ABDURRAHMAN GAZİ HZ.TÜRBESİ
Erzurum’un tarihi mekanlar bakımından en kutsal manevi yerlerinden birisi Abdurrahman Gazi Türbesidir. Erzurum’un, Palandöken’in eteklerindeki Abdurrahman Gazi Türbesi, İstanbul için Eyüp Sultan, Konya için Mevlana, Ankara için Hacı Bayram Hz. ne anlam ifade ediyorsa, Erzurum için de Abdurrahman Gazi (r.a.) de aynı anlama gelir. Elbette Hz. Abdurrahman Gazi (r.a.) sevgili peygamberimiz Hz. Muhammet (s.a.v.)’in sancaktarı, dolayısıyla asker bir sahabe olduğundan, daha çok Eyüp Sultan’la (r.a.) birlikte anmak gerektiği söylenir. Erzurum’un 2,5 km. güney doğusunda Eğerli Dağı (Sığve) yamacında, Abdurrahman Gazi Camisi’nin (Hacı Ahmet İzzet Paşa Camisi) yanındadır. Hz. Muhammed’in Ashabından olan Abdurrahman Gazi adına bu türbeyi Erzurum Valisi Yusuf Ziya Paşa’nın eşi Ayşe Hanım 1796 yılında yaptırmıştır. İlk ve ortaöğretim yıllarımın bir kısmı babamın ve amcamın Erzurum’daki ticari hayatı nedeniyle bu tarihi şehirde geçmesi vesilesiyle Abdurrahman Gazi Hz. türbesine yıllarca ailece gideriz. Bu seferde refikamla beraber gitmek, ruhuna Fatiha okumak, türbesinin bitişiğinde mübareğin ismini taşıyan Abdurrahman Gazi camisinde vakit ve şükür namaz kılmak nasip oldu. Erzurum Rize’ye uzak değildir. İnşallah Ovit tüneli de bir yıl içerisinde hizmete girince Rize’den, Erzurum’a, Erzurum’dan Rize’ye gidiş, gelişler çok fazla artacaktır. Bu zaman ve ya yakın gelecekte o zamanda bu komşu ile seyahat eden hemşerilerimizin ilk olarak Abdurrahman Gazi Hz. Türbesini ziyaret etmelerini öneririm. Komşu ilimiz Erzurum, tarihi camileri, medreseleri, çeşmeleri ve türbeleriyle manevi dinamiklerimizin en zengin olduğu dadaşlar ve şehitler diyarı serhat şehirlerimizden birisidir.
Türbeye hemen yanındaki mübareğin ismini taşıyan Abdurrahman Gazi Camisi’nden girilmektedir. Türbenin giriş kapısı üzerindeki l796 tarihli kitabeyi Hattat Salim yazmıştır. Türbe içerisinde 4.85 m. boyunda Abdurrahman Gazi’nin makamı bulunmaktadır. Abdurrahman Gazi Hz. şeceresi ile ilgili olarak halk arasında rivayet şöyledir;
Palandöken Dağı’nın üst yamaçlarında türbesi bulunan ve bir ziyaretgâh yeri olan Abdurrahman Gazi’nin Hazreti Peygamber’in sancaktarı olduğu halk arasında yaygındır. Asırlardır, Erzurumluların gönlünde taht kuran ve her kuşağı bilinçlendiren Hz. Abdurrahman Gazi’nin (r.a.) manevi şahsiyeti, toplumu sürekli uyarıyor ve diri tutuyordur.
Hazreti Peygamber’in İslam Orduları Erzurum’u fethederken, Sancaktarı Abdurrahman Gazi’nin kellesi bir düşman kılıcı ile koparılır ve yere düşer. Kellesini koltuğuna alan Abdurrahman Gazi elinde bulunan İslam’ın Sancağını Palandöken’in en yüce noktasına dikmek üzere dağa yokuşa koşmaya başlar. Kellesi koltuğunda, sancağı elinde olan Abdurrahman Gazi Palandöken Dağı’ndaki “Şığveler” Mevkii’ne gelince dağda bulunan çobanlar evvela dona kalırlar, sonra biri dayanamayıp; kafası koltuğunda hala koşuyor! diye bağırır. Kem göz orada onu nazara getirir ve olduğu yerde düşer, kalır gazilik ve şehitlik rütbesiyle ruhunu teslim eder. Kaynak; Evliyalar Ansiklopedisi. Erzurum’da yaygın bir inanışa göre de Erzurum’a gelip ’de Abdurrahman Gazi Türbesini ziyaret etmeden dönülürse, mutlaka tekrar yolunuzun Erzurum’a düşeceğidir. Allah-ü tela rahmet eylesin, bizleri şefaatine nail eylesin.