Susuz Dede Türbesi / İZMİR / KONAK -Göztepe

Susuz Dede Türbesi / İZMİR / KONAK -Göztepe 

Susuz Dede Mezarı

 Susuz Dede Türbesi, İzmir İli Konak İlçesi Göztepe Semti Susuz Dede Parkı/Tepesi üzerinde bulunmaktadır. Parka hem İnönü caddesinden hem de Mithatpaşa caddesinden giriş vardır.

 

Susuz Dede’nin bulunduğu tepe Ayos Agapi (Kutsal aşk-Kutsal Sevgi anlamındadır) olarak anılmaktaydı. Burada bir kilise bulunduğu söylenmektedir. 

Susuz Dede’nin kim olduğu konusunda kesin bilgiler yoktur. Bölgede gerçekleşen bir savaşta susuzluktan öldüğü söylenmektedir. Bu konuda değişik söylenceler bulunmaktadır. Bir tanesi de;  İzmir’in alınmasında emeği geçen Selçuklu alpereni bir zat olduğu, bu sırada susuzluktan öldüğü söylenmektedir. Asker olduğu da söylenmekte, evliya olduğu da söylenmektedir.

Bir başka Susuz Dede rivayeti şöyledir: Asıl adının Ali olduğu iddia edilen dedenin mezarında, hiç kimsenin gömülü olmadığı da savunulmaktadır. Çok eski zamanlara giden bir başka söylenceye göre de İzmir’in bir başka ünlü yatırı olan Mızraklı Dede’nin kardeşi olarak rivayet edilen Susuz Dede, bir cenkten yaralı döndükten sonra, köyü olan Buca yakınlarındaki Işıklar’a doğru giderken, oldukça sıcak bir yaz günü bu tepeye gelir ve su istedikten sonra da aldığı yaraların etkisiyle hakkın rahmetine kavuşur. Tıpkı Mızraklı Dede gibi, Ciğer Dede ile Kabak Dede’nin de Susuz Dede’nin kardeşi olarak anlatıldığı görülür.

Kesin olmamakla birlikte anlatılan ve gerçeğe en yatkın gibi duran anlatı ise şöyledir; Susuz Dede, Hafız Nusret Mehmet Efendi adında bir Bektaşi ermişidir. 20. Yüzyıl’ın başlarında, bir başka söylenceye göre de 19. Yüzyıl’da Horasan’dan gelerek Göztepe’ye yerleşmiş olan bu kişi, civardaki İtalyan Bahçesi’nin Arnavut bahçıvanı ile dost olur. Aralarında yaptıkları sohbetlerde, tepenin güzelliğinden söz ederken, “Ancak suyu eksik” diye de yakınır durur. Arnavut bahçıvan bunun üzerine çok sevdiği arkadaşı için hiç aksatmadan her gün tepeye su taşımaya başlar. Bir zaman sonra Bektaşi hayata veda edince, onu çok sevdiği tepeye gömüp, taşıdığı su ile mezarını her gün sular. Bunu görenler de, su taşıyarak dilek ve su adağında bulunmaya başlarlar.

 Susuz Dede Parkının en yüksek yerinde üstü açık mezarı vardır. Mezarın bir kitabesi yoktur. Baş taşı bulunmakta ve onun önündeki taşa kabaca Susuz Dede yazısı bulunmaktadır. Mezarın arkasında mum adağı için bir kaya (muhtemelen tepeden devşirme) bulunmaktadır. Yine mezar yakınında sonradan yapılma bir çeşme bulunmaktadır.

Susuz Dede Türbesi özellikle Cuma günleri ziyaret edilmektedir. Ziyaretçiler türbeye dökmek için su taşırlar. Değişik dilekler için adaklar adanmaktadır. Mum adağı yapan çoktur. Fuar zamanı sanatçılar ve önemli müsabakalar öncesinde sporcular da mezarı ziyaret etmektedir.   

Gelen ziyaretçiler genellikle kadınlardan oluşur. Mezarı başında mevlit-kandil ve Yasin okurlar. Adaklık olarak horoz adanır. Mezarının etrafına iplik dolarlar. Türbeye bol bol su dökerler ve biriken sudan alıp başlarına sürerek muratlarının olmasını dilerler.

Kaynakça: Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu-1992