Durhasan Dede Türbesi / ADANA -Ceyhan -Durhasandede Köyü
Türbenin Yeri: Durhasan Dede Türbesi Adana İli Ceyhan İlçesine bağlı Durhasandede Köyündedir.
Durhasan Dede Türbesi |
Durhasan Dede Kimdir: Tahtacı Alevilerinin Yanyatır Ocağı’nın piridir ve Bağdat’tan gelmiştir. Babasının adı Fevzi olarak bilinmektedir. Durhasan'lı köylüler (eski adı Evci Köyüdür), alaca nakışlı bir aba giydiklerinden, buranın Tahtacılarına Ala (Alaca) Abalı denilmiştir.Ceyhan’daki tek Bektaşî Türkmen köyüdür. Horasan'a (Meşhed) giderek İmam Rıza'dan şecere almıştır.
Durhasan Dede Türbesi |
Değişik kaynaklara göre rivayet edilen kardeşleri Narlı Dede, Cabbar Dede, Bulut Dede,Çoban Dede, Sadık Dede, Yoğurt Dede, Tosun Dede, Bulamaç Dede, Muhittin Dede, Zilli Dede, Ateş Dede, Ali Dede ve Sultan Abla’dır.
Durhasan Dede Türbesi |
Durhasan Dede Türbe Kitabesi |
Türbenin Durumu: Türbe, yuvarlak kubbelidir. Durhasan Dede'nin sandukası kubbenin tam altındadır. Sandukanın etrafı demir parmaklıklarla çevrilidir. Sandukanın üzeri yeşil örtü ve Türk bayrağı ile örtülüdür. Adana Müzesinde bulunan Durhasan Dede hakkındaki iki yazmaya göre, türbe 1720 yıllarında yapılmıştır.
Durhasan Dede Türbe Kitabesi |
Kapısı üzerindeki Celi Sülüs hatla mermer üzerine dört satır olarak yazılmış kitabesinden H. 1287 / 1870-1871 yılında Yanyatıroğullarından Abidin Efendi tarafından tamir ettirildiğini öğreniyoruz. Durhasan Dede'nin bir adı da "Yanyatır"dır. Kapı sundurması altındaki eşikte görülen kazayağı simgesi, Yanyatır Tahtacılarının damgasıdır.
Durhasan Dede Türbesi |
Ziyaret Nedeni: Durhasan Dede'ye çocuğu olmayanlar, bahtını açtırmak isteyenler, hasta olanlarla her türlü sıkıntısı olan insanlar çare bulmak için gelmektedirler. Sandukanın ayak ucunda bulunan açıklıktan toprak alınıp suya karıştırılarak içilmektedir. Adak olarak da kurban kesilmekte, mum yakılmakta, bahçede bulunan ağaçlara çaputlar, bezler bağlanmakta ve mevlüt okutulmaktadır.
Durhasan Dede Türbesi |
Menkıbeler: 1-) Her fani gibi Durhasan Dede'de vefat eder. Tabutu mezarlığa doğru götürülürken, Kabaağaç tepesinde tabuttan bir ses yükselir: "Durun!" . Tabutu omuzlarından indirirler ve Dede'yi oracığa defnederler. Bu olaydan sonra Hasan Dede'nin adı Durhasan Dede olur.
2-) Durhasan Dede’nin Kıbrıs Barış Harekatı’nda türbesinin üzerinde geceleri yeşil bir ışık göğe yükselir. Halk bu durumu erenin savaşa katılması olarak yorumlar.
Durhasan Dede Sandukası
|
3-) Durhasan Dede’nin yaşadığı yıllarda Çukurova’da büyük bir kuraklık hâsıl olur. Durhasan Dede’ye yağmur için gelen halk onunla birlikte yağmur duasına çıkar. Dualar sonucu yağmur yağınca Adana halkı Durhasan Dede’ye daha çok saygı göstermeye başlar.
Kaynakça: Prof. Dr. Erman Artun- Adana Halk Hekimliğinde Atalar Kültü / Yrd.Doç.Dr. Zekiye Çağımlar - Adana ve Çevresinde İnsana Bağlanan Umudun Yatırlar ve Ziyaretler Boyutu / Abdülkadir Kaçar, Çukurova Evliyaları, Ufuk Yayıncılık, Adana, 1989 / Facebook-Durhasan Dede Türbesi / http://www.tahtacidernekleri.com/