PATE ABLA TÜRBESİ

BULGARİSTAN DELİORMAN

Deliorman Alevi İnançlı Türkler arasında türbeler önemli ziyaret yerledir. Günümüzde oluşan türbeye örnek #Silistre #Dulovo (#Akkadınlar) #Çernik (#Karalar) köyünde "#Pate Abla Türbesi" Çernik yarı alevi yarı sünni %100 Türk kökenli bir köy #PateAbla okuryazar olmayan konuşamayan bir kadın. Pate; Fadime'nin Deliorman ağzında kısaltılmış hali. Pate Abla köyde herkes tarafından saygı duyulan bir kadınmış. Halkla yaptığım söyleşide dediler ki insanlar Pate Abla'nın yanında durunca huzurlu olurlarmış.Türbede duvarda asılan reminin yanına resim bırakılıyor bunun onlara huzur vereceğine inanıyorlar .Pate Abla Türbesinin girişinde adak kurbanların pişirilip beraber yendiği bir aşhane var. Bir dernek kurulmuş. Türbe içinde gelinlik, nişanlık ve sünnetlik elbiseler var. Buraya bağışlanıyor. İhtiyacı olanlar bu giysileri kullanıyor. Türbenin yanında bir camide inşa edilmiş çocuklara burada Kuran-ı Kerim dersi de veriliyor Türbeyi Nurettin Hakkı abi ve karısı Sevcan Hasan ile gezdik, Nurettin Abi; 89 göçünde Erzurum'a yerleşmiş. Erzurumlular iyi insandı ama iş bulamadık geri döndük diyor. Alevi Sünni karıştı buralar artık diyor. Herkes birbiriyle evleniyor. Pate Abla'nın hikayesine gelince şöyle; Pate çocuk iken Ruslar Romanya üzerinden Bulgaristan'a girerken yol üzerinde oynayan Pate'nin ayaklarını tank paleti eziyor. Rus ordusu durmuyor ama yan köye varmadan tanklar bozuluyor. Rus komutan hata yaptığını düşünerek geri dönüp Pate'yi hastaneye götürüyor ve konvoy hareket ediyor. Pate hayatı boyunca hiç konuşmamış sadece "Anam" dermiş. İnsanlar o günden sonra Pate'yi Allah'ın sevdiği kulu olarak görmüş, Pate yaz kış çıplak ayakla gezip gecelik giyermiş.Köylüler Pate bir insanın yanında durunca o insan mutlu olur bütün dertlerini unuturdu diyor. Ölünce bir türbe yapmışlar.

 Hacı Kureyş ve Seydi Kureyş TÜRBELERİ

GAZİANTEP

Hacı Koreş Türbesi Gaziantep’in Yavuzeli ilçesine bağlı olan Bülbül köyü mevkinde, Seydi (Sait) Koreş Türbesi ise Düzce köyü yakınında bulunmaktadır.

Hacı Koreş ve Seydi Koreş, Koreşan Oymağının önemli inanç önderleri olarak bilinmektedir. Koreşan Oymağı 13. yüzyılda Anadolu’nun büyük oymaklarından bir tanesidir. Tunceli, Gaziantep, Adıyaman, Bingöl, Muş, Konya, Ankara, Afyon, Varto ve Pülümür bölgelerinde bahsedilen oymağın kolları bulunmaktadır. Bu kadar

geniş bir coğrafyaya yayılmış olan Koreşan Oymağının nereden geldiği ve nerelere yayıldığı konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Birinci görüş, Koreşan Oymağının Türkmenistan’da Ceyhun Nehri’nin sol yakasında ve İran’ın Meşhed’le Türkmenistan

sınırlarına kadar olan bölgede varlıklarını sürdürmüştür.

Tuğrul Bey’den sonra ise 1180’li yıllarda Adıyaman, Gaziantep bölgesine yerleşmiştir.

İkinci görüş ise Kureyş, Tarihi Horasan bölgesinden müritleriyle gelip önce Dersime yerleşmiş ve daha sonra Konya/Akşehir’e göçmüştür (Taş: 2017:73-76).

  BOZGEYİKLİ DEDE OCAĞI

HALEP

Tarihî kayıtlarda Halep Türkmenleri olarak geçen Kuzey Suriye’de yerleşmiş Türk grupların bağlı olduğu bir ocak yapılanması mevcuttur. Bu ocak, adını XV. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen ve anlatılarla Hacı Bektaş Velî’ye bağlanan Bozgeyikli Dede’den almaktadır. Asıl adının Yusuf Nûrânî olduğu rivayet edilen Bozgeyikli Dede ve onun soyundan gelen ocakzâdeler (Dedeler ailesi), şecereler vasıtasıyla bölge Türkmenleri tarafından seyyid olarak anılmaktadır. Dolayısıyla bugün de Bozgeyikli Dede’nin türbesi ile soyundan gelenlerin kurdukları zaviyeler inanç merkezleri durumundadır. Her ne kadar bu türden dede ailelerine dayanan ocak yapılanmaları Aleviliğin temel kurumları arasında görülse de çalışmamızda durum farklılaşmıştır. Bozgeyikli Dede Ocağı’na bağlı olanlar kendilerini Alevi olarak nitelememektedirler.

