KARIŞIK

7 Ocak 2019 Pazartesi

PİRCE ALAADDİN TÜRBESİ--ANTALYA

PİRCE ALAADDİN TÜRBESİ--ANTALYA







 Alanya'nın yaklaşık olarak 40km dışında olan Şıhlar Köyünde bulunan türbe, köyün tarihi camisi ve ilkokulun hemen yanındadır. Türbe, tek kubbeden ibaret olup yanına sonradan küçük bir mescit ilave edilmiştir. Kubbenin altında Evliyâ'nın sandukası ve sandukanın etrafında da Evliyâ'nın yakınları olduğu söylenen altı tane küçüklü büyüklü mezar yer almaktadır. Sandukanın üzeri, yeşil bir örtü ile örtülüdür ve yanında Evliyâ'nın olduğu söylenen bir âsa, dayalı olarak durmaktadır. Evliya, Horasan'dan gelen Sucu İbrahim'in tek oğlu olduğundan önceleri, Birce Alaaddin olarak bilinirmiş. Genç yaşta kerametler göstermeye başlayınca, halk ona, Pirce Alaaddin ismini vermiştir. Pirce Alaaddin'in ne zaman yaşadığı kesin olarak bilinmemektedir; ancak, 1085 yılında bu köyü ziyaret eden Evliya Çelebi, Seyehatnâmesi'nde şöyle yazmaktadır: "Kariye-i Kadim-i Pirce Alâüddin Sultan, Selefke hakinde Selinti kazasında bir gûhü bâlânın dameninde ikiyüz mamur ve müzeyyen bağ ve bahçeli ibadetgâhı kadim köydür ve Pirce Alâüddin Sultan kutb-u aktabı zeman anda bir bağ-ı iremzat misalinde bir kubbe-i âlide medfunlardır. Cami ve imareti ve medrese ve tekkesi vardır..."4 Evliya Çelebi'nin yazısına göre, Evliya, 1085 tarihinden daha önce yaşamıştır. Yöre halkı arasında Evliyâ'nın, birçok kerametleri anlatılmaktadır. Bunlardan Evliyâ'nın gençliğinde geçen bir tanesi şöyledir: Pirce Alaaddin'in annesi ekmek yapıyormuş. Alaaddin, evin tek çocuğu olduğundan annesine yardım edip, onun yaptığı ekmekleri pişiriyormuş. Ekmek pişirirken, Koç Davut ( Koş Davut ) ismiyle anılan yerde ( bu köye yirmi kilometre uzaklıkta ) tahtacının katırı dereye uçmuş ve tahtacı, "yetiş ya Pirce Alaaddin!" diye bağırmış. Bunu hisseden Pirce Alaaddin, gidip katırı kurtarmış. Geri döndüğünde bıraktığı ekmek yanmak üzereymiş. Annesi kızıp bağırınca, Pirce Alaaddin durumu anlatmış. Annesi buna inanmayınca, Pirce Alaaddin sırtındaki, katırın ayak izini annesine göstererek, söylediğinin doğruluğunu ispat etmiş. Bunun üzerine annesi, "eğer benden önce ölürsen, üstüne türbe yaptıracağım; senin türbenin damlası hiç kurumasın" diye dua etmiş. Gerçekten de şu anda türbenin tavanı yaz kış daima damlamaktadır. Pirce Alaaddin'in anlatılan diğer bir kerameti de şöyledir: Pirce Alaaddin'in gençliğinde babası Hac'ca gitmiş. Bayram gününden bir gün önce köyde kalan Pirce Alaaddin ile annesi helva yapmışlar. Helvayı yerlerken annesi, "ah şimdi baban da şimdi burada olsaydı, bu helvayı çok severdi" diye söylenmiş. Bunu duyan Pirce, annesine helvada bir tasını ayırmasını ve hemen babasına götüreceğini söylemiş. Annesi karşı çıksa da, Pirce Alaaddin helvayı tasa doldurtarak ortadan kaybolmuş. Akşama doğru eve dönen Pirce Alaaddin, annesine, babasının helvayı çok sevdiğini ve kendisine selam gönderdiğinisöylemiş. Annesi helva götürdüğü tasın nerede olduğunu sorunca, oğlan; "onu babam dönüşte getirecek, gelince sorarsın" demiş. Kadının kocası Hac'dan dönünce tası eşine teslim etmiş ve gönderdiği sıcak helva için de teşekkür etmiş. Yöre halkının yaşlılarından olan ve türbe hakkında bize bu malumatları veren Fatma Teyze, bu bilgilere ilave olarak, şunları anlattı: "Evliya, Horasan'dan gelen zatlardan birisidir. Çok büyük bir âlim ve ermiştir. Ben, bu Evliyâ'nın bir çok kerametini duydum. Size, gözlerimle gördüğüm bir kerametini anlatayım. Evliyanın yanındaki âsa, Kıbrıs Savaşı yıllarında üç gün ortadan kayboldu. Ben her gün ziyarete geldiğim için yakından biliyorum. Köyün bütün çocuklarına sorduk, her tarafı aradık, ama asayı bir türlü bulamadık. Âsa, üç gün sonra yerine geldi ve geldiğinde üzerinde kan lekeleri vardı. Evliya, Kıbrıs'a gidip, savaşarak geri geldi."5 Evliya hakkında bilgisine başvurduğumuz bir diğer yaşlı kişi de bize Evliya hakkında şunları anlattı: "Pirce Alaaddin, köye ilk geldiğinde koyun sürüleri varmış. Bugünkü çeşmenin olduğu yerde ( çeşme türbenin çok yakınındadır) bir su sızıntısı görmüş. Bu sızıntıyı, koyunlarını sulamak için âsasıyla eşelemiş ve su patlamış. Şimdi hâlâ akan bu su, duahdır, hiçbir zaman kurumaz. Çeşmenin önündeki havuza birkaç defa çocuk düşmesine rağmen hiç birisi boğulmadı."6 Evliya, her rahatsızlık için ziyaret edilmektedir. İşi ters gidenler, çocuğu olmayanlar, bir hastalığı veya dileği olanlar ziyarete gelmektedirler. Çocuğu olmayan bayanların, Evliyâ'nın asasının yukarısından su döktükleri ve asanın aşağısından damlayan suyu içtikleri taktirde, çocuğa kavuştukları inancı halk arasında yaygındır.

