TÜRBELERİMİZ...[ahteri]

 NİYAZİ BABA TÜRBESİ, BURDUR-YEŞİLOVA,

NİYAZLAR KÖYÜ

Günümüzde Niyazi Baba Türbesi, Burdur ili, Yeşilova ilçesi, Niyazlar köyünde bulunmaktadır. Niyazi Baba hakkında halk hafızasında yaşayan menkıbelerden başka henüz kaynaklara yansımış bir bilgi yoktur. Aşağıda kayıtlara geçirilen menkıbe ve rivayetlerden anlaşıldığına göre Niyazi Baba, Tavas ve Acıpayam Bölgesi’nin Türkleşmesi sırasında savaşlara katılmış bir gazi-derviş olmalıdır. Çünkü halk hafızasındaki bütün anlatımlar, onun savaşçı biri olduğu varsayımı üzerine söylenmiş rivayetlerdir.

Niyazlar köyü, Denizli-Acıpayam’a ait bir köy iken, 1936 yılında Yeşilova nahiyesi ilçe olup Burdur vilayetine bağlanınca, Eşeler Dağı’nın doğu istikametinde kalan Niyazlar köyü, Burdurun bir ilçesi haline getirilen Yeşilova’ya bağlanmış ve Denizli sınırlarından çıkarılmıştır. Günümüzde Burdur vilayeti, Yeşilova ilçesine bağlı olan Niyazlar köyü bir Babagan Bektâşî köyüdür. Ancak sosyal ve inançsal olarak Denizli ile bağları devam ettirilmektedir.

Tavas, Acıpayam ve Yeşilova bölgelerinde anlatılan rivayetlere göre Niyazi Baba’nın yaklaşık olarak 500 yıl kadar önce Horasan Bölgesi’nden gelmiş olan bir asker veya komutan olduğu söylenmektedir. Bir savaştan dönerken bir ağacın altında dinlenmiş ama yolculuğu devam ederken hırkasını ağacın gölgesinde unutmuş. Bundan dolayı bu köyün adı Tavas ilçesi “Hırka Köyü” olarak kalmış. Yolunu devam etmiş yine dinlendiği bir yerde teberini unutmuş, bu köyü de "Teber Köyü” adı verilmiştir.

Yine sıcak bir yaz günü öğle vakti, yolunu devam ederken Tavas-Solmaz köyünde, bir pınarın yanından geçerken, su dolduran taze bir geline rastlamış. Taze gelin, “Baba, yorulmuşsun, gel dinlen ve sana bir tas su vereyim.” demiş ve bir tas su doldurmuş. Pınarın başında bulunan çam dalından kopardığı çam yaprağını ve yaprağı kopardığı dalda biriken bir damlacık öz suyu da su tasının içerisine koyup Niyazi Baba’ya vermiş. Niyazi Baba da suyu çam yaprağını yutmamak için ağır ağır içmiş. Suyu içtikten sonra gelin kıza, “suyun içerisine neden çam yaprağı attığını sormuş. Gelin kız da: “Baba, bu sıcak havada yoldan geliyorsun, terlemişsin. Eğer suya çam yaprağı atmasaydım, bir yudumda içecek ve pınarın soğuk suyu size dokunacaktı. Hâlbuki çam yaprağını yutmamak için ağır ağır içtin ve su sana dokunmadı. Çamın öz suyunu da suya karıştırdım ki, size lezzet versin diye.” demiş. Bu inceliği gören Niyazi Baba, “Güzelleriniz solmasın, çamlarınız da kurumasın!” şeklinde dua etmiş. İşte o zamandan beri o köyün adı Tavas “Solmaz Köyü” olmuş ve hikmet-i Hüdâ bu köyün kadınları yetmiş yaşına girse bile güzel ve genç kalırlarmış. Çamları da kesilse bile yeniden filiz çıkarır ve asla kurumazmış. Acıpayam-Sırçalı köyü yakınlarında yapılan bir savaşta, düşman askerleri tarafından başı kesilmiş. Kellesini koltuğuna alan Niyazi Baba, Böğrüdelik adındaki yere kadar gelmiş. Orada bir kayaya asası ile üç defa vurarak, “Yâ mübârek su, çık yeryüzüne!” diye seslenmiş. Kaya üç yerden yarılarak gürül gürül su akmaya başlamış. Bu su Böğrüdelik adlı yerde hala akmaktaymış. Niyazi Baba, oradan da şimdiki Niyazlar köyünün üst tarafındaki çamlığa gelmiş, pınarın yanında kuzu yemiş. Bu sebeple de bu yere Kuzupınarı adı ile anılmaya başlamış. Niyazi Baba bir müddet bu çamlıkta kalmış. Oradan da Niyazlar köyünün alt tarafındaki Çilehane’ye gelip yatmış. Orada kaç yıl yattığı belli değildir. Bir müddet sonra oradan da kalkarak şimdiki türbenin olduğu yere gelmiş ve artık burada devamlı kalmış.

Niyazi Baba Türbe’sinde herhangi bir kitabe olmadığı için türbenin ne zaman ve kim tarafından yapıldığı belli değildir. Niyazi Baba’nın ne zaman şehit olduğu konusunda da kaynaklara yansıyan bir bilgi yoktur. Tarihte Niyazlar köyünde bir Bektâşî Tekkesi olduğu da bilinmektedir. Niyazi Baba’nın Bektâşî dervişi olduğu sanılmaktadır.