Sözlü kaynaklardan ve şecerelerden öğrendiğimize göre Bozgeyikli Dede’nin asıl adı Yusuf Nûrânî olup Hacı Bektaş Velî’nin talebelerindendir. Hacı Bektaş’ın yanında eğitimini tamamlayarak şimdi Suriye sınırları içinde bulunan Halep’in Mumbuç ilçesine bağlı kendi adıyla anılan Bozgeyikli köyüne yerleşmiştir. Hacı Bektaş

Velî’nin yanındayken vazifeye hazır olduğunu göstermek maksadıyla topladığı odunları bir aslanın sırtına yükleyip kendisi de eline aldığı yılanla bir aslana binerek dergâha gelmiş, bunu gören hocası üzerine çıktığı duvarı yürüterek onu karşılamıştır. Gösterdiği bu kerametle vazife üstlenebileceğini ispatlamıştır.

Hacı Bektaş Velî bu kerametinden sonra bir çöveni (asa, değnek, çomak) fırlatarak düştüğü yeri Bozgeyikli’nin vazife bölgesi olarak tayin eder. Çöven şimdiki türbenin olduğu yere düşer. Hacı Bektaş Velî’nin fırlattığı çöven, bölgeye yakın en yüksek dağ olan Nur

Dağı’nın zirvesine çarparak hızı kesilir ve Halep’in Mumbuç kazasına bağlı şimdi Bozgeyikli’nin türbesinin olduğu Bişri çölüne düşer. Saplandığı yerden kimsenin çıkaramadığı çöveni Bozgeyikli bir gün gelerek çıkarır.

 RUMELİ BEKTAŞİ TEKKELERİ

- Şeyh Beddredin Kabri : Çemeberlitaş

- Sarı Saltık Türbesi : Rumeli Feneri

- Garip Dede Türbesi : Küçükçekmece

- Abdullah Baba Tekkesi : Topkapı

- Durmuş Dede Dergâhı : Bebek ile

- Emin Baba (Valide Sultan) T.: Edirnekapı

- Erdi Baba (Örük Baba) Tekkesi : Fatih

- Eryek Baba (Perişan Baba) T.: Kazlıçeşme

- Istıranca (Ağlamış Baba) T.: Belgrad

- Karaağaç Tekkesi : Kağıthane

- Karyağdı veya Hafız Baba T.: Eyüp

- Seyyid Haşini Efendi Tekkesi: Kasımpaşa/Kulaksız

- Sütlüce (Münir Baba) T. : Sütlüce

- Şehitlik (Nafi Baba) Tekkesi: Rumelihisarı

- Huban Baba Tekkesi : Tekirdağ

- Domuzdere Tekkesi :Keşan

- Erşen Baba Tekkesi : Keşan

- Kara Baba Tekkesi : Hayrabolu

- Keşan Tekkesi : Keşan

- Sarı Saltuk Tekkesi : Babaeski

- Sersem Baba Tekkesş : Tekirdağ

- Çağmak (Çakmak) Dede : Gelibolu

- Seyfi Baba tekkesi : Gelibolu Kum Köyü

- Ece Baba Tekkesi : Gelibolu

- El Tutan Baba Tekkesi : Gelibolu

- Fülfül Baba Tekkesi : Gelibolu

- ilyas Baba Tekkesi : Gelibolu

- Karataşlı dergahı : Gelibolu

- Muhyiddin Baba Tekkesi : Edirne

- Hacı Baba (Hacı Doğan) Tekkesi : Edirne

- Büklüce Baba Tekkesi : Edirne

- Rüstem Baba Tekkesi : Edirne

- Evhad Baba ve Erşen Baba Tekkesi : Edirne

- Arız Baba Tekkesi : Edirne

- Kanber Baba Tekkesi : Edirne

- Gaibler Baba Tekkesi : Edirne

- Fülfül Baba Tekkesi : Edirne

- SARİ SALTİK TEKKESİ : Mekadonya / Ohri Gölü

- HACE BABA TEKKESİ - Köprülü

- HAMZA BABA TEKKESİ - İstip

- HİDİR BABA TEKKESİ - Kirsova

- HUSEYİN BABA TEKKESİ - Manastir'

- İSMAİL BABA TEKKESİ - Usturumca

- KANATLAR TEKKESİ - Manastir Pirlepe Köyü

- KARAC AHMET TEKKESİ - Uskup Komonova

- KİRCOVA TEKKESİ - Kırcova

- KOYUN BABA TEKKESİ - Kalkandelen Sipkovitsa

- MUSTAFA BABA TEKKESİ - Uskup

- SULEYMAN BABA TEKKESİ - Uskup

- YARAR BABA TEKKESİ - Kalkandelen

- SERSEM ALİ BABA TEKKESİ /HARABATİ BABA TEKKESİ : Mekadonya Tetova

- SARI SALTIK TÜRBESİ / Kosova

- GRADİSTA TEKKESİ : kosova / Gradista’dadir.