AHİ KIZI TÜRBESİ..MURATPAŞA .ANTALYA

AHİ KIZI TÜRBESİ..MURATPAŞA .ANTALYA












Antalya Muratpaşa ilçe'sinde Ahi Sultan Kızı Türbesi, Ahi Kızı Camisi'nin tam karşısındaki bir evin bahçesindedir. Evliya Çelebi Seyahatnağmesinde geçer.


Ahi Kızı Mescidi ve Türbesi

Selçuklu Dönemi yapılarından olup, inşa tarihi konusunda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. 
Son onarımı 2001 yılında gerçekleşen kare planlı yapının, günümüzde cami olarak kullanımı 
sürmektedir. 8.80x8.80 m gibi küçük boyutları ve basık kubbesi ile özgününde mescit olarak
 tasarlandığı anlaşılan yapıya giriş kuzey cephesindeki sivri kemerli kapı ile sağlanmaktadır. 
Kapının iki yanında birer pencere bulunmaktadır. Mekanın doğu cephesinde yüksek ve sivri 
kemerli pencere ile sağında bir mazgal pencere göze çarpmaktadır. Batı cephesi ilginç bir 
şekilde merkezde üst üste 3 dörtgen ve bunların her iki yanında birer mazgal pencere ile
 donatılmıştır.
Tüm pencere çerçeveleri kesme taştan, yapı duvarları ise moloz taştan oluşturulmuştur. 
Mekanın kuzeyi boyunca yakın dönem eklentisi kadınlar bölümü bulunmaktadır. Yapının
 kuzeybatısında aynı adla anılan bir de türbe yer almaktadır.
Ahi Kızı Türbesi:
Antalya Müzesi’nde bulunan ve bu türbeden kaynaklandığı kayıtlara geçen bir sanduka 
kitabesinden yapının en geç 1439 yılında yapıldığı varsayılmaktadır. 19. ve 20. yüzyıl
 onarımları ile özgün yapısı kaybeden ve doğu cephesinde bir konuta bitişik olan küçük 
yapı, günümüzde kısmen betonarme mimarisi göstermektedir. Yapıya giriş kuzey 
cephesindeki bir kapı ile sağlanmaktadır. Düz örtülü yapının güney duvarı kıyısında bir mezar bulunmaktadır.

