MAD TD:20 vr:93b [5] BOA TD:976 s:122     Seyyid Muhammed (Mehmet Usta) Efendi Hazretlerinin Şeyh Seyyid Omuzu Güçlü (Muhammed bin Ali) Hazretlerinin Türbesi’nin tadilatı ve Mescidinin açılışında irad etmiş olduğu hutbe Elhamdü lillahi rabbi’l-alemin ve’s-saltu ve’s-selamu ala rasulina muhammedi’v-ve ala alihi ve sahbihi ve sellim Euzu billahi mineşşaytanirracim bismillahirrahmanirrahim “ya eyyühellezine amenü’z-kürullahe zikan kesira” sadakallahu’l-Azim Ya İlahe’l-Alemin, habibin ve edibin Muhammed (s.a.v) Efendimiz Mekke’den gizlice Medine’ye hicret ederken Kuba’da misafir kaldı. Oradan ayrılıp hicret yurduna giderken böyle bir ıssız yerde cuma namazı farz oldu. Garibâne ve mahzun bir halde cumayı eda ettiler. Biz de bu dağlar arasında, Omuzu Güçlü Hazretlerinin yanı başında bir Cuma eda ediyoruz. Bu dağlar ve taşlar çok sevinçlidir. Çünkü Omuzu Güçlü Hazretleri yıllarca ve yıllarca mahzun, garibane bekler iken kabrinin yanı başında Cuma namazı kılan bir cemaat buldu. Ya Rabbi, Sen Şahitsin, meleklerin de şahit, bu dağlar ve taşlar da şahittir ki rızay-ı ilahi için, cumanın farzını eda etmek ve böylece senin rızana muvafık olabilmek için burada toplandık.     Habibin ve Edibin Peygamber (s.a.v) Efendimiz Hira dağına giderken dağların ve taşların selamını işitiyor, sağına soluna bakınıyor, bu seslere ve nidalara taaccüp ediyordu. Şimdi bizler de bu dağların ve taşların seslerini işitiyoruz. Onlar bizlerin burada bulunmasından sevinç duyuyor. Onlar da zikir yapıyor.     Ya Rabbi bizi uzak bir yerde bırakmadın, dönderdin, dolaştırdın Evlad-ı rasul olan, nesli peygamber olan, Habibinin sülalesinden ve soyundan olan Omuzu Güçlü’nün yanı başına getirdin. Burada Cuma namazını kılmayı ve kıldırmayı nasip eyledin. Böylece bizleri haşir ve cem eyle. Bizleri mahşerde Habibinin neslinin cemaatının içinde haşreyle.

Sümbül Baba Zaviyesi, Tokat

Sümbül Baba Zaviyesi, Tokat

 Sümbül Baba Zaviyesi, Tokat

Tokat Gazi Osman Paşa Caddesinde bulunan bu dergâh, Muinüddin Pervanenin kızı Safiyeddin'in bağışladığı bir köle olan Hacı Sümbül tarafından 1292 yılında yaptırılmıştır. Bunu belirten Selçuklu sülüsü ile yazılı kitabesinde Sultan II. Mesut zamanında yapılan bu dergâhın mescit ve türbe bölümlerinin olduğu da belirtilmiştir.

Evliya Çelebi, Sümbül Baba'nın Hacı Bayram-ı Veli'nin öğrencisi ve Hacı Bektaş-ı Veli'nin de halifesi olduğunu yazmıştır.

 Zaviyenin Giriş Kapısı

Kesme ve moloz taştan yapılan bu dergâh Selçuklu mimarisinde çok az görülen simetrik olmayan bir yapı örneğidir. Giriş kapısı son derece gösterişlidir. Mavi renkli mermerlerden yapılmış, stalaktitli bir bordür portalin çevresini kuşatmaktadır. Bu bordür içerisinde kenger yaprakları ve çeşitli rölyefler dikkati çekmektedir. Bu kapıdan biri kubbeli ders verilen mekân olmak üzere iki bölüme girilmektedir. Ayrıca dergâh içerisinde üzeri kubbeli Sümbül Baba'nın türbesi bulunmaktadır.

Ebu İshak Kazeruni Türbesi ve Zaviyesi

Ebu İshak Kazeruni Türbesi ve Zaviyesi, Konya ilinin Selçuklu ilçesinde yer almaktadır. Ebu İshak Kazeruni'nin gerçek ismi İbrahim bin Şehriyarî'dir. 352/963 yılında Şiraz civarında Kazerûn'da doğmuştur. Doğduğu şehirde 426./ 1035 yılında vefat etmiştir. Ebu İshak Kazeruni Zaviyesi Karamanoğlu Mehmet Bey zamanında ve onun emriyle, Ebu İshak İbrahim Kazerûnî adına yaptırılmıştır. Zaviyenin yapım tarihi, zaviyenin kitabesinde 821 / 1418 olarak gösterilmiştir. Zaviyedeki türbede Kazerûnî tarikatının halifelerinden Karamanoğlu devri meşâyihindan Şeyh Hacı Hasan metfundur