– HACİ ADEM VECHİ BABA TEKKESİ : kosova /Prizen’dedir.

– PRİZREND TEKKESİ : Yakova’dadir.

– SEYH HAFİZ BABA TEKKESİ : Yakova’dadir.

– YAKOVA TEKKESİ / SEMSEDDİN BABA TEKKESİ : Yakova’dadir.

- Şemseddin Baba Tekkesi : Yakova

– İpek Bektaşi Tekkesi : Pec (İpek)

- SARI SALTUK TÜRBESİ : Kruja / Arnavutluk

- ABİDİN BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Leskovik’tedir.

- ALİ BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri’dedir.

- ALİ BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Bastivan’dedir.

- ALİ POTİVAN TEKKESİ : Arnavutluk’tadir.

- ASİM TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri’dedir

- AZİZ ALİ BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri Nevrakta

- BABA KAMBER TEKKESİ : Arnavutluk / Berat ‘dedir

- BACKA TEKKESİ : Arnavutluk / Backa’dadir.

- BACKA TEKKESİ : Arnavutluk / Frasari’dedir

- BALİM SULTAN TEKKESİ : Arnavutluk / Martenes’dedir

- BARUCİ TEKKESİ : Arnavutluk / İstaria’dadir.

- BERMAS TEKKESİ : Arnavutluk / Kolonya’dadir.

- DRİZAR TEKKESİ : Arnavutluk / Drizar’dadir.

- DUKA TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri ‘dedir

- DUSK TEKKESİ : Arnavutluk / Grobova’dadir.

- FUSA KURİYES TEKKESİ : Arnavutluk / Kruya’dadir.

- GLAVA TEKKESİ : Arnavutluk / Glava’dadir.

- GORUCE TEKKELERİ : Arnavutluk / Goruce’de dort tekke

- GRESİTZA TEKKESİ : Arnavutluk / Gresitza’dadir.

- GUMANİ TEKKESİ : Arnavutluk / Gumani’dedir

- HACİ SULEYMAN BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri

- HACİ HUSEYİN BABA TEKKESİ : ArnavutlukMartenes’dedir

- HAYDAR BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Konica’dadir.

- HAYDAR BABA TEKKESİ : Arnavutluk / İskodra’dadir.

- İSTARYA TEKKESİ : Arnavutluk / Kolonya’dadir.

- KAMBER BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Kicok’tadir.

- KANURUM TEKKESİ : Arnavutluk / Kolonya’dadir.

- KAPANİ TEKKESİ : Arnavutluk / Kapani’dedir

- KESERAKA TEKKESİ : Arnavutluk / Premet’dedir

- KESTREKA TEKKESİ : Arnavutluk / Kolonya’dadir.

- KİRACOVA TEKKESİ : Arnavutluk / Kolonya’dadir.

- KHOUTEH TEKKESİ : Arnavutluk / Gorice’dedir.

- KİATOROM TEKKESİ : Arnavutluk / Gorice’dedir.

- KOMARİ TEKKESİ : Arnavutluk / Komari’dedir.

- KOSUDAN TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri’dedir.

- KRAHAS TEKKESİ : Arnavutluk / Malakastra’dadir.

- KREMENAR TEKKESİ : Arnavutluk / Kremenar’dadir.

- KRUYA TEKKESİ : Arnavutluk / Kuriya’dadir.

- KUC TEKKESİ : Arnavutluk / Gorice’dedir

- LAPOLETS TEKKESİ : Arnavutkuk / Lapolets’dedir

- MALİ KURİYES TEKKESİ : Arnavutluk / Kuriya’dadir.

- MARİCAN TEKKESİ : Arnavutluk / Marican’dadir.

- MELCAN TEKKESİ : Arnavutluk / Melcan’dadir.

- METAN TEKKESİ : Arnavutluk / Nepraviste’dedir

- MUSTAFA BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Elbasan’dadir.

- NEMALİYE TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri’dedir.

- OTMAN ZEZE TEKKESİ : Arnavutluk’tadir.

- PİRİSTA TEKKESİ : Arnavutluk / Pirista’dadir.

- PREMETİ TEKKESİ : Arnavutluk / Premet’dedir

- RABİA TEKKESİ : Arnavutluk’tadir.

- RİFAT BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Kuta’dadir.

- SİANOLAS TEKKESİ : Arnavutluk / Barmas’dadir.