4 Ocak 2019 Cuma

Seyit Battal Gazi Torunları Türbesi - (Bornova)

Seyit Battal Gazi Torunları Türbesi - (Bornova)izmir






İzmir Bornova ilçesinde Büyük Caminin kuzeybatısında bulunan bu türbenin yapım yılını ve kime ait olduğunu belirten bir kitabe bulunmamaktadır. Yapı üslubundan Aydınoğulları döneminden, XIV. yüzyıldan kaldığı sanılmaktadır. Değişik zamanlarda yapılan onarımlarla özelliğinden kısmen de olsa uzaklaşmıştır. 

Türbe kesme taş ve tuğlanın almaşık biçimde sıralanmasından meydana gelmiş olup, sekizgen bir plan düzeni göstermektedir. Üzeri kasnaklı ve kiremitli bir kubbe ile örtülmüştür. Türbenin batı cephesindeki giriş kapısı ana yapıdan bir metre öne doğru taşırılmış, sivri tuğla kemerli dikdörtgen bir bütün halindedir. Girişin iki yanına birer mukarnaslı mihrapçık yerleştirilmiştir. Buradan basık kemerli bir kapı ile girilen türbede üç taş sanduka bulunmaktadır. Burada gömülü olan kişilerin kim oldukları da bilinmemekle beraber SEYİT BATTAL GAZİ nin torunları olan ALİŞİR - BEŞİR - ve NEZİR HAZRETLERİ nin olduğu söylenmektedir. Türbenin içerisi birer duvar atlayarak üç pencere ile aydınlatılmıştır.

Memidedeoğlu Ali Baba Türbesi – ( Urla )izmir

Memidedeoğlu Ali Baba Türbesi – ( Urla )izmir







izmir ili, Urla ilçesi, Musalla Mescid mahallesinde bulunan Musalla Mescidin hemen girişindedir.
Urla da en eski mescidin,Musalla mescidi olduğu söylenir. Cuma ve bayram namazları açıkta,namazgahta kılınırdı.Daha sonra mescid yapılmış. Kitabe olmadığından yapım tarihi ve yapan kişi hakkında bilgilere ulaşamadık. Mescid girişi eskiden mezarlık olduğu görülmektedir.

Ecik Dede Türbesi – Alibeyli Köyü - ( Bergama )

Ecik Dede Türbesi – Alibeyli Köyü - ( Bergama ) izmir








Ecik Dede türbesi, Bergama ilçesinin ,Göçbeyli’ye bağlı Alibeyli Köyü yakınlarındadır. Türbenin yönü kıbleye dönük olmadığından bir Hristiyan aziz mezarı olabileceği de ileri sürülür. Bununla birlikte halk sahiplenmiş ve dede mertebesinde görmüştür. Yanındaki sıcak su kaynayan ve iri balıkları olan havuz kurumuştur. Balıkların dedenin kahraman askerleri olduğu inancı vardı.

BODUR DEDE - FERİZLER-izmir

BODUR DEDE - FERİZLER-izmir





Bergama'nın Ferizler Köyü mezarlığında bulunan Bodur Dede mezarı hakkında yine hiçbir bilgiye rastlamadık. Sadece bu mezarın Bodur Dede diye birine ait olduğunu biliyoruz. Bodur Dede kimdir, ne zaman yaşamıştır bilinmiyor. Tahminimizce Horasan Evliyalarından olabilir diye düşünüyoruz. Yanlış da olabilir, kesin bilgi yok. Veya mezar üzerindeki Ay figürüne bakılırsa bir şehide ait de olabilir. Ama yaşadığı dönemlerde mübarek bir zat olduğu biliniyor. Muallim Dede mezarının çok yakınında bulunuyor. Köylüler tarafından korunma altına alınmış ve mezarı koyu Yeşil yani türbe rengine boyanmış. Allah rahmet eyleye..