- SUKA TEKKESİ : Arnavutluk / Pirsta ‘dadir.

- SEYH NASİBİ TEKKESİ : Arnavutluk / Fraseri’dedir

- SİMİRDEN TEKKESİ : Arnavutluk / Tomaritza’dadir.

- TOMAR TEKKESİ : Arnavutluk / Tomar’dadir.

- TREPEL TEKKESİ : Arnavutluk / Trepel’dedir

- TURAN TEKKESİ : Arnavutluk / Melcan’dadir.

- TURAN TEKKESİ : Arnavutluk / Gorice’dedir.

- VELİKİOT TEKKESİ : Arnavutluk / Velikiot’dedir.

- VELİKOY TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri ‘dedir.

- YUSUF BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Baltaca’dadir.

- ZEYNEL ABİDİN BABA TEKKESİ : Arnavutluk / Ergiri’dedir.

- AHİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Ferecik’dedir.

- ALASONYA TEKKESİ : Yunanistan / Alasonya’dadir.

- ALİ BABA TEKKESİ : Yugoslavya / Debre’dedir .

- ALİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Uzuncaabad ‘dadir.

- ALİ KULU TEKKESİ : Yunanistan / Agya’dadir.

- ALİ SULTAN TEKKESİ : Yunanistan / Teselya’dadir.

- AYDİN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Kesriye’dedir.

- BAHCE TEKKESİ : Yunanistan / Sarigol Topcular Koyu

- BALLİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Tatar’dadir.

- BİNBİR OKLU AHMET BABA TEKKESİ : Yunanistan / Pinarhisar’dadir.

- BUHUR TEKKESİ : Yunanistan / İnebahti’dadir.

- CUMA TEKKESİ : Yunanistan’dadir.

- DEMİRBEYLİ TEKKESİ : Yunanistan / Gumulcine’dedir. -

- ELMALİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Sultanyeri’dedir. - - - - ESKİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Zagra’dadir.

- GAZİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / İneli’dedir.

- GAZİLER TEKKESİ : Yunanistan / Ferecik’dedir.

- HANYA DERGAHİ : Yunanistan / Girit / Hanya’dadir.

- HASAN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Tempo vadisindedir.

- HASAN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Girit / Resmo’dadir.

- HASİP BABA TEKKESİ : Yunanistan / Yenice Karasu’dadir.

- HASTA BABA TEKKESİ : Yunanistan / Giritli’dedir.

- HİZİR BABA TEKKESİ : Yunanistan / Marki’dedir.

- HORASANLİ ALİ BABA DERGAHİ : Yunanistan / Girit Kandiye’dedir.

- İBRAHİM BABA DERGAHİ : Yunanistan / Girit’tedir.

- İSMAİL BABA TEKKESİ : Yugoslavya / Usturumca’dadir.

- KADEMLİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Zagra’dadir.

- KANDİYE AY VLAS DERGAHİ : Yunanistan / Girit Kandiye Ayvlas Koyundedir.

- KATERİN TEKKESİ : Yunanistan / Katerin’dedir.

- KESRİYE TEKKESİ : Yunanistan / Kesriye’dedir.

- KİRKLAR TEKKESİ : Yunanistan / Yenice Karasu’dadir.

- KOPEKLİ SİRACA BABA TEKKESİ :YunanistaFerecik’dedir.

- KUTUKLU TEKKESİ : Yunanistan / Yenice Karasu’dadir. -

- LESKOVİK TEKKESİ : Yunanistan / Leskovik’tedir.

- MAGARALİKOY DERGAHİ : Yunanistan / Girit / Kandiye’

- MEMİ BABA TEKKESİ : Yunanistan / Bucak’dadir.

- MUMİN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Zagra’dadir.

- MURSEL BABA TEKKESİ : Yunanistan / Dimetoka’dadir.

- ODRA DERGAHİ : Yunanistan / Lapsista’dadir.

- OSMAN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Uzuncaabad’dadir.

- RENİ TEKKESİ : Yunanistan / Teselya’dadir.

- RESMO DERGAHİ : Yunanistan / Girit Resmo’dadir.

- RUSTEM BABA TEKKESİ : Yunanistan / Ferecik’dedir.

- SANCAKTAR BABA TEKKESİ : Yunanistan / Marki’dedir.

- SARİGOL TEKKELERİ : Yunanistan / Sarigol Kocana’da 4 Bektasi tekkesi vardir.

- SELANİK BABA TEKKESİ : Yunanistan / Selanik’tedir.

- SEYYİT ALİ SULTAN DERGAHİ : Yunanistan / Dimetoka’

- SAHİN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Kopekli Koyundedir.

- TİRHALA TEKKESİ : Yunanistan / Tirhala’dadir.

- TİMUR BABA TEKKESİ : Yunanistan / Cirmen’dedir.

- TASLİK TEKKESİ : Yunanistan / Marki’dedir.

- UC CESMELER TEKKESİ : Yunanistan / Selanik’tedir.

- VODİNE TEKKESİ : Yunanistan / Selanik’tedir.

- VODORİNA TEKKESİ : Yunanistan / Kesriye’dedir

- YARAN BABA TEKKESİ : Yunanistan / Zagra’dadir.

- YORUK BABA TEKKESİ : Yunanistan / Kirikkala’dadir.

- Demir Baba tekkesi – Mumcular köyü / Sveştari / Kemaller

- Hüseyin Baba tekkesi – Voden Milli parkı; Adaköy köyü

- Ali Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel ilçesi

- Koçlu Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel ilçesi

- Hüseyin Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel

- Hasan Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel ilçesi

- Hazır Nazır Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel

- Yoksuz Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel

- Topuz Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel ilçesi

- Alvan Baba türbesi – Alvanlar köyü / Yablanovo / Kotel

- Akyazılı Sultan tekkesi – Tekke köy / Obroçşite / Balçik ilçesi

- Mustafa Kanaat Baba tekkesi – Kapaklı / Aleksandriya köyü

- SoftaBabatekkesi – Tutrakan / Silistra ili // Текке Софта

- DenizAliBabatekkesi – Denizler / Varnentsi köyü / Tutrakan

- Musa Babatekkesi – Tekke Kozuca / İzbul köyü Yeni Pazar /

- İsa Babatekkesi – Tekke Kozuca / İzbul köyü / Yeni Pazar /

- SeyyitBabatekkesi – Koşu kavak / Krumovgrad / Kırcaali ili //

- HasanBabatürbesi – Babalar / Baştino köyü / Kırcaali ili //

- GaziAliBabatekkesi – Ryahovtsite köyü / Sevlievo ilçesi /

- HamzaBabatekkesi – Tekke / Bogomil köyü / Harmanlı ilçesi

- AliBabatekkesi – Malevo köyü / Haskovo ili //

- OtmanBabatekkesi – Tekke köyü / Haskovo ili // Т

- İsmanBabatekkesi – Çalı köy / Vrelo / Mesatnlı ilçesi /

- HamzaBabatekkesi – Petrovo köyü / Eski zağara ili / Stara

- YagmurBabatürbesi – Dajdovnik köyü / Kırcaali ili //

- AhatBabatürbesi – Kircaali ili

- Elmalı Babatekkesi – Mandacı köyü / Bivolyane / Mesatnli

- NazırBabatürbesi – Kırcaali ili //

- HızırBabatekkesi – Gorna Krepost köyü / Kırcaali ili //

- NalbantBabatürbesi – Raven köyü / Mesatnlı ilçesi /Kırcaali

- İbrahimBabatürbesi – Raven köyü / Mestanlı ilcesi /

- KıdemliBabatekkesi – Grafitovo köyü / Yeni Zağara / Nova

- KızAnatekkesi – Momino köyü / Tırgovişte ili // Текке

- АliKoç Babatekkesi – Niğbolu / Nikopol //

- BaaliBabatekkesi – Sofya

- EnihanBabatürbesi– Davidkovo köyü / Smolyan ili

- SaruhanBabatürbesi – Momçilovtsi köyü / Smolyan ili //

- Şeyh İsentürbesi – Smolyan //

- AyvazBabatürbesi – Skobelevo köyü / Plovdov ili //

- Malkoç Babatürbesi – Burya köyü / Pleven ili //

- SaadettinBabatürbesi – Vidin //

- HüseyinBabatürbesi – Golyamo Sokolovo, Tırgovişte ili //

- HüsemBabatürbesi – Tekke mahallesi, Tırgovişte ili //

- SinanBabatürbesi – Sinan köyü / Pomen / Ruse ili //

- . MustafaBabatürbesi – Sinan köyü / Pomen / Ruse ili //

- HızırBabatürbesi– Sinan köyü / Pomen / Ruse ili //

- ReisBabatürbesi – Bolyarovo köyü / Plovdiv ili //

- BahadırBabatürbesi – Padarino köyü / Tırgovişte ili //

- BabaKondutürbesi – Tırgovişte // Т

- MusaBabatürbesi – Işıklar köyü / Samuil / Razgrad ili //

- MümünBabatürbesi – Bogomilovo köyü / Eskı Zağara /

- SARI SALTUK TÜRBESİ : Blagay

- İZVORNİK TEKKESİ : bosna hersek / İzvornik’dedir.

- KONYİC TEKKESİ : bosna / Konyic’tedir Sipkovitsa’dadir.

– MOSTAR TEKKESİ : Yugoslavya / Mostar Bologay’dadir.

– TUZLA TEKKESİ : bosna / Tuzla’dadir.

– SARAY BOSNA TEKKESİ : Bosna Hersek / Saraybosna

- SARİ SALTUK TEKKESİ : Romanya / Kaligra’dadir

- AHMET BABA TEKKESİ : Romanya / Babadagi’ndadir.