Işılkavaklı Dede Türbesi – ( Selçuk )-izmir

Işılkavaklı Dede Türbesi – ( Selçuk )-izmir








Selçuk’a 12 km. mesafedeki Belevi kasabasını iki kilometre geçince yolun sağında yaşlı bir çitlembik ağacının dibindedir. İzmir-Aydın otoyolu ile Selçuk Tire karayolunun ortasında bulunan Işılkavaklı Dede yatırındaki ağaç karayolu yapılırken yol güzergahının değişmesine sebep olur. Anlatıldığına göre, karayolu yapılırken iş makinası gelip bu ağaca dayandığında arızalanır. Ağacın manevi değeri olduğunu düşünen yetkililer yol güzergahını değiştirir. Işılkavaklı Dede birçok insana umut olmuştur. Çocuk sahibi olmak, sevdiğine kavuşmak isteyenler bu ağaca dilekleri olsun diye mendil, çember benzeri bezler asmışlardır. Yatır kaçak kazı yapanlar tarafından birçok kez tahrip edilmiş ve daha sonra tekrar düzenlenmiştir.

ÖKSÜZ DEDE YATIRI - BELEVİ / SELÇUK-izmir

ÖKSÜZ DEDE YATIRI - BELEVİ / SELÇUK-izmir






Öksüz Dede yatırı Belevi beldesinin doğusunda aynı isimle (Öksüz Dede) anılan mevkide bulunur.
Sinan Dede, Işıl Kavaklı Dede yatırları gibi yol güzergâhında bulunmamasından dolayı çevre halkı tarafından pek fazla bilinmemektedir. Defineciler tarafından sıklıkla tahrip edilen yatır Belevi Beldesi halkı için büyük anlam ifade eder. Öksüz Dede kurak giden yaz aylarında Belde halkının uğrak yeri haline gelir, burada yağmur duaları yapılır. Halk arasından gönüllü kişilerden toplanan yardım ve malzemelerle pilav pişirilir, helvalar karılır. Birçok kereler yapılan hayır esnasında yağan yağmurdan pilav ve helva kazanlarına su dolduğu anlatılır.

Seydi Baba Türbesi - ( Gaziemir )izmir

Seydi Baba Türbesi - ( Gaziemir )izmir







Seydiköy (Gaziemir) adını Türklerin İzmir'e yerleşimi ile başlayan Aydınoğlu döneminde Gazi Umur Beyin komutanlarından Seyd-i Mükremüddün den adını alır. 
Emir Çaka Beyin İzmir i almasıyla başlayan İzmirdeki Türk yerleşimi Aydınoğulları döneminde artarak devam etmiştir.

Seyid ismi peygamber soyundan gelenlere verilir.Peygamber soyundan gelen Seyd-i Mükremüddün taifesinin Seydiköy e yerleşimiyle Türk hakimiyeti artmaya başlamıştır. Aydınoğulları döneminde Seydiköy, Birgiden sonra önemli bir yerleşim yeridir.
Günümüzde Seydiköy ün yerini almış olan Gaziemir adı; burayı Seyyid Mükerremüddin Zaviyesi”ne vakfetmiş olan ve babası Mehmet Beyin eski Türk devlet geleneği ve idare anlayışı doğrultusunda kendisine verdiği İzmirde ikamet ederek, hayatını savaşlarla geçirmiş olan Aydınoğlu Gazi Umur Beye izafeten verilmiş olan bir isimdir. Gaziemir ismi Gazi Umur un zaman içerisinde uğramış olduğu değişim sonucunda yaygınlaşan bir isim olduğudur.