- BABA DAGİ TEKKESİ : Romanya’dadir.

- Sarı saltık tekkesi : Kefe

- Sümbül Baba Tekkesi : Kefe

- Barak Baba Türbesi : Kefe

- DİVANE BABA DERGAHİ : Fransa’dadir.

- KADİM BABA DERGAHİ : İtalya’dadir.

- GUL BABA TEKKESİ : Macaristan / Budapeste’dedir.

- Hızır Baba tekkesi : Macaristan / Budapeste

- Baba Miftah tekkesi : Macaristan / Budapeste

- SUMBUL BABA DERGAHİ : Ukrayna Kırımdadır

- Satık Baba Dergâhı : POLONYA/DANZİG’TE :

 Şah Sultan Türbesi

Malatya-Arguvan-Bozan Köyü

Halk dilinde Şah Sultan olarak bilinen evliyanın birinci yaşamı Konya Karaman’da Şehriban Ana, ikinci yaşamı Tunceli-Erzincan arası Avuçan Ocağı, üçüncü yaşamı ise Şah Sultan Ana’dır. Malatya’nın Arguvan ilçesinin Bozan köyünde yatmaktadır.

 Arus Ana (Ate Arus) Türbesi

Çağlayancerit, Bayırlı (Kulyan) Mahallesi

Arus Ana, diğer adıyla Ate Arus, Kahramanmaraş'ın Çağlayancerit ilçesine bağlı Bayırlı Mahallesi'nde yaşamış ve yöre halkı tarafından keramet ehli bir şahsiyet olarak kabul edilmiştir. Halk arasında büyük saygı gören Arus Ana’nın türbesi de bu mahallede yer almaktadır.

Yöre halkı, Arus Ana’nın ruhuna dua etmek ve türbesini ziyaret etmek amacıyla sık sık buraya gelir. Onun hakkında anlatılan menkıbeler, bölgenin kültürel mirasının önemli bir parçasını oluşturur

 

Hz. Yûşâ Türbesi                 İSTANBUL

Beykoz’da, Boğaz’a nazır Yûşâ Tepesi’ndedir. İstanbul’da halkın en çok ziyaret ettiği ziyaret mekânlarındandır. Türbe binası yoktur; demir parmaklıklarla çevrilmiş 4 m genişliğinde 17 m uzunluğunda bir kabirden oluşmaktadır. Mezarda, Hz. Musa’nın kız kardeşinin oğlu ve sancaktarı Hz. Yûşâ’nın yattığına inanılmaktadır. Mezarın yanında Hz. Yûşâ Camii bulunmaktadır. Tarihsel bilgilere göre Hz. Yûşâ, Hz. Musa’dan sonra İsrailoğullarının başına geçen ve onları Tih Çölü’nden çıkarıp Filistin’e ulaştıran kişidir.44 Bazı müfessirler, Kur’an-ı Kerim’de Kehf suresinin 60. ayetinde45 geçen “genç” ifadesinin Yûşâ’ya işaret ettiğini zikretmektedir. Yûşâ Hazretlerinin veli mi yoksa peygamber mi olduğu konusu ihtilaflı olmakla birlikte peygamber olduğuna dair rivayetler daha fazladır.46 İstanbul halkı da genellikle onu peygamber olarak bilmekte ve “Yûşâ Nebi” olarak isimlendirmektedir.

İnanışa göre Hz. Yûşâ, Hz. Musa Peygamber’le birlikte pek çok savaşa katılmış ve sayısız kahramanlıklar göstermiştir. Yine bir savaşta İstanbul’a kadar gelmiş, savaş sırasında Sarıyer’in tam karşısına düşen Sütlüce köyü civarında vurulmuş, bedeni ikiye ayrılmıştır. Belinden aşağısı Sütlüce köyünde kalmış, burada bir su fışkırmış, bu su halk tarafından şifalı sayılıp âb-ı hayat (yaşam suyu) olarak isimlendirilmiştir. Üst kısmı ise şimdi türbesinin bulunduğu yere kadar gelmiş ve burada şehadete ermiştir. İnanışa göre, mezarın baş tarafı ilk zamanlar Kudüs yönünde olsa da Kâbe’nin kıble olmasıyla Hz. Yûşâ’nın baş tarafı da yön değiştirmiştir.47

Yûşâ Tepesi tarihin ilk zamanlarından beri kutsal kabul edilen bir yer olmuştur. Geçmişte farklı dinî inançlara sahip uygarlıklar tarafından bu tepeye tapınaklar inşa edilmiştir. Hz. Yûşâ’nın kabrinin Beşiktaşlı Yahya Efendi tarafından ilahi keşif yoluyla belirlenmesinden sonra burası İstanbul’daki Müslüman halkın da başlıca ziyaret yerlerinden biri olmuştur. Osmanlı döneminde halk, hem bireysel olarak hem de toplu hâlde türbenin bulunduğu Yûşâ Tepesi’ni düzenli olarak ziyaret etmiştir. Topluca yapılan büyük ziyaretler, genellikle temmuz ve ağustos aylarında cuma günleri yapılmış, ziyaretler bir hafta önceden civar köylere duyurulmuş, böylece ziyaretçi sayısı artmıştır.48 Asırlardır Yûşâ Hazretlerine halkın büyük bir sevgi ve saygısı olmuştur. Özellikle Beykozlular Hz. Yûşâ’yı, Beykoz’un manevi koruyucusu olarak görmüşlerdir.49 Zaten Hz. Yûşâ, İstanbul Boğazı’nı koruyan dört manevi bekçiden birisi kabul edilir.50

Şehir merkezine uzak ve ulaşımı zor olmasına rağmen, hem İstanbul’dan hem de İstanbul dışından pek çok kişi Yûşâ Tepesi’ni ve türbesini ziyaret etmektedir. Türbe hemen hemen her gün ziyaret edilse de, mübarek gün ve gecelerde, cuma günleri ve hafta sonlarında diğer günlere nazaran daha çok ziyaretçi gelmektedir. Ziyaretçi sayısı bazı günler üç bini bulmaktadır. Türbe, “türbe ziyareti” turları içerisinde en önemli uğrak yerlerinden biridir.51 Bazı ziyaretçiler, Yûşâ Hazretlerinin kendilerine rüya vasıtasıyla yol gösterdiğini ve türbesini ziyaret ettiklerinde problemlerinden kurtulduklarını ifade etmişlerdir. Ziyaretçilerin çoğu, Kur’an-ı Kerim, ezbere bilinen dua veya sureler okuyarak ya da sadece dua ederek ziyaretlerini tamamlamaktadır. Geçmişte türbenin etrafında Kâbe’yi tavaf eder gibi 7 kez dönenler olduğundan günümüzde bunu engellemek için ayrı bir çıkış kapısı yaptırılmış ve iki kapının arası demir parmaklıklarla örülmüştür. Sayısı çok olmamakla birlikte, hırçın, konuşamayan, zamanı geldiği hâlde yürüyemeyen çocuklar ya da nazardan korumak için bebekler anne veya babalarının kucağında dualarla türbenin etrafında gezdirilmektedir. Sanatçılar, futbolcular ve milletvekilleri de dâhil olmak üzere toplumun her kesiminden insanlar burayı ziyaret etmektedir. Üniversite ve liseye giriş sınavlarının olduğu zamanlarda özellikle öğrenciler bu türbeyi ziyaret etmektedir.52

 

Yahya Efendi Türbesi  İSTANBUL

Türbe, İstanbul Beşiktaş’ta Çırağan Sarayı’nın karşısında Yahya Efendi Sokağı’ndadır. Türbede Osmanlı devletinin yükseliş dönemi âlim ve mutasavvıflarından Yahya Efendi’nin kabri vardır. Türbenin yanında yine Yahya Efendi’nin yaptırdığı bir cami bulunmaktadır. Yahya Efendi, 1495’te babasının kadılık yaptığı Trabzon’da dünyaya gelmiştir. Yavuz Sultan Selim’in Trabzon’da vali olduğu dönemde doğan Yahya Efendi, Yavuz’un oğlu Kanunî Sultan Süleyman’ın süt kardeşidir. Trabzon’da başladığı ilim tahsilini İstanbul’da kemale erdirir. Kanunî zamanında müderrislik yapan Yahya Efendi, Şehzade Mustafa’yı boğdurtmasından sonra Kanunî Sultan Süleyman’a yaptığının yanlış olduğunu bildiren bir mektup yazmış, bunun üzerine padişah tarafından görevinden alınmıştır. Bu görevden sonra bugün türbesinin bulunduğu dergâhı yaptırıp inzivaya çekilenYahya Efendi, 1571’de 79 yaşında vefat etmiş ve aynı yere defnedilmiştir. II. Selim, mezarına türbe yaptırmıştır. Yahya Efendi sağlığında, sarayın ve halkının sevgi ve saygısını kazanmıştır. Özellikle Kanunî Sultan Süleyman ve oğlu II. Selim, Yahya Efendi’ye büyük ilgi göstermişler, onu ziyaret edip sohbetini dinlemişlerdir. Halk kendisini “sofi”, “cömert”, “kerim”, “müşfik” sıfatlarıyla nitelendirmiş, Hz. Ali makamında tutmuş, her cuma gecesi Hızır aleyhisselam ile görüştüğüne inanmıştır. Yahya Efendi’nin en önemli kerametlerinden birinin Beykoz’da türbesi bulunan Yûşâ Hazretlerinin kabrinin yerini manevi keşif yoluyla bulması olduğu kabul edilir.40 Yahya Efendi’yi daha hayattayken başta padişah olmak üzere devlet adamları, farklı kesimlerden halk ve özellikle de denizciler ziyaret edip hediyeler getirerek dua talep ederlermiş. Bilhassa sefere çıkan ve seferden dönen gerek Müslüman gerekse Hristiyan gemiciler Yahya Efendi’ye uğrayıp hayır duasını alırlarmış.41