25 Aralık 2018 Salı

Şeyh Mes’Ud Türbesi - Şanlıurfa

Şeyh Mes’Ud Türbesi - Şanlıurfa



Şanlıurfadaki türbelerin en eski tarihlisi olan bu yapı, aslında dört eyvanlı kapalı Selçuklu medreseleri tarzında inşa edilmiş bir medrese yapısıdır. Doğudaki eyvanın alt kısmındaki odada Şeyh Mesut’un mezarı, eyvan içerisinde de sandukası bulunmaktadır. Şeyh Mesut, Anadolu’nun İslamlaşmasını sağlayan ve halkın mezheplerle tanışmasını sağlayan Hoca Ahmet Yesevi’nin halifelerinden biridir. Şeyh Mes’ud, Nişabur’dan Anadolu’ya gelerek halka İslamiyeti öğretmekle görevlendirilmiştir. Uzun yıllar Urfa’da Müslümanlığa hizmet etmiş evliyadandır. Yapının 100 metre kadar batısında bulunan bir sarnıcın yanındaki kaya üzerine yazılmış Arapça kitabede: "Bu sarnıc, Nişaburlu Said Hengel'in oğlu Mes‘ud tarafından 10 Receb 579 (m. 30 Ekim 1183) tarihinde oyulmuştur. Kim Allah'ı yardıma çağırırsa, Allah ona ve bütün Müslümanlara yardım ve merhamet etsin" yazılıdır.(Kaynak: "Kültür ve İnançlar Diyarı Şanlıurfa" Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları Şehir Kitaplığı Dizisi:26)


GÜLBABA TÜRBESİ..NİĞDE..GÜLLÜCE KÖYÜ

GÜLBABA TÜRBESİ..NİĞDE..GÜLLÜCE KÖYÜ




1600-1700 yılları arasında yaşamıştır. Misâli Baba ve Gülbaba lakaplarıyla tanınmıştır. Türbesi, Merkez Güllüce Köyü Mezarlığı'ndadır. Büyük Türk Padişahı IV. Murat Bağdat Seferi'ne giderken Niğde Güllüce Köyü yakınlarında ordusuyla konaklar, Sadrazam ordunun yiyecek ihtiyaçlarını karşılamak üzere Güllüce Köyü'nde Gülbaba'yı ziyaret eder. Gülbaba kısıtlı bir malzemeyle askerlerin ve hayvanların yiyecek ihtiyaçlarını karşılar. Bunun üzerine padişah IV. Murat Gülbaba'yı ziyaret eder, kendisine hediyeler verir. Gülbaba'da kış ortasında göğsünden taze, beyaz bir gül çıkarıp padişaha sunar. Bu olaydan sonra köy Güllüce Köyü, Misâli Baba da Gülbaba olarak anılır. Bu rivayet bölgede yaygın bir biçimde, halk arasında bilinmektedir.  Gülbaba Türbesi ile ilgili bir olay da (Rıfat Yüzbaşıoğlu'nun Mehmet Öncel Koç'a yaptığı açıklamada) şöyle gerçekleşmiş: Gülbaba (Misâli Baba) Türbesi ve mezarlık çevresi düzenlemesi sırasında Yalova Gülcü lük Kooperatifi’nden gül talep edilir. Gülleri almak için Niğde'den Yalova'ya bir araç gönderilir. Kooperatif yetkilileri ellerinde sadece beyaz gül kaldığını, renkli güllerin yanlışlıkla başka bir yere gönderildiğini bildirirler. Bunun üzerine sadece beyaz güller alınıp getirilir ve türbe etrafına bu güller dikilir.

Kaynak: Niğde Kültür ve Turizm Müdürlüğü Tanıtım Kitapçığı

ŞEREF ALİ TÜRBESİ..Niğde .merkez

ŞEREF ALİ TÜRBESİ..Niğde .merkez




Niğde/Merkez, Yukarı Kayabaşı Mah. Şerif Ali Sokağı’ndadır. İnşa kitabesine göre, 1865-66 M. yılında yapılmıştır. Yaptıran Hacı Said Paşa’dır. Orijinal durumunu koruyan Türbe, 1976 yılında restore edilmiş, cephe duvarlarında aşınan taşlar yenilenmiştir. Yapı tek katlı, dikdörtgen planlıdır. Dıştan, 5.90x 9.20 boyutlarında, kuzey-güney doğrultudadır. Yapı inşasında; sarımtırak renkte ince yönü trakit taşı kullanılmış ve itinalı işçilik görülür. Yapı oldukça sade inşa edilmiştir. 1335 yılında yapılan Sungur bey türbesi ile Kesikbaş, Ağa Yusuf, Arap dede, Şah Süleyman türbeleri de Niğde ili merkezinde bulunmaktadır.

Kaynak: Niğde Kültür ve Turizm Müdürlüğü Tanıtım Kitapçığı