Yahya Efendi hakkında yazılan ve anlatılan birçok menkıbe vardır. Menkıbelerde pek çok insanı tefekkür etmeye yönelttiği ve insanlara doğru yolu gösterip hidayete erdirdiği anlatılır. Menkıbeye göre, Karadeniz’de bir Rum gemici fırtınaya yakalanır. Fırtınadan yolunu bulamayan ve zor durumda kalan gemici dua eder: “Ey herkesin imdadına yetişen Yüce Mevla! Bizi batmaktan kurtar. Senin Trabzonlu Yahya adında çok sevgili bir kulun varmış, onun hürmetine bizi bu felaketten kurtar; eğer sağ selamet sahile çıkarsak, Yahya kuluna bir küp şarap götüreceğim.” Sağ salim İstanbul’a ulaşınca Yahya Efendi’ye bir küp şarap getirerek başından geçenleri anlatır. Yahya Efendi “Eyvallah kaptan, ver bir tas içeyim.” deyince herkes çok şaşırır. Önce Yahya Efendi içer, ardından da huzurda bulunanlara ikram eder. Huzurda bulunanlar aldıkları tası çekinerek ağızlarına götürünce bunun nar şerbeti olduğunu anlarlar. Olaya çok şaşıran Rum gemici Müslüman olur ve bir daha Yahya Efendi’nin yanından ayrılmaz.42

Ölümünden sonra onun manevi varlığına olan saygı devam etmiş, özellikle saltanat ailesinden ve halktan bazı kişiler ona yakın bir mekâna defnedilmeyi arzu etmiştir. Tıpkı sağlığında dergâhı ziyaret edildiği gibi ölümünden sonra da türbesi asırlardır Müslümanlar tarafından ziyaret edilmektedir. Türbeyi geçmişte olduğu gibi bugün de pek çok kişi ziyaret etmektedir. Hem İstanbul’un farklı semtlerinden ve farklı sosyal kesimlerinden hem de Anadolu’dan ve hatta yurtdışından gelen turistler türbeye rağbet etmektedir. Bugün türbe, İstanbul’da daha ziyade sosyoekonomik düzeyi yüksek kişilerin oturduğu Bebek, Nişantaşı, Beşiktaş, Ortaköy gibi semtlere yakın olması nedeniyle ziyaretçilerin önemli bir kısmı buralardan gelmektedir. Ziyaret edenler daha çok mezarın başında Kur’an okumakta ve dua etmektedir. Pek çok kişi burada edilen duaların kabul edildiğini, bu kutsal mekânda bulunmanın kendilerini rahatlattığını, manevi olarak kendilerini olgunlaştırdığını düşünmektedir. Bazı ziyaretçiler ise dertlerinin ve sıkıntılarının giderilmesi için burada dua ettiğini ve bu dualarının kabulü üzerine “vefa ziyareti” yaptığını belirtmektedir. Nadir de olsa bazı ziyaretçiler zaman zaman mezarın kenarında bulunan tespihleri alıp “lafzatullah” çekerek daha sonra tespihi bereket ve huzur vermesi için evine götürmekte ve bir müddet sonra getirip yerine koymaktadır.4

 

ARZU BABA TÜRBESİ -TEKİRDAĞ

 Muratlı’nın Arzulu Köyü’nde yer alan ve klasik türbelere benzemeyen Arzu Baba Türbesi, daha çok etrafı çevrilmiş bir mezar görünümüne sahip.

                Arzu Baba’nın mezarının tarihi hakkında detaylı bir bilgiye ulaşılamazken, türbenin mezar taşı ve kitabesinin olmadığı da gözlemlendi.
                İşte Arzu Baba hakkında en çok anlatılan efsane!
                Arzulu Köyü’nde bir zamanlar Arzu Baba adında bir ihtiyar varmış. Arzu Baba her gece köyün etrafını bir kere dolaşıp, ne olup bittiğini öğrenirmiş. O zamanlar düşmanlar çete halinde köylere saldırıp yağma ederlermiş. Yine bir gece düşmanlar Arzulu Köyü’ne saldırmış. Arzu Baba köyü tek başına düşmanlardan korumuş. Arzu Baba öldüğünde de tüm köy ardından ağlamış. Ona köyün kenarında bir türbe yapmışlar. Köye de Arzulu Köyü denmiş.
                Her Cuma mum yakılıyor!
                Hala türbenin yakınında oturan bir ailenin her Cuma akşamı mum yaktığı